Họa sĩ Đỗ Sơn tổ chức Triển lãm cá nhân ở tuổi 82, tôn vinh vẻ đẹp phụ nữ
(PNTĐ) - Chiều 3/10 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Triển lãm “Các tác phẩm hội họa của Đỗ Sơn” đã chính thức khai mạc. Đây không chỉ là một triển lãm nghệ thuật đơn thuần mà còn là một dấu ấn quan trọng đối với người nghệ sĩ đã dành gần trọn cuộc đời cho những đam mê và cống hiến vì nghệ thuật, đặc biệt khi ông đã ở vào độ tuổi “xưa nay hiếm”.
Triển lãm “Các tác phẩm hội họa của Đỗ Sơn” giới thiệu 92 tác phẩm hội họa, trong đó có nhiều bức ký họa ấn tượng, với đa dạng chất liệu. 92 tác phẩm trong triển lãm được chọn lọc từ lưu trữ của gia đình họa sĩ, đặc biệt có một số bức được vẽ trong thời gian gần đây, khi họa sĩ tuổi đã cao.

Kể từ triển lãm cá nhân lần thứ 4 năm 2008 tại Thăng Long Gallery, Hà Nội, 17 năm sau, ở tuổi ngoài 80, họa sĩ Đỗ Sơn mới trở lại trong triển lãm cá nhân lần thứ 5. Cuộc triển lãm lần này vì thế không chỉ có ý nghĩa đối với cá nhân ông, mà còn mang đến nhiều trông đợi đối với công chúng yêu mến tên tuổi và tài năng của người họa sĩ tài năng. Đối với Đỗ Sơn, Triển lãm lần này cũng là dịp để ông nhìn lại hành trình nghệ thuật đã đi qua của cuộc đời mình, như một sự ghi nhận, một nốt lặng đẹp trong con đường sáng tạo mà ông chưa từng ngừng nghỉ, kể cả khi đã bước qua tuổi 80. Đây là một cuộc trở về trọn vẹn trong không gian nghệ thuật và tâm hồn. Vì vậy, không gian triển lãm được bài trí ấn tượng, dẫn người xem đi trong “hành trình hội họa” của họa sĩ Đỗ Sơn.

Tại triển lãm, công chúng yêu nghệ thuật sẽ có cơ hội được chiêm ngưỡng những tác phẩm đa sắc, giàu tình yêu cuộc sống được họa sĩ Đỗ Sơn thể hiện qua cây cọ của mình. Từ những bức ký hoạ chiến trường đến tranh phong cảnh, tĩnh vật, thiếu nữ, tranh nude..., tất cả đều được họa sĩ khắc họa với một phong cách và ngôn ngữ hội họa rất riêng.
17 năm trở lại trong triển lãm cá nhân lần thứ 5, họa sĩ Đỗ Sơn mong muốn đưa công chúng yêu mỹ thuật “trở về” với những cảm xúc nguyên sơ trong những sáng tác mà ông đã dành gần trọn cuộc đời gắn bó, từ hoài niệm chiến trường, thiên nhiên, quê hương, tới nội tâm người nghệ sĩ. Các tác phẩm được trưng bày đều mang theo dấu ấn đặc biệt trong hành trình sáng tác nghệ thuật của ông.

Họa sĩ Đỗ Sơn sinh năm 1943. Sau khi tốt nghiệp hệ Trung cấp, niên khóa 1961-1964, Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam (nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam), ông nhập ngũ, tham gia công tác, chiến đấu ở chiến trường khu V. Năm 1971, ông bị thương, phải chuyển ra Bắc điều trị, sau đó về công tác tại Báo Quân đội nhân dân.
Đam mê và khát vọng sáng tạo hội họa luôn âm ỉ cháy trong ông. Chàng thanh niên Đỗ Sơn ngày ấy quyết tâm thi vào hệ 5 năm- Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam, niên khóa 1973-1978, khi ở tuổi 30, đã có gia đình riêng và con nhỏ, đời sống vật chất còn nhiều khó khăn.

Sau khi tốt nghiệp, ông trở lại công tác tại Xưởng Mỹ thuật Quân đội, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam, cho đến khi nghỉ hưu. Hội họa ngấm vào máu, họa sĩ chia sẻ: “Cả đời, xem như ông chỉ làm đúng công việc chuyên môn duy nhất là sáng tác hội họa, không làm bất cứ công việc nào khác, không đóng vai trò gì khác”.
Niềm đam mê hội họa đã ghi tên tuổi Đỗ Sơn trong nền hội họa nước nhà với nhiều dấu ấn. Họa sĩ Đỗ Sơn có 8 tác phẩm trong bộ sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Tranh của ông cũng đã được nhiều tổ chức, cá nhân thuộc 26 nước và vùng lãnh thổ sưu tập. Có thể kể đến Bảo tàng Mỹ thuật Singapore (Singapore