Phong trào "Ba đảm đang" - Giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam
(PNTĐ) - Phong trào phụ nữ “Ba đảm đang” là dịp để tôn vinh, tri ân các bà, các mẹ trong phong trào ý nghĩa này sau 60 năm qua. Hội thảo cũng là dịp để giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Thủ đô, phụ nữ Việt Nam. Đồng thời, là dịp đúc rút những bài học lịch sử, bài học kinh nghiệm để vận dụng sáng tạo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng và hoạt động Hội, phong trào phụ nữ trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
Đây là chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Văn Phong phó bí thư thường trực thành ủy Hà Nội tại hội thảo "Phong trào phụ nữ Ba đảm đang - Giá trị lịch sử và thời đại" diễn ra tại huyện Đan Phượng sáng ngày 6/3.
Tự hào truyền thống "Ba đảm đang"
Phát biểu đề dẫn hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Nguyễn Doãn Toản cho biết, Chương trình là hoạt động ý nghĩa kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ Thành phố Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025), 60 năm phong trào phụ nữ “Ba đảm đang”, 115 năm Ngày quốc tế phụ nữ 8/3 và 1985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng, hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), đúc rút những bài học lịch sử, bài học kinh nghiệm để vận dụng sáng tạo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và hoạt động Hội, phong trào phụ nữ trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
Ra đời trong bối cảnh đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc, nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc XHCN đối với tiền tuyến miền Nam, hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Lúc này, chống Mỹ, cứu nước là nhiệm vụ thiêng liêng nhất của mọi người Việt Nam yêu nước. Tất cả chúng ta hãy đoàn kết nhất trí, triệu người như một, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, toàn miền Bắc đã dấy lên các phong trào: “Ba sẵn sàng” của thanh niên, “Ba điểm cao” của công nhân viên chức, “Ba quyết tâm” của trí thức, “Hai giỏi” của phụ lão…
Phong trào được Trung ương Hội chính thức phát động tại Chỉ thị ngày 22/3/1965 với tên gọi ban đầu là “Ba đảm nhiệm”, được Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm gợi ý đổi tên thành “Ba đảm đang” với các nội dung: Đảm đang sản xuất, công tác thay thế chồng, con đi chiến đấu; Đảm đang công việc gia đình để chồng con yên tâm chiến đấu; Đảm đang phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết.
Hưởng ứng phong trào “Ba đảm đang” do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động, bám sát chỉ đạo của Thành ủy Hà Nội và Tỉnh ủy Hà Tây, Hội LHPN Hà Nội và Hà Tây đã cụ thể hóa nội dung, triển khai sâu rộng phong trào tới các cấp Hội và các tầng lớp phụ nữ. Chỉ sau một thời gian ngắn, đã có 50 vạn phụ nữ thuộc các lứa tuổi, thuộc mọi thành phần ghi tên tình nguyện “Ba đảm đang” với khí thế thi đua sôi nổi.
Hàng nghìn nữ thanh niên, trong đó có nhiều chị vừa rời ghế nhà trường đã hăng hái gia nhập đội Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước, sẵn sàng đi tới vùng đất lửa, mở các con đường chiến lược chi viện cho chiến trường miền Nam. Hàng vạn đơn tình nguyện cho chồng con đi chiến đấu. Toàn Hà Nội dấy lên phong trào “Phụ nữ Thủ đô đảm đang sản xuất, công tác thay thế nam giới đi chiến đấu; ra sức đẩy mạnh sản xuất và bảo vệ sản xuất, chăm sóc mẹ già, nuôi dạy con tốt; phục vụ chiến đấu và chiến đấu dũng cảm”.
Lịch sử Thủ đô mãi mãi khắc ghi hình ảnh sáng ngời của hàng vạn phụ nữ Ba đảm đang, chị em không chỉ thay thế nam giới hăng say trong lao động, sản xuất, lo toan công việc gia đình, động viên chồng con đi chiến đấu, xây dựng kiến thiết Thủ đô và chi viện cho tiền tuyến, mà còn mưu trí, sáng tạo, dũng cảm trong chiến đấu, cùng quân dân Hà Nội lập nên kỳ tích Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không.
Qua phong trào “Ba đảm đang”, phụ nữ Hà Nội cùng phụ nữ và nhân dân miền Bắc đã làm tròn nhiệm vụ hậu phương lớn đối với tiền tuyến miền Nam. Xứng đáng với lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Phụ nữ Việt Nam dũng cảm, đảm đang chống Mỹ cứu nước”. 60 năm đã trôi qua nhưng dấu ấn của phong trào “Ba đảm đang” mãi là niềm tự hào của phụ nữ, nhân dân Thủ đô và cả nước.
