Thảm kịch "người rơm", lừa đảo việc nhẹ lương cao diễn biến ngày càng phức tạp

HOÀNG LAN
Chia sẻ

(PNTĐ) - Liên quan đến tình hình phát triển kinh tế-xã hội năm 2022, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình quan tâm tới tình hình giải ngân và việc làm cho người lao động, các chương trình cho vay hỗ trợ, duy trì và mở rộng việc làm.

Tình trạng giải ngân chậm

Theo ĐB, trước kỳ họp thứ 3, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31 về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh. Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận, cho tới nay, gần 4 tháng triển khai doanh số cho vay hỗ trợ lãi suất mới đạt gần 4.500 tỷ với gần 600 khách hàng, tỉnh Quảng Bình chỉ mới có một doanh nghiệp được tiếp cận với 500 triệu đồng. Đây là những con số quá thấp so với kỳ vọng đặt ra của nghị quyết.

Nhìn nhận những nguyên nhân của tình trạng giải ngân chậm, doanh nghiệp khó đáp ứng được các điều kiện cho vay, như phải có lãi ròng 3 năm liên tiếp, trong khi doanh nghiệp đã 2 năm điêu đứng vì đại dịch mà với tiêu chí xét duyệt các gói hỗ trợ chủ yếu lại tập trung vào các doanh nghiệp lớn, tài chính tốt. Có hợp tác xã đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất nhưng không có hóa đơn theo quy định của Bộ Tài chính. Có doanh nghiệp không được giải ngân vì không có tài sản thế chấp, trong khi ngân hàng kiên quyết không hạ chuẩn cho vay bởi những quy định và nguyên tắc về an toàn tiền gửi.

Thảm kịch
ĐB Nguyễn Minh Tâm

Ngoài các vướng mắc trên, khách hàng e ngại tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất này, bởi  sau này sẽ phải làm việc với các đoàn thanh tra, kiểm toán. Mặt khác, các ngân hàng ngần ngại khi một số chương trình hỗ trợ lãi suất trước đây còn chưa được quyết toán, tiếp tục triển khai gói hỗ trợ lãi suất này sẽ gây nhiều hệ lụy. Trước thực trạng đó, đề nghị Chính phủ nghiên cứu để tháo gỡ những khó khăn trong việc triển khai nghị quyết. Cụ thể, huy động các tổ chức tài chính vi mô vào cuộc trong việc hỗ trợ lãi suất để linh hoạt hơn trong việc xét hồ sơ cho vay. Đặc biệt với các hộ kinh doanh nhỏ chưa có giấy phép kinh doanh, mở rộng đối tượng cho vay đa lĩnh vực hơn, bởi có những doanh nghiệp kinh doanh đa lĩnh vực nên khi xét duyệt không đủ điều kiện do họ bóc tách. Hỗ trợ lãi suất cả đồng ngoại tệ cho những doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là những doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, vì nhóm này chủ yếu có nhu cầu vay bằng ngoại tệ.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nới trần hạn mức tín dụng để các ngân hàng thương mại có thể cho vay đối với các nhóm doanh nghiệp trực tiếp sản xuất, kinh doanh, vì khi nguồn vốn đi vào khu vực kinh tế thực thì tạo ra sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà không gây ra lạm phát.

Thậm chí, cần có các chính sách khuyến khích nếu đạt chỉ tiêu giải ngân đối với nhóm doanh nghiệp này sẽ cấp thêm hạn mức tín dụng cho năm sau. Cùng với đó, đơn giản hóa thủ tục cho vay, nhưng các ngân hàng cũng phải kiểm soát chặt để dòng tiền không đi vào khu vực phi sản xuất, kinh doanh, có như thế mới giải quyết được cơn khát vốn của các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất.

Người lao động khát việc làm

Theo đại biểu Nguyễn Minh Tâm, nếu như năm 2019 Việt Nam rúng động vì thảm kịch 39 người chết trong container tại Anh, gióng lên hồi chuông về tình trạng mua bán người, nô lệ thời hiện đại, thì trong năm nay hơn 1.000 người lao động được giải cứu trong các casino ở Campuchia. Việc này cho thấy thảm kịch "người rơm" diễn biến ngày càng phức tạp, với những chiêu thức lừa đảo việc nhẹ lương cao người lao động đã dễ dàng bị lừa sang nước ngoài theo con đường bất hợp pháp, bị bán qua các sòng bạc, họ phải bất đắc dĩ trở thành tội phạm có nghề cao, lừa đảo, tổ chức đánh bạc qua mạng, bị đánh đập, tra tấn, bị bán từ casino này qua casino khác, bị đòi trả tiền chuộc. Điều đáng buồn là sau khi được giải cứu những cạm bẫy vẫn tiếp tục trực chờ, bài toán việc làm vẫn còn bỏ ngỏ, chỉ mới đây thôi hàng chục lao động lao động có thời vụ tại Hàn Quốc cũng bỏ trốn.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị Chính phủ sớm đánh giá và có các giải pháp cụ thể, đồng thời đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Bộ Công an tiếp tục siết chặt việc quản lý các công ty môi giới đưa người đi lao động ở nước ngoài. Đề nghị Bộ Công an đẩy mạnh hơn hợp tác quốc tế trong việc triệt phá các đường dây môi giới buôn bán người, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tăng cường triệt phá các tội phạm lừa đảo qua app mà điển hình là những cuộc gọi mạo danh.

