Kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Mỗi nhà giáo cần là khởi nguồn bất tận thổi bùng trong thế hệ trẻ ngọn lửa đam mê, nhiệt huyết
(PNTĐ) - Mỗi nhà giáo cần là khởi nguồn bất tận thổi bùng trong thế hệ trẻ ngọn lửa đam mê, nhiệt huyết, ươm mầm khát vọng, chắp cánh bay cao, khơi dậy tinh thần đổi mới sáng tạo; bồi đắp, hun đúc, trao truyền cho thế hệ trẻ lý tưởng, đạo đức, các giá trị chân - thiện - mỹ, tinh hoa văn hoá dân tộc và nhân loại, góp phần hình thành những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam.
Ngày 15/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp mặt đại diện các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục tiêu biểu trên toàn quốc nhân kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Cùng dự có Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Chủ nhiệm ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, đại diện lãnh đạo các bộ, cơ quan.
60 nhà giáo tiêu biểu đại diện cho hơn 1,6 triệu giáo viên cả nước đã tham dự cuộc gặp mặt. Từ 251 nhà giáo, cán bộ quản lý tiêu biểu năm 2024, Bộ GD&ĐT chọn được 40 nhà giáo, cán bộ quản lý tiêu biểu đại diện các cấp học, vùng miền và đại diện cho hơn 1,6 triệu nhà giáo, cán bộ quản lý các cấp trong cả nước được gặp mặt Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, còn có 20 nhà giáo, cán bộ quản lý tiêu biểu thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.
Đây là các thầy, cô giáo có thành tích tiêu biểu trong nghiên cứu khoa học, bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, giảng dạy đối tượng học sinh khuyết tật, công tác tại các địa bàn khó khăn, dân tộc thiểu số và các nhà giáo có các hoạt động mang tính cộng đồng.
Vẫn còn đó nhiều khó khăn, thách thức trong công tác phát triển lực lượng nhà giáo
Phát biểu mở đầu cuộc gặp mặt, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết: Sự kiện Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục tiêu biểu đã trở thành sự kiện thường niên tốt đẹp, mang nhiều ý nghĩa sâu sắc đối với đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Năm nay là năm thứ 4, Thủ tướng tiếp tục duy trì và dành thời gian cho sự kiện này. Đây thực sự là nguồn cổ vũ, quan tâm, động viên rất lớn của Thủ tướng Chính phủ đối với ngành giáo dục nói chung và với lực lượng nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nói riêng.
Đến nay, tính cả khối công lập và ngoài công lập, trên cả nước hiện có 1,6 triệu nhà giáo ở tất cả các cấp học từ mầm non, phổ thông, dạy nghề, và đại học. So với năm học 2022-2023, số lượng giáo viên các cấp học mầm non, phổ thông tăng thêm 17.000 giáo viên. Cán bộ quản lý cơ sở giáo dục giảm hơn 700 người.
Đây cũng là năm học các địa phương tích cực tổ chức tuyển dụng giáo viên, đồng thời thực hiện việc tinh giản, thu gọn đầu mối giảm số lượng cán bộ quản lý và đội ngũ nhân viên trường học. Năng lực sư phạm của phần lớn nhà giáo được nâng lên, cơ bản thích nghi được với yêu cầu đổi mới nội dung, phương pháp dạy học triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Việc thực hiện các chính sách tôn vinh, khen thưởng đội ngũ nhà giáo đã được các địa phương, các cơ sở giáo dục, đào tạo thực hiện kịp thời, đảm bảo công khai, dân chủ, đúng người, đúng thành tích, chú trọng khen thưởng giáo viên, giảng viên trực tiếp đứng lớp, người lao động trực tiếp có nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, giải pháp công tác đem lại hiệu quả cao.
Do đó, đã tạo động lực quan trọng thúc đẩy để đội ngũ nhà giáo không ngừng đổi mới, sáng tạo, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Ngoài áp dụng các chính sách chung của Nhà nước, nhiều địa phương và các cơ sở giáo dục có các chính sách riêng để thu hút, hỗ trợ nhà giáo.
Đối với giáo dục nghề nghiệp, đội ngũ nhà giáo phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, cơ bản đáp ứng được yêu cầu và từng bước khắc phục được tình trạng bất hợp lý về cơ cấu ngành nghề của nhà giáo; trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt là trình độ kỹ năng nghề, nghiệp vụ sư phạm từng bước được chuẩn hóa và nâng cao. Đội ngũ nhà giáo giảng dạy các ngành, nghề trọng điểm cấp độ quốc tế, khu vực ASEAN đáp ứng yêu cầu giảng dạy các chương trình chuyển giao, tiếp cận trình độ tiên tiến của khu vực và thế giới. Nhiều hội thi, phong trào thi đua các cấp trong giáo dục nghề nghiệp đã được các nhà giáo tham gia, hưởng ứng để trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, vẫn còn đó nhiều khó khăn, thách thức trong công tác phát triển lực lượng nhà giáo. Bên cạnh các thách thức đã có và chưa thể giải quyết triệt để, rốt ráo như: Đảm bảo đời sống nhà giáo; đảm bảo cơ cấu đội ngũ nhà giáo phù hợp giữa các khu vực, vùng miền; thiếu giáo viên cục bộ ở nhiều địa phương; …thì một trong những thách thức lớn nhất của giai đoạn này là tạo ra hành lang pháp lý đảm bảo được vai trò, vị thế, quyền lợi của nhà giáo, đặc biệt phát triển nhà giáo đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước trong giai đoạn mới.