Đề cao vai trò của phụ nữ trong xây dựng và phát triển đất nước
Phát biểu chỉ đạo hội thảo, Ủy viên trung ương Đảng, Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến cho biết: Phong trào “Ba đảm đang” ra đời trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước đầy gian khổ nhưng hào hùng của dân tộc. Đáp lời kêu gọi của Đảng và Bác Hồ kính yêu, hàng triệu phụ nữ Việt Nam đã đứng lên đảm đang việc nước, đảm đang việc nhà, đảm đang sản xuất và chiến đấu. Phong trào “Ba đảm đang” đã nhanh chóng phát triển thành cao trào cách mạng mạnh mẽ.
Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến khẳng định: Phong trào “Ba đảm đang” không chỉ thể hiện tinh thần yêu nước mà còn là minh chứng sống động cho ý chí, sức mạnh và sự kiên trì của phụ nữ Việt Nam. Phong trào đã góp phần quan trọng vào việc duy trì sản xuất, vận tải lương thực, thuốc men, vũ khí ra chiến trường, chăm lo đời sống gia đình, là hậu phương vững chắc cho tiền tuyến.
Hàng ngàn nữ thanh niên vào dân quân tự vệ, làm hầm hào phòng tránh máy bay oanh tạc, làm nhiệm vụ cứu thương, cứu sập hầm, tuần tra canh gác, bảo vệ trật tự trị an, tiếp lương tải đạn ra trận địa pháo cho bộ đội; đặc biệt hàng ngàn chị em đã trực tiếp chiến đấu trên các trận địa phòng không, bắn rơi máy bay Mỹ, góp phần hình thành thế trận của chiến tranh nhân dân với một lưới lửa phòng không dày đặc, nhiều tầng, nhiều hướng, đánh thắng chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ tại miền Bắc.
Chính từ phong trào này, hàng triệu phụ nữ đã trở thành những chiến sĩ lao động kiên cường, những bà mẹ, người vợ, người chị vững vàng, góp phần biến hậu phương thành tiền tuyến vững chắc, tạo nên sức mạnh tổng hợp để miền Bắc chi viện cho miền Nam. Những đóng góp, hy sinh to lớn và những thành tích, chiến công lẫy lừng của chị em phụ nữ miền Bắc trong phong trào “Ba đảm đang” không tách rời cuộc chiến đấu vô cùng oanh liệt của nhân dân và phụ nữ miền Nam anh hùng.
Theo Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam, tinh thần “Ba đảm đang” ngày nay được thể hiện qua việc phụ nữ không ngừng học tập, làm chủ công nghệ, tham gia vào các lĩnh vực mới, như: Trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, thương mại điện tử và khởi nghiệp sáng tạo. Đặc biệt, phụ nữ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế số, phát triển mô hình kinh doanh trực tuyến và xây dựng cộng đồng số bền vững. "Với trách nhiệm của một tổ chức chính trị - xã hội, đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam xác định rõ tâm thế và sứ mệnh của mình cùng cả hệ thống chính trị và toàn dân chuẩn bị tốt nhất cho bước tiến quan trọng của đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam nhấn mạnh
Phát huy truyền thống vẻ vang, tăng cường sức mạnh của phụ nữ Thủ đô
Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhân chứng lịch sử đã trao đổi, chia sẻ về vai trò và những đóng góp quan trọng của phong trào phụ nữ “Ba đảm đang” trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; những bài học sâu sắc về tinh thần yêu nước nồng nàn, sự thông minh sáng tạo và nghị lực phi thường của những người phụ nữ.
Bí thư Huyện ủy Đan Phượng Trần Đức Hải cho biết: Trong giai đoạn cách mạng mới, Huyện ủy Đan Phượng tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đến hoạt động công tác Hội và phong trào phụ nữ nhằm khơi dậy, phát huy hơn nữa truyền thống vẻ vang của “Quê hương người gái đảm” để phụ nữ Đan Phượng cùng phụ nữ Thủ đô và cả nước vững bước vào “Kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
PGS, TS, Thầy thuốc nhân dân Nguyễn Kim Nữ Hiếu chia sẻ: "Trong phong trào “Ba đảm đang”, hàng chục triệu phụ nữ đã không tiếc máu xương cùng toàn thể dân tộc quyết đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Các bà, các mẹ tự nguyện gác tình riêng để động viên, khuyến khích chồng, con, người thân tham gia quân ngũ. Chính vì vậy, bản thân tôi ngoài vai trò làm vợ, làm mẹ, tôi còn là một người bác sĩ quân y. Với suy nghĩ, các thương, bệnh binh nơi chiến trường lúc này đang rất cần chúng tôi vì thế hạnh phúc của chúng tôi chỉ được trọn vẹn khi cả dân tộc, cả đất nước đã hòa bình, thống nhất".
