Hoạ sĩ Minh “Phố”: “Phố Hà Nội vận động trong cách ứng xử của thế hệ người Việt hiện đại

Hoạ sĩ Nguyễn Minh.

Hoạ sĩ trẻ Nguyễn Minh đã tìm tòi và mở một lối đi riêng về đề tài này, đó là cùng đồng hành với những biến đổi của phố phường Hà Nội dưới cảm quan thẩm mỹ độc đáo của riêng mình. Báo Phụ nữ Thủ đô đã có cuộc trò chuyện với hoạ sĩ Minh “Phố” về tình yêu của anh dành cho phố phường Hà Nội.

Tranh của anh thường dùng những hình khối cũng như màu sắc khá mạnh trong khi đề tài diễn tả lại là di sản đáng ra phải sử dụng chất liệu màu hoài cổ. Anh có thể lý giải tại sao lại như vậy, có phải anh muốn tạo ra những bức tranh về “Phố” khác với suy nghĩ thông thường?

Quan điểm của Minh là người hoạ sĩ cần phải thay đổi chính mình, phải làm khác đi, gây ấn tượng mạnh hơn. Minh đã tìm đọc tài liệu và xem tranh của các họa sĩ Việt Nam và thế giới để học tập những thành công của người đi trước, đặt ra nhiều câu hỏi khác nhau: “Điều gì khiến họ thành công”? Việc sử dụng những chất liệu hình khối và màu sắc mạnh như vậy có thể là do chủ ý hoặc cũng có thể do chính nội lực, cảm xúc bên trong thôi thúc Minh vẽ ra tại thời điểm đó, khi đứng trước đối tượng cụ thể.

Trong quá trình làm tranh “Phố” anh đã đi đến những khu vực nào ở Hà Nội. Theo anh thời điểm nào là phù hợp nhất để “cảm nhận” Hà Nội?

Mọi người yêu quý gọi Minh là Minh “Phố” có lẽ không chỉ bởi Minh vẽ nhiều tranh về phố phường Hà Nội, “nick name” này khiến Minh rất tự hào nhưng để nói tại sao lại có thể vẽ được những con phố này thì có thể nói là ở ngay trong nội tại Hà Nội, đan xen với phố phường vẫn còn đây đó những cổng làng, những khu nhà cấp 4 cũ. Mong muốn của Minh là thể hiện được sự đan xen này nên đã đi khắp Hà Nội để tìm kiếm nguồn cảm hứng.

Nếu như ban ngày là cuộc sống hối hả, ẩn sau những tấm biển quảng cáo là cả một vùng di sản bị phủ bởi nhịp sống đời thường thì ban đêm có lẽ thời điểm thích hợp nhất để thấy được “bóng” của di sản đó, khi nhịp sống hối hả của ban ngày tạm lắng xuống ta sẽ thấy được một không gian tĩnh lặng với những cảm xúc xưa cũ nhất của phố phường Hà Nội. Bản thân Minh cũng thích sự tĩnh lặng, do đó, tranh của Minh thường không có người. Minh muốn người xem tranh sẽ tự tìm câu trả lời cho câu hỏi này. 

Anh thấy cách nào hiệu quả hơn trong việc truyền đạt thông điệp về vẻ đẹp của phố phường Hà Nội phù hợp với xu hướng đương đại, tả thực hay trừu tượng?

Phải nói là thị hiếu của người xem khá đa dạng nhưng phần lớn họ vẫn đang cảm nhận dễ hơn ở tranh tả thực. Nếu nói dòng tranh nào gây ấn tượng mạnh với người xem thì còn phụ thuộc vào xu thế, trình độ và kiến thức của người xem nữa. Mặc dù người xem hiện nay cũng khá quen với những dòng tranh trừu tượng nhưng để bộc tả rõ nhất vẻ đẹp của Hà Nội thì dòng tranh tả thực đang có ưu thế hơn đôi chút.

Nói về dự án “Đánh thức di sản”, ngoài nhóm 33A, anh có kết nối với các nhà nghiên cứu khác để có thể mở rộng đường tìm kiếm những di sản sau này hay không?

Ban đầu, nhóm tự phải đi tìm tư liệu phục vụ cho sáng tác, việc làm này tuy vất vả nhưng các thành viên ai nấy đều rất vui vẻ nhiệt huyết, bởi nó xuất phát từ chính mong muốn của các hoạ sĩ với việc bảo tồn di sản. Sau đó dự án đã thu hút thêm nhiều nhà nghiên cứu bảo tồn tham gia. Quan điểm của Minh là khi bạn nghiêm túc và làm bằng cả trái tim của mình thì sẽ có nhiều người cùng đồng hành với mình hơn.

Anh cảm nhận Hà Nội đẹp ra sao?

Hà Nội không chỉ đẹp qua từng hàng cây góc phố, từng kiến trúc mái nhà. Hà Nội còn đẹp ở sự thanh lịch, cảm giác thân thiện, hiền hậu, sự mến khách và qua cả những thức quà độc đáo đậm chất Tràng An xưa.

Phố Hà Nội không bao giờ đứng yên mà tiếp tục vận động trong tâm hồn, cách ứng xử của những thế hệ người Việt Nam hiện đại. Điều quan trọng là cần phải đối diện và cùng nhìn vào thực tại để mỗi người cùng chuyển mình theo phố, cùng bảo tồn và giữ gìn những nét đẹp của phố cũng như của con người Hà Nội.

Xin cảm ơn anh!

ĐỖ HỮU