Không kết án oan người không phạm tội và không bỏ lọt tội phạm

Trong 6 tháng (từ ngày 1/10/2024 đến ngày 31/3/2025), TAND TP Hà Nội triển khai nhiệm vụ công tác trong bối cảnh tình hình tội phạm có nhiều diễn biến phức tạp. Tòa án 2 cấp TP đã chủ động phối hợp với công an, viện kiểm sát các cấp tổ chức xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nguyên tắc “đúng người, đúng tội, đúng pháp luật”, không kết án oan người không phạm tội và không bỏ lọt tội phạm.

Chánh án TAND TP Hà Nội Nguyễn Xuân Kỳ trình bày báo cáo.

Các vụ án hình sự lớn, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các vụ án Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo Thành ủy về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo đã được tòa án phối hợp tốt với các cơ quan tố tụng tại Trung ương và TP khẩn trương đưa ra xét xử kịp thời, đáp ứng yêu cầu chính trị, thể hiện tính nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn, được dư luận đồng tình ủng hộ, đánh giá cao.

Từ ngày 1/10/2024 đến ngày 31/3/2025, TAND 2 cấp TP Hà Nội thụ lý 27.283 vụ việc, giải quyết 16.990 vụ việc, đạt tỷ lệ 62,27%. So với kỳ năm 2024, số thụ lý tăng 3.456 vụ; giải quyết tăng 2.295 vụ.

Về án hình sự, TAND 2 cấp TP Hà Nội thụ lý 5.294 vụ/1.240 bị cáo, giải quyết 4.251 vụ/8.610 bị cáo, đạt tỷ lệ 80,3%; đã giải quyết kịp thời, nghiêm minh, đúng quy định pháp luật 100% các vụ án do Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo Thành ủy về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi chỉ đạo.

Trong đó, TAND TP đã thụ lý vụ án vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại phố Khương Hạ, phường Khương Đình; các vụ án liên quan đến trung tâm đăng kiểm; vụ án liên quan đến “Nhận hối lộ", "Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi", "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng", "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn (dự kiến tuyên án ngày 11/7/2025)...

TAND 2 cấp TP Hà Nội cũng tiếp tục triển khai mô hình hành chính tư pháp “một cửa” và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tòa án. TAND 2 cấp TP đã tổ chức 337 phiên tòa rút kinh nghiệm, trong đó rút kinh nghiệm trực tuyến là 22 vụ; đã công bố 6.249 bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật; đã tổ chức xét xử 330 vụ án theo hình thức trực tuyến.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, TAND 2 cấp TP Hà Nội cho biết, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Tỷ lệ giải quyết một số loại án còn thấp; án quá hạn đã giảm nhưng vẫn còn án bị hủy, sửa có lỗi của thẩm phán...

Nguyên nhân do số lượng các vụ việc TAND 2 cấp TP Hà Nội tăng nhanh; tính chất, nội dung các tranh chấp, cũng như hành vi vi phạm ngày càng phức tạp, đòi hỏi thẩm phán phải đầu tư nhiều thời gian, công sức để nghiên cứu, giải quyết. Nhiều vụ án bị quá hạn do các cơ quan tổ chức chậm cung cấp hoặc cung cấp không đầy đủ tài liệu, chứng cứ... Việc tham gia tố tụng của các cơ quan, tổ chức trong các vụ án hành chính còn hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và tỷ lệ giải quyết án.

Chánh án TAND TP Nguyễn Xuân Kỳ cho biết, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025, TAND 2 cấp TP Hà Nội sẽ tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng; phẩm chất đạo đức; ý thức tổ chức kỷ luật; tinh thần trách nhiệm; bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nghiệp; quán triệt phương châm hành động “Đoàn kết, trách nhiệm, kỷ cương, liêm chính, đổi mới, vượt khó và hiệu quả” đến toàn thể cán bộ, công chức.

TAND 2 cấp TP sẽ xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án hình sự, đặc biệt là các vụ án do Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo Thành ủy về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.

TAND 2 cấp TP tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kỷ luật, kỷ cương công vụ; thực hiện nghiêm quy định về xử lý trách nhiệm của người đứng đầu đối với các vi phạm của công chức, viên chức, người lao động trong phạm vi quản lý và thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong nội bộ ngành.

Để hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm, Chánh án TAND TP đề xuất, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội thời gian tới quan tâm bố trí quỹ đất và hỗ trợ nguồn lực đầu tư xây dựng trụ sở cho các TAND khu vực theo đúng định hướng cải cách tư pháp, bảo đảm điều kiện hoạt động ổn định, lâu dài.

Trước mắt, TP hỗ trợ kinh phí sửa chữa, cải tạo các trụ sở TAND cấp huyện hiện có để sử dụng làm trụ sở TAND khu vực; đồng thời xem xét bố trí tạm thời các trụ sở dôi dư, trụ sở chưa khai thác sử dụng trên địa bàn làm nơi làm việc và xét xử, tạo điều kiện để các TAND khu vực sớm triển khai nhiệm vụ theo đúng lộ trình.

TP Hà Nội quan tâm đầu tư trang thiết bị làm việc hiện đại, phục vụ yêu cầu cải cách tư pháp và xây dựng Tòa án điện tử; hỗ trợ triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động xét xử và quản lý. Xem xét bố trí kinh phí phát sinh phục vụ việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo chủ trương thành lập TAND khu vực; hỗ trợ kinh phí thực hiện công tác xét xử các vụ án, đặc biệt là những vụ án lớn, phức tạp...