Theo ĐB Nguyễn Minh Tâm, không phải ngẫu nhiên mà số người Việt Nam được các lực lượng chức năng giải cứu thời gian qua tăng đột biến, điều này một phần cho thấy nỗ lực quyết liệt của các lực lượng chức năng, nhưng một phần nó thể hiện sự diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng của người lao động khát việc làm, nhất là sau cơn đại dịch.

Trong 9 tháng đầu năm 2022, tỷ lệ thất nghiệp của người lao động trong độ tuổi là 2,35%, dù giảm so với cùng kỳ năm trước nhưng tăng hơn so với năm 2019 trước đại dịch là 2,17%. Điều này đòi hỏi Chính phủ cần tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ thực hiện các chương trình cho vay hỗ trợ, duy trì và mở rộng việc làm. Tại Nghị quyết số 11, tổng nguồn vốn hỗ trợ duy trì mở rộng, tạo việc làm là 10.000 tỷ đồng. Tuy vậy, thực tế cho thấy nguồn cho vay từ quỹ quốc gia về việc làm còn hạn chế.

Năm 2016 đến nay, ngân sách nhà nước không cấp bổ sung cho quỹ, nguồn vốn của quỹ chỉ được bổ sung một phần từ tiền lãi cho vay hằng năm. Nghị định số 61/2015, Nghị định số 74/2019 của Chính phủ cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội huy động vốn để cho vay. Tuy nhiên, nhu cầu vay vốn từ chương trình rất lớn nên việc bổ sung vốn cho Quỹ quốc gia về việc làm là nhu cầu thiết yếu trong bối cảnh hiện nay.

Theo ĐB, cần có cơ chế thông thoáng hơn để tiếp cận nguồn vốn này. Cụ thể, tháo gỡ sự chồng chéo giữa quy định tại điểm c khoản 2 Điều 11 Luật Việc làm với hướng dẫn đề nghị vay vốn ban hành kèm theo Nghị định số 74 của Chính phủ để người lao động tiếp cận vốn vay ngay tại địa phương mà họ mở cơ sở sản xuất, không cần có xác nhận địa phương nơi cư trú hợp pháp. Việc tạo điều kiện giải quyết vấn đề việc làm bền vững cho người lao động không chỉ giải quyết tận gốc vấn đề đưa người Việt Nam đi lao động trái phép mà còn góp phần hạn chế tình trạng mua bán người.

Thảm kịch

Thứ ba, trong khuôn khổ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, cũng như nhiều địa phương khác, Quảng Bình có một số nhiệm vụ dự án liên quan đến ngành y tế phải thực hiện trong 2 năm, đó là năm 2022 và năm 2023, nhưng tới nay vẫn chưa được phân bổ, theo đó sẽ khó đảm bảo tiến độ thực hiện trong năm 2023. Vì vậy, để việc triển khai chương trình đảm bảo được mục đích và chất lượng, ĐB Nguyễn Minh Tâm đề nghị Quốc hội cũng xem xét kéo dài thời gian triển khai chương trình này đến năm 2024 để tránh lãng phí một chính sách và nguồn lực mang tính vĩ mô này.

Ý kiến bạn đọc

Tin cùng chuyên mục

Xã Dương Xá đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì và khai mạc Lễ hội truyền thống Đền - Chùa Bà Tấm 2024

Xã Dương Xá đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì và khai mạc Lễ hội truyền thống Đền - Chùa Bà Tấm 2024

(PNTĐ) - Tối 28/3, Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Dương Xá, huyện Gia Lâm long trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì và khai mạc Lễ hội truyền thống Đền - Chùa Bà Tấm năm 2024, chào mừng kỷ niệm 980 năm Ngày sinh Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan (07/3/1044 - 07/3/2024)
 Bộ Công Thương chỉ đạo các đơn vị thực hiện nghiêm về hóa đơn điện tử bán lẻ xăng dầu

Bộ Công Thương chỉ đạo các đơn vị thực hiện nghiêm về hóa đơn điện tử bán lẻ xăng dầu

(PNTĐ) -Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa ký ban hành Công điện gửi Tổng cục Quản lý thị trường và các Cục Quản lý thị trường tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.