Tại buổi gặp mặt, các thầy cô giáo tiêu biểu cũng đã có những chia sẻ về những vinh dự của nghề giáo, nhưng cũng đưa ra những trăn trở đối với khó khăn hiện nay mà đội ngũ nhà giáo đang phải đối diện.
Thầy Nguyễn Anh Nhật, Giáo viên trường Trung học cơ sở Thị trấn Tuy Phước, tỉnh Bình Định cho biết: "Bản thân tôi từng là một học sinh, nghiên cứu sinh của trường phổ thông trung học thường trú ở miền núi. Ngay từ nhỏ, tôi đã được sự dìu dắt, quan tâm của các thầy cô ở những nơi vùng sâu, vùng xa. Chính tình cảm của các thầy cô đã vun đắp mong ước của tôi để trở thành một nhà giáo để có thể tiếp tục dìu dắt, dạy dỗ cho các học trò ở địa phương mình.
Khi ra trường công tác, tôi nhận nhiệm vụ công tác tại huyện Tuy Phước, Bình Đình, vùng này quanh năm mưa bão, lũ lụt nên nhiều khi phải đối mặt với những đợt mưa bão lũ quét qua làm ảnh hưởng đến cuộc sống và việc học tập của các con. Nhưng khi bão lũ đi qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương, các thầy cô thì các con lại tiếp tục đến trường..."
Khẳng định truyền thống "tôn sư, trọng đạo" tốt đẹp của dân tộc Việt Nam
Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ tình cảm, sự trân trọng, yêu quý, tự hào với các thầy cô giáo, khẳng định truyền thống "tôn sư, trọng đạo" của dân tộc Việt Nam.
"Ngày 20/11, mỗi người đều thấy tự hào, nghĩ về thầy cô, trường lớp nhiều hơn với những kỷ niệm không thể nào quên được", Thủ tướng chia sẻ.
Với tâm trạng của một người học trò, một người đã tham giảng dạy và một phụ huynh học sinh, Thủ tướng vui mừng được chào đón những thầy cô giáo tiêu biểu, những người đã có nhiều đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo của đất nước, đại diện cho 1,6 triệu thầy cô giáo và cán bộ quản lý giáo dục trên cả nước.
Thủ tướng nêu rõ, truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, quý trọng hiền tài là những giá trị nhân văn sâu sắc của dân tộc ta; là một nhân tố quan trọng tạo nên trí tuệ, đạo đức, văn hoá và con người Việt Nam.
"Những câu ca dao, tục ngữ "Không thầy đố mày làm nên"; "Ơn thầy soi lối mở đường/Cho con vững bước dặm trường tương lai", "Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy/Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao" và nhiều câu khác ca ngợi các thầy cô, được truyền dạy từ đời này sang đời khác", Thủ tướng phát biểu.
Thủ tướng nhắc lại, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu - người Thầy vĩ đại của dân tộc luôn đánh giá cao vai trò của thầy cô giáo đối với sự nghiệp giáo dục. Người nhấn mạnh: "Vì lợi ích mười năm trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng người"; "Không có thầy giáo thì không có giáo dục. Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế văn hóa"; "Dù tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân chương, song những người thầy giáo tốt là những người anh hùng vô danh...".
Theo Thủ tướng, suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, giáo dục luôn đồng hành, vun đắp cho nền văn hiến lâu đời của dân tộc, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong từng thời kỳ, đóng góp rất quan trọng.
"Và có những "người thầy" lịch sử làm nên lịch sử của dân tộc. Đó là thầy giáo trẻ Nguyễn Tất Thành từ mái trường Dục Thanh mang lòng yêu nước nồng nàn, ý chí sắt đá dấn thân đi tìm đường cứu nước. Đó là thầy giáo Võ Nguyên Giáp quyết định buông tay phấn, gia nhập Mặt trận Việt Minh, cùng quân và dân ta làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu". Đó là bao thế hệ thầy cô cùng các em sinh viên xếp bút nghiên lên đường đi chiến đấu...", Thủ tướng bày tỏ.
