Đảm bảo an toàn khi mở cửa trở lại di tích, cơ sở tôn giáo

Việc công đức qua ví Momo được xem là một trong những biện pháp phòng, chống dịch Covid-19

Di tích đảm bảo an toàn phòng chống dịch

Đoàn kiểm tra liên ngành TP. Hà Nội mới đây đã làm việc với UBND huyện Mỹ Đức về nội dung triển khai các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, cùng công tác chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng đón khách khi mở cửa trở lại. Là di tích trọng điểm của Hà Nội và cả nước, công tác phòng chống dịch Covid-19 luôn được chính quyền địa phương, BQL di tích và danh thắng Hương Sơn chú trọng tăng cường.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức Đặng Văn Cảnh, để chuẩn bị các điều kiện cho di tích đón khách khi mở cửa trở lại, huyện Mỹ Đức đã chỉ đạo BQL Di tích và danh thắng Hương Sơn xây dựng bổ sung kế hoạch phòng, chống dịch Covid-19 trong hoạt động lễ hội chùa Hương.

Kế hoạch này nhấn mạnh vào các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể như: Tổ chức tuần tra, giám sát 24/24 giờ hằng ngày; duy trì tổ, đội nhắc nhở khách tham quan tuân thủ nghiêm thông điệp "5K" của Bộ Y tế cũng như các quy định về phòng, chống dịch; Tăng cường kiểm tra, kịp thời xử lý các vi phạm…100% du khách, người phục vụ trong không gian di tích phải đeo khẩu trang, rửa tay sát khuẩn. Tại cổng vào di tích, các nhà hàng và nhiều điểm công cộng có các điểm thực hiện khai báo y tế qua ứng dụng mã QR. Bên cạnh đó, BQL di tích vẫn duy trì việc khai báo y tế theo phương thức lấy thông tin của đại diện nhóm khách tham quan để bảo đảm hiệu quả khoanh vùng các trường hợp liên quan trong trường hợp xuất hiện các ca nhiễm virus SARS-CoV-2.

Đối với các di tích khác trên địa bàn Hà Nội, lãnh đạo thành phố chỉ đạo Giám đốc Sở VHTT, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã... căn cứ tình hình dịch bệnh, căn cứ vào sự chuẩn bị, các điều kiện của các cơ sở di tích, tôn giáo để chủ động, quyết định thời gian về việc mở cửa lại các cơ sở di tích, tôn giáo đón khách. Tuy nhiên, tuyệt đối không tổ chức lễ hội; thu nhỏ quy mô các hoạt động tôn giáo và khuyến khích tổ chức dưới hình thức trực tuyến; thực hiện đo thân nhiệt, đeo khẩu trang, giãn cách, khai y tế theo mã code…

Tại các di tích, ghi nhận cho thấy công tác chuẩn bị đã sẵn sàng cho ngày mở cửa trở lại. Những yếu tố đảm bảo an toàn cho du khách được những điểm di tích thu hút đông người như Văn Miếu-Quốc Tử Giám, Hoàng thành Thăng Long, đền Ngọc Sơn… luôn chú trọng. Tại các chùa, cơ sở tự viện, vì thời gian vẫn trong tháng Giêng nên du khách và Phật tử vẫn có nhu cầu tới chiêm bái và thực hiện các nghi lễ tâm linh. Do đó việc chuẩn bị các điều kiện đáp ứng cần luôn sẵn sàng. Theo đó, những quy định thực hiện 5K của Bộ Y tế được nhấn mạnh là yêu cầu bắt buộc khi người dân và du khách đến các di tích, chùa chiền khi những nơi này mở cửa. Hiện nay, tất cả các di tích, cơ sở tôn giáo đều đã được bố trí kiểm soát dịch bệnh từ du khách rất nghiêm ngặt.

Công đức qua ví điện tử, tại sao không?

Cũng trong thời gian này, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã triển khai các hình thức cầu an online, thử nghiệm cúng dường qua ví điện tử Momo tại một số ngôi chùa. Những hình thức mới mẻ đã mang đến không ít ý kiến, tranh luận trái chiều.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật Quốc gia Việt Nam nhận định: “Những sáng kiến cầu an online, cúng dường online của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, dù là thử nghiệm, nhưng rất có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay, là một cách để Giáo hội chung tay cùng cả nước chống lại dịch bệnh Covid-19…”.

Dưới góc nhìn của các chuyên gia về văn hóa, tín ngưỡng, các hình thức cầu an online, thử nghiệm cúng dường qua ví điện tử Momo rất đáng được quan tâm, đặc biệt phù hợp trong bối cảnh phòng chống dịch bệnh hiện nay. Thực ra, hình thức này không phải là mới trên thế giới khi mà Trung Quốc, Singapore cũng đã tiên phong thử nghiệm. Điều này cũng thích hợp trong bối cảnh khoa học kỹ thuật phát triển.

“Chúng ta đang sống trong xã hội số, có một nền kinh tế số, với những công dân số, và thực hành văn hoá số. Chính vì vậy, việc cầu an, cúng dường online chắc chắn sẽ xảy ra vào lúc này hay lúc khác. Dịch bệnh Covid-19 khiến chúng ta nghĩ nhiều hơn đến việc này và khiến nó đến sớm hơn mà thôi!…”- PGS.TS Bùi Hoài Sơn nói.

Dưới góc nhìn nghiên cứu văn hóa dân gian, nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ cho rằng, trong truyền thống của người Việt từ xưa đến nay, việc cúng dường là nét văn hóa luôn mong muốn được thực hiện, đặc biệt dịp đầu Xuân. Tuy nhiên, trong điều kiện xã hội đang cần giãn cách vì dịch bệnh Covid-19 thì việc cúng dường online có thể xem là giải pháp hợp lý. Trên thực tế, nhiều Phật tử vì không có điều kiện về chùa đã gửi một khoản kinh phí để công đức qua hình thức online.

Sở dĩ các hình thức trực tuyến mới mẻ này chưa được sự đón nhận của mọi đối tượng trong xã hội bởi trong suy nghĩ của nhiều người vẫn cho rằng, cần phải đến chùa làm lễ mới thiêng. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hùng Vĩ thì “sự phát triển của tín ngưỡng hay tôn giáo luôn đi cùng và nương tựa vào sự phát triển của thực tế, đặc biệt của khoa học kỹ thuật. Trong điều kiện hiện nay, cứ làm thí điểm trong mùa xuân này, sau đó rút kinh nghiệm…”.

Cũng nhận định hình thức cúng dường online và nhận phát tâm qua ví điện tử là hợp lý, PGS.TS Chu Văn Tuấn (Viện trưởng Viện nghiên cứu tôn giáo) cho rằng, việc đặt tiền giọt dầu, công đức bằng hình thức trực tiếp hay gửi qua tài khoản không ảnh hưởng gì đến niềm tin tôn giáo và tín ngưỡng, tất cả đều đáp ứng được niềm tin đó.

Bên cạnh đó, về một trong những cái lợi hướng đến khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam thử nghiệm hình thức cúng dường online là khắc phục tình trạng rải, rắc tiền lẻ ở nơi thờ tự, theo các nhà nghiên cứu, đây là ưu điểm nếu việc cúng dường online tiếp tục được triển khai. “Việc không mang tiền lẻ đến chùa là văn minh, rải tiền lẻ ở chùa là phản cảm, không có mỹ quan, ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của cơ sở thờ tự. Thay vì rút tiền lẻ thì có thể bấm gửi vào tài khoản của nhà chùa…”, ông Chu Văn Tuấn cho biết.

Bài và ảnh: THANH MAI