“Món ngon” nhưng… không dễ

NSND Trung Anh trong phim Đấu trí

“Đấu trí” có tạo “cơn bão” như “Người phán xử”?
Đấu trí - phim cảnh sát hình sự mới do VFC sản xuất, đạo diễn Nguyễn Danh Dũng đang phát sóng trên VTV1 khung giờ vàng 21h từ thứ Hai đến thứ Sáu. Tác phẩm lấy cảm hứng từ những sự kiện mang tính thời sự, những đại án tham nhũng, tiêu cực trong đấu thầu sinh phẩm y tế, phơi bày nhiều mưu mô thủ đoạn, những hoạt động ngầm của nhóm tội phạm “cổ cồn trắng”, những liên minh lợi ích giữa doanh nghiệp và quan chức…

Mới lên sóng chưa đầy 10 tập, Đấu trí nhận những phản hồi tích cực từ phía người xem bởi đưa vấn đề thời sự “nóng” vào phim rất tự nhiên, hấp dẫn và kịch tính. Mới đây, đại diện nhà sản xuất tiết lộ, rating (tỷ suất người xem) trên sóng truyền hình của Đấu trí khá cao, có những tập đạt trên 9,0%. Số liệu này gây bất ngờ bởi bộ phim thuộc dòng cảnh sát hình sự, chính luận, vẫn được coi là dòng phim kén khán giả hơn những phim đề tài gia đình, hôn nhân...

Dễ nhận thấy, Đấu trí hội tụ nhiều yếu tố hấp dẫn. Đầu tiên là việc ê-kíp sản xuất lựa chọn vụ đại án kinh tế nâng khống giá kit test Covid-19 để mở đầu cho bộ phim chính luận chống tham nhũng. Những thông tin từ các vụ án có thể không mới, nhưng phim đã chuyển tải những câu chuyện, những tình huống, mánh khóe của nhân vật… khá cuốn hút, kịch tính, gây tò mò.

Điều đó cũng cho thấy, khán giả Việt Nam vẫn luôn dành tình cảm, sự quan tâm nhất định tới những phim hình sự, chính luận được đầu tư chỉn chu, xây dựng từ những vụ án, vấn đề gai góc, thời sự của xã hội. Tuy nhiên, để Đấu trí có sức hấp dẫn như Người phán xử là chuyện khó đạt đến, bởi Người phán xử là phim làm lại từ nước ngoài, yếu tố kịch bản tốt hơn hẳn.

Mất điểm vì mô tuýp cũ, xa lạ, khó hiểu
Mặc dù vậy, phải thừa nhận dòng phim hình sự, chính luận khó ở nhiều khâu, kịch bản, sản xuất, diễn xuất và không phải phim nào cũng thành công như mong đợi. Thời gian gần đây, có nhiều phim đề tài này được kỳ vọng nhiều nhưng không thực sự hấp dẫn.

Cùng là dự án phim cảnh sát hình sự, được đầu tư lớn nhưng Bão ngầm phát sóng VTV1 đầu năm 2022 nhận nhiều lời chê về chất lượng. Bộ phim kể hành trình điều tra bóc gỡ đường dây, tổ chức tội phạm ma túy xuyên quốc gia, vạch trần bộ mặt thật của tên trùm tội phạm ẩn dưới vỏ bọc Chủ tịch một tập đoàn kinh tế lớn. Tuy nhiên, khi lên sóng, cách xây dựng nhân vật thuộc hai phe chính, tà của phim được đánh giá là không còn phù hợp, quá cũ kỹ, thiếu thuyết phục.

Ví như, những nhân vật phản diện như ông trùm đường dây ma túy được xây dựng quá lố và vô lý. Trong khi phía còn lại, những người cảnh sát nhân dân lại có cách cư xử đầy tính chất giang hồ. Lời thoại được cho là cứng nhắc, xa lạ so với thực tế.
Trước đó, Mặt nạ gương nằm trong series Cảnh sát hình sự lên sóng giữa tháng 10/2021 cũng nhận nhiều ý kiến trái chiều. Phim xoay quanh vấn đề về tội phạm và các góc khuất trong xã hội mà ít ai ngờ đến. Ngay khi mới lên sóng, khán giả đã cho rằng kịch bản xây dựng các tình tiết phim khó hiểu, rối rắm. Cùng với đó, cách xây dựng hình tượng nhân vật trong phim cũng bị cho là xa lạ với thực tế.

Không nằm trong danh sách những tác phẩm “thất bại”, song một số phim như Sinh tử, Mê cung… cũng có những điều gây tranh cãi hoặc tiếc nuối. Chẳng hạn như Mê cung được khen diễn xuất của diễn viên nhưng tiếc là kịch bản quá khó hiểu. Hay, Sinh tử được kỳ vọng nhiều khi phản ánh trực diện tệ tham nhũng, tiêu cực trong xã hội thì gây tiếc nuối vì quá khô khan.

Cũng phải thừa nhận là thực hiện những bộ phim cảnh sát hình sự, chính luận khó. Khó ngay từ khâu xây dựng kịch bản, cốt truyện, làm sao để hấp dẫn, kịch tính nhưng phải có sự logic, gây tò mò, có cách lý giải tình huống hợp lý. Hơn nữa, các ê-kíp sản xuất chia sẻ, kinh phí sản xuất những bộ phim này không hề nhỏ vì phải đầu tư cho bối cảnh, dàn diễn viên đông đảo… Còn diễn viên thì than, việc học thoại cho những vai diễn này thực sự là một thử thách “khó nhằn” đối với cả những diễn viên kỳ cựu.