Tăng cường các biện pháp ngăn chặn cuộc gọi, tin nhắn lừa đảo
(PNTĐ) - Chiều 25/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Viễn Thông (sửa đổi).
Báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho biết, về đề nghị cân nhắc việc mở rộng phạm vi điều chỉnh đối với 03 dịch vụ mới là dịch vụ OTT viễn thông, trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây, UBTVQH nhận thấy, dự thảo Luật điều chỉnh 03 dịch vụ mới so với Luật Viễn thông năm 2009 là cần thiết.
UBTVQH cũng nhận thấy, dịch vụ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây là dịch vụ thực hiện lưu trữ, xử lý dữ liệu; pháp luật một số quốc gia tập trung vào vấn đề bảo vệ dữ liệu; pháp luật Việt Nam quy định tương đối hoàn chỉnh về bảo đảm an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu; vì vậy, quản lý các dịch vụ này ở mức độ phù hợp nhằm tạo điều kiện cho phát triển kinh tế số, xã hội số…
Đối với nội dung về viễn thông công ích, UBTVQH thống nhất với phương án Chính phủ trình Quốc hội tiếp tục duy trì Quỹ nhưng cần hoàn thiện hành lang pháp lý để Quỹ hoạt động hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã chỉnh lý nội dung khoản 1 và khoản 4 Điều 30, bỏ các quy định “thực hiện nhiệm vụ viễn thông công ích do Nhà nước giao được bảo đảm từ ngân sách nhà nước” và “kinh phí cho việc thực hiện nhiệm vụ viễn thông công ích do Nhà nước giao được bảo đảm từ ngân sách nhà nước”, bảo đảm đúng tiêu chí của quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách quy định tại khoản 19 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước. Đồng thời, khoản 3 Điều 32 dự thảo Luật được bổ sung, chỉnh lý bảo đảm mục đích sử dụng Quỹ không chồng lấn với nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước…
Dự thảo Luật đã bổ sung các quy định về trách nhiệm của doanh nghiệp viễn thông, người sử dụng dịch vụ viễn thông trong việc quản lý thông tin thuê bao, ngăn chặn, xử lý SIM không đúng thông tin thuê bao, cuộc gọi, tin nhắn không mong muốn, cuộc gọi lừa đảo cụ thể tại điểm i, k, l và m khoản 2 Điều 13, điểm đ và e khoản 2 Điều 15. Đồng thời, để tăng cường các biện pháp ngăn chặn cuộc gọi, tin nhắn không mong muốn, cuộc gọi lừa đảo, dự thảo Luật đã bổ sung quy định hành vi cấm sử dụng thiết bị, phần mềm xâm nhập trái phép vào mạng viễn thông công cộng tại khoản 5 Điều 9.
Cho ý kiến về dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi), đại biểu Dương Tấn Quân (Bà Rịa -Vũng Tàu) đánh giá cao ban soạn thảo đã tiếp thu ý kiến đại biểu, hoàn thiện dự thảo luật cơ bản đáp ứng theo yêu cầu thực tiễn hiện nay.
Góp ý về một số nội dung cụ thể liên quan đến bảo đảm bí mật thông tin, đại biểu cho biết theo quy định hiện hành, người sử dụng dịch vụ viễn thông tiết lộ thông tin liên quan đến người sử dụng dịch vụ viễn thông đã thể hiện rõ việc thu thập thông tin phải được sự đồng ý của người sử dụng dịch vụ và việc đồng ý đó có thể được thể hiện bằng nhiều hình thức khác nhau.
Tuy nhiên, tại dự thảo luật lại quy định: Người sử dụng dịch vụ viễn thông đồng ý cung cấp thông tin thuê bao sau khi doanh nghiệp viễn thông đã thông báo rõ ràng công khai bằng hình thức phù hợp với người sử dụng về mục đích, phạm vi thu thập, sử dụng thông tin.
Theo đại biểu Quân, quy định như vậy chưa phù hợp do vậy cần cân nhắc theo hướng không nên quy định việc này cho doanh nghiệp viễn thông mà nên quy định trách nhiệm máy cho cơ quan quản lý nhà nước trong việc chia sẻ, bảo mật thông tin với điều kiện đã được trang bị thiết bị công nghệ kỹ thuật công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát người sử dụng bị khai thác thông tin, dẫn đến lộ lọt thông tin cá nhân.