Theo Thủ tướng, trong công cuộc đổi mới, ngành giáo dục đã không ngừng phát triển, đổi mới về tư duy, nhận thức và phương thức; cả quy mô và chất lượng dạy và học, đóng góp to lớn cho tiến trình đổi mới và hội nhập của đất nước. Nước ta từ một quốc gia nghèo khó, lạc hậu, bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh chuyển mình thành nước có quy mô kinh tế thứ 34 thế giới năm 2023; từ một nước phải chống "giặc đói, giặc dốt", hơn 90% dân số mù chữ trở thành nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới và xếp hạng 59 thế giới về chất lượng giáo dục.
Thủ tướng cho rằng, một trong những nguyên nhân quan trọng là nhờ truyền thống văn hóa – lịch sử hào hùng, nền tảng giáo dục, lòng yêu nước, tinh thần vượt qua khó khăn, gian khổ để vươn lên, càng áp lực lại càng nỗ lực.
Đặc biệt, triển khai các nghị quyết của Đảng, trong đó có Nghị quyết số 29-NQ/TW, sự nghiệp giáo dục và đào tạo đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần tích cực nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Một số kết quả nổi bật như quy mô và mạng lưới các cơ sở giáo dục, đào tạo phát triển rộng khắp, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập đa dạng của người dân, đáp ứng nhu cầu tự phấn đấu, vươn lên, khát khao được đi học, cống hiến, khẳng định mình, vượt qua giới hạn của chính bản thân mình của mỗi người.
Qua những chia sẻ chân thành, xúc động của các thầy, cô về chuyện đời, chuyện nghề, Thủ tướng nêu rõ, các thầy, các cô dự cuộc gặp mặt là những nhà giáo có nhiều thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo; là những hạt nhân nòng cốt lan tỏa những giá trị tốt đẹp tới học sinh, tạo động lực, truyền cảm hứng; thực sự là những tấm gương sáng về đạo đức, tự học và sáng tạo, tận tâm, tận hiến cho sự nghiệp trồng người.
Thủ tướng nhấn mạnh, hướng tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên xây dựng đất nước giàu mạnh và thịnh vượng; giáo dục tiếp tục là quốc sách hàng đầu; sự nghiệp giáo dục và đào tạo nước nhà phải quyết liệt đổi mới căn bản và toàn diện hơn nữa, phải được xây dựng thực sự chất lượng và sáng tạo, thích ứng với Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, để giáo dục và đào tạo Việt Nam đạt trình độ tiên tiến của khu vực Châu Á vào năm 2030 và đạt trình độ tiên tiến của thế giới vào năm 2045.
Tiếp tục quan tâm, chăm lo cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo
Để thực hiện tốt những nhiệm vụ hết sức nặng nề nhưng vô cùng vẻ vang, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, chăm lo cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo với phương châm "Lấy học sinh, sinh viên làm trung tâm, chủ thể - Thầy cô giáo là động lực - Nhà trường làm bệ đỡ - Gia đình là điểm tựa - Xã hội là nền tảng". Trong đó, tập trung các nhiệm vụ trọng tâm sau đây.
Thứ nhất, tiếp tục quan tâm, chăm lo, hỗ trợ để ngành giáo dục thực hiện có chất lượng ngày càng tốt tất cả các nhiệm vụ chiến lược đã được tổng kết, đúc rút từ thực tiễn và được đưa ra trong Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TƯ của Ban chấp hành Trung ương.
Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan của Quốc hội; cầu thị, lắng nghe ý kiến của các tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, nhất là ý kiến của các đại biểu Quốc hội để hoàn thiện Luật Nhà giáo, tạo sự đột phá về thể chế, tạo cơ sở pháp lý vững chắc để phát triển ngành giáo dục nói chung, đội ngũ nhà giáo nói riêng theo đúng tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm: Luật Giáo dục ra đời phải khiến cho giáo viên thật sự phấn khởi, được tôn vinh và tạo điều kiện để cống hiến.
Đồng thời, chủ động dự thảo sớm các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo, để ban hành và triển khai ngay sau khi Quốc hội thông qua.
Thứ hai, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để đầu tư cơ sở vật chất, nhất là bếp ăn, bảo đảm vệ sinh y tế học đường, vệ sinh trường học; đẩy mạnh phòng, chống bạo lực học đường; tiếp tục xây dựng và phát triển văn hóa học đường.
Thứ ba, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cán bộ làm công tác giáo dục và đào tạo. Tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ để giáo viên được thụ hưởng mức lương tương xứng với công sức của mình, nhất là giáo viên mầm non, những người đang công tác ở vùng sâu, vùng xa, khó khăn, các nhà giáo giảng dạy ngành nghề nặng nhọc, độc hại... Đặc biệt, cần sớm khắc phục tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ, thực hiện đúng tinh thần: "Ở đâu có học sinh, ở đó có giáo viên" và hợp lý.
