Số vụ khởi tố về tham nhũng, chức vụ tăng nhiều nhất

Báo cáo cho thấy, năm 2022, tình hình an ninh chính trị được bảo đảm nhưng tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp. Nổi lên trong lĩnh vực trật tự xã hội đã xảy ra một số vụ án giết người thân, giết nhiều người, giết người sau khi sử dụng ma túy bị ảo giác; một số vụ án xâm hại trẻ em với những hành vi dã man, trong thời gian dài; tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” xuất hiện những thủ đoạn phạm tội mới có sử dụng công nghệ thông tin gây tác động trên phạm vi rộng; tội phạm mua bán người để cưỡng bức lao động sang Campuchia gia tăng với tính chất phức tạp hơn; tội phạm kinh tế nổi lên các sai phạm trong các lĩnh vực chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động đấu thầu, đấu giá tài sản, đấu giá, mua sắm công, cổ phần hóa, đất đai, tài nguyên, khoáng sản, tài chính, ngân hàng, thuế, lợi dụng chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục, an sinh xã hội, phòng chống thiên tai, dịch bệnh;...

Các tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, sở hữu và môi trường giảm nhiều nhất, đã khởi tố 31.711 vụ, giảm 2.628 vụ (7,6%), đáng lưu ý, đã khởi tố điều tra nhiều hành vi vi phạm quy định của Nhà nước về quản lý thị trường chứng khoán với thủ đoạn tinh vi, phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, chứng khoán Việt Nam và hành vi phát hành trái phiếu trái quy định nhằm chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn.

Tội phạm ma túy đã khởi tố 23.624 vụ, giảm 1.012 vụ (4,1%), trong đó có nhiều vụ vận chuyển, mua bán trái phép ma túy với số lượng rất lớn. Tội phạm xâm phạm trật tự xã hội đã khởi tố 25.807 vụ, giảm 787 vụ (2,9%); trong đó, có nhiều vụ hành hạ trẻ em dẫn đến tử vong, gây bức xúc dư luận xã hội; tiếp tục khởi tố nhiều vụ tổ chức đánh bạc, đánh bạc qua mạng Internet với quy mô rất lớn; khởi tố, điều tra nhiều vụ lợi dụng các quyền tự do dân chủ, mạng xã hội thực hiện hành vi xâm phạm lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; đáng lưu ý, xảy ra nhiều vụ cháy cơ sở kinh doanh dịch vụ Karaoke gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo

 Tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia đã khởi tố mới 23 vụ án (bằng cùng kỳ năm 2021), các thế lực thù địch, tổ chức phản động tiếp tục các hoạt động tuyên truyền, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước; chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc nhằm gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Một số loại tội phạm có số vụ khởi tố mới tăng như: Tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng nhiều nhất, đã khởi tố mới 501 vụ, tăng 137 vụ (37,6%), chủ yếu xảy ra trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, quản lý đất đai, đầu tư các dự án; nhiều vụ án tham nhũng, chức vụ xảy ra trong lĩnh vực y tế, giáo dục, ngoại giao. Đáng lưu ý, một số đối tượng có chức vụ thuộc cơ quan Nhà nước đã cấu kết với một số doanh nghiệp lợi dụng tình hình dịch Covid-19 để thực hiện hành vi phạm tội gây hậu quả đặc biệt lớn và gây bất bình trong dư luận xã hội. Tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp đã khởi tố 84 vụ, tăng 13 vụ (18,3%);...

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, năm 2022, thời gian qua, các khiếu kiện hành chính tăng 893 vụ (11%) so với năm 2021. Viện kiểm sát các cấp đã kiểm sát việc giải quyết 9.020 vụ án hành chính theo thủ tục sơ thẩm, nội dung chủ yếu phát sinh từ quan hệ quản lý Nhà nước về đất đai, nhiều vụ việc rất phức tạp, khiếu kiện đông người, tập trung khiếu kiện UBND, Chủ tịch UBND các cấp trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, cưỡng chế giải phóng mặt bằng, tái định cư. Bên cạnh đó việc thay đổi giấy phép đầu tư, công tác thuế, quản lý thị trường, quản lý rừng, kiểm lâm,… còn xảy ra nhiều sai sót hoặc vi phạm dẫn đến khiếu nại, khởi kiện tại Toà án.

Năm 2022, các vụ, việc dân sự, kinh doanh, thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật tăng 9.005 vụ (2,2%) so với năm 2021 với tính chất rất phức tạp. Viện kiểm sát các cấp đã kiểm sát việc giải quyết 416.990 vụ, việc dân sự, kinh doanh, thương mại, lao động theo thủ tục sơ thẩm mà trong đó nổi lên là các tranh chấp liên quan đến đất đai. Các tranh chấp kinh doanh, thương mại chủ yếu phát sinh từ các hợp đồng tín dụng có thế chấp, tranh chấp giữa các thành viên trong công ty; tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, đầu tư tài chính, bảo hiểm hàng hóa có giá trị lớn, tranh chấp có yếu tố nước ngoài,... Tranh chấp trong lĩnh vực lao động thường phát sinh ở các địa phương có khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các tranh chấp lao động giữa cá nhân người lao động với người sử dụng lao động trong giao kết, thực hiện hợp đồng lao động,… và các tranh chấp giữa người Việt Nam đi lao động ở nước ngoài với các công ty xuất khẩu lao động.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng cho biết, Ngành Kiểm sát đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự và đã được Quốc hội thông qua; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành xây dựng 11 thông tư liên tịch, 39 nghị định, nghị quyết, thông tư hướng dẫn thi hành Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và Bộ luật Tố tụng dân sự… Đồng thời, ngành cũng đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ về cải cách tư pháp do Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”, Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương và Đảng đoàn Quốc hội giao.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, còn một số ít chỉ tiêu chưa đạt, nổi lên như: Tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính và kháng nghị giám đốc thẩm án dân sự được chấp nhận còn thấp; tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm của Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao còn chưa cao.