Công khai minh bạch trong việc cấp giấy phép viễn thông nhằm tránh tiêu cực
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (tỉnh Lâm Đồng) cho rằng, cần quy định trách nhiệm của các nhà mạng khi thực hiện việc này. Ngoài ra, cần có quy định cụ thể để đảm bảo công khai minh bạch trong việc cấp giấy phép viễn thông nhằm tránh tiêu cực. Về quản lý viễn thông, cũng cần có quy định cụ thể nhằm quy rõ trách nhiệm quản lý Nhà nước…
Theo đại biểu, chuyển mạng giữ số là dịch vụ viễn thông cơ bản mà mọi người dân được hưởng. Ở nhiều nước, dịch vụ chuyển mạng giữ số được thực hiện online với thời gian khoảng từ 1 đến 2h. Khoản 4 Điều 13.5 Hiệp định CPTPP quy định, mỗi bên đảm bảo rằng các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông công cộng trong lãnh thổ của mình cung cấp dịch vụ chuyển mạng giữ số mà không làm suy giảm chất lượng và độ tin cậy một cách kịp thời, theo các điều khoản và điều kiện hợp lý và không phân biệt đối xử.
Tại Việt Nam, chuyển mạng giữ số được quy định tại Thông tư 35/2017. Tuy nhiên, qua 5 năm thực hiện vẫn còn một số vướng mắc như sau: Các quy định tại Thông tư 35 còn chung chung, chưa quy định cụ thể trách nhiệm của các nhà mạng khiến các nhà mạng thực hiện không theo tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, các nhà mạng đưa ra rào cản về gói cam kết làm cản trở người dân thực hiện quyền chuyển mạng giữ số.
Ngoài ra, các hệ thống kỹ thuật của các nhà mạng chưa đáp ứng việc truy xuất thực hiện chuyển mạng giữ số online, thủ tục vừa chậm, vừa mất công và không chính xác, thiếu minh bạch. Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh đánh giá cao dự thảo Luật viễn thông sửa đổi lần này đã bổ sung điểm h, khoản 2, Điều 13 về việc quy định đảm bảo cung cấp cho thuê bao khả năng chuyển mạng giữ số. Tuy nhiên, cần có quy định cụ thể và đầy đủ hơn, đặc biệt là phần chế tài nhằm đảm bảo tính khả thi và tương thích các quy định tại khoản 4 Điều 13.5 Hiệp định CPTPP.
Quy định bảo vệ người sử dụng dịch vụ trong dự thảo luật còn chưa rõ ràng
Đại biểu Trần Kim Yến (TP Hồ Chí Minh) cho rằng: Đánh giá dự thảo Luật Viễn thông đã được chỉnh lý, sửa đổi, bổ sung tương đối đầy đủ, đại biểu cho rằng, để bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ viễn thông, dự thảo luật đã nêu quyền, nghĩa vụ của các bên tham gia giao dịch, tuy nhiên, trong thực tiễn, người sử dụng dịch vụ thường bị thiệt thòi, nhưng các quy định bảo vệ người sử dụng dịch vụ trong dự thảo luật còn chưa rõ ràng.
Đại biểu đề nghị bổ sung Điều 4 của dự thảo luật việc phát hiện, xử lý kịp thời những sai phạm trong lĩnh vực viễn thông để có thể bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ.
Tại Điều 33 về giấy phép viễn thông có nêu các mốc thời gian cấp phép. Đại biểu cho biết, đầu tư vào lĩnh vực viễn thông cần có nguồn kinh phí lớn, vì vậy thời hạn giấy phép cần được nghiên cứu hợp lý để doanh nghiệp yên tâm đầu tư trang thiết bị hiện đại, tương thích với thời gian sử dụng của thiết bị.
Ngoài ra, về điều kiện về viễn thông khi tham gia đấu giá, thi tuyển quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, đại biểu đề nghị xác định tần số vô tuyến điện là tài sản được đấu giá để đảm bảo thống nhất với các quy định của pháp luật về đấu giá, tần số vô tuyến điện.