Bà Phạm Thị Viễn, nguyên nữ dân quân tự vệ nhà máy cơ khí Mai Động cho hay: Mỗi cán bộ hội viên phụ nữ, nữ thanh niên trẻ của thế hệ thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa hôm nay thêm tự hào về truyền thống “Ba đảm đang” của phụ nữ cả nước thì càng phải nỗ lực cố gắng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để sao cho xứng đáng hơn với niềm tin yêu của bạn bè, của đồng đội và của những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng văn minh - hiện đại, xứng đáng với danh hiệu UNESCO trao tặng “Hà Nội - Thành phố vì hòa bình”.
Phát biểu chỉ đạo, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho rằng, hội thảo Phong trào phụ nữ “Ba đảm đang” là dịp để tôn vinh, tri ân các bà, các mẹ trong phong trào ý nghĩa này sau 60 năm qua. Hội thảo cũng là dịp để giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Thủ đô, phụ nữ Việt Nam. Đồng thời, là dịp đúc rút những bài học lịch sử, bài học kinh nghiệm để vận dụng sáng tạo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng và hoạt động Hội, phong trào phụ nữ trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
Đồng chí Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, mảnh đất Thăng Long - Hà Nội là nơi khởi xướng nhiều phong trào cách mạng ý nghĩa của cả nước trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Mỗi một phong trào đều có những đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta. Trong đó, Phong trào phụ nữ “Ba đảm đang" là tài sản vô giá, còn nguyên giá trị thời đại với 3 bài học.
Một là phong trào đã gắn được nguyện vọng, khát vọng cống hiến của chị em phụ nữ với mục tiêu độc lập dân tộc, thống nhất đất nước của cả dân tộc.
Hai là bài học về cách phát động, tên gọi, nội dung, phương thức hoạt động của phong trào rất đa dạng, linh hoạt để mọi người, mọi giới, mọi lứa tuổi cùng tham gia một cách tự nguyện.
Ba là bài học về vai trò lãnh đạo và giao nhiệm vụ cho các cấp, ngành để không ai đứng ngoài trong công cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc. Đồng thời, luôn động viên, khích lệ để mọi người cùng đồng lòng, cùng hướng đến mục tiêu quan trọng là giải phóng đất nước, giành độc lập dân tộc.
Tại hội nghị, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong ghi nhận, biểu dương những nỗ lực, những phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ Thủ đô, những đóng góp để cùng đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Đồng chí cũng đề nghị, trong bối cảnh phát triển khoa học công nghệ mạnh mẽ giúp giải phóng sức lao động của phụ nữ, giúp chị em tự tin vươn lên trong cuộc sống. Vì thế, chúng ta cần tuyên truyền sâu rộng hơn nữa về hiệu quả của Phong trào phụ nữ “Ba đảm đang”. Qua đó, giúp thế hệ phụ nữ trẻ thêm tự hào về truyền thống vẻ vang của phụ nữ Việt Nam và tự tin hơn để bước vào hội nhập quốc tế.
Phát biểu kết thúc hội thảo, Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội Lê Kim Anh cho biết, hội thảo đã nhận được 30 tham luận. Trong đó, có 8 tham luận được trình bày tại hội thảo. Sau hội thảo, Ban Thường vụ Hội LHPN Hà Nội sẽ hệ thống, bổ sung các tư liệu quý cho công tác biên soạn lịch sử phong trào phụ nữ và tổ chức Hội; tiếp tục đúc rút những kinh nghiệm quý báu trong việc phát động và tổ chức phong trào thi đua của Hội.
Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội cũng nhấn mạnh, phong trào phải xuất phát từ thực tiễn, từ khát vọng của phụ nữ gắn với nhiệm vụ chính trị của Thủ đô trong từng thời kỳ lịch sử cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng và tạo ra động lực, phát huy được trí tuệ và sức mạnh của phụ nữ, thu hút phụ nữ tham gia, góp phần cùng các cấp các ngành xây dựng thủ đô ngày càng giàu mạnh, văn minh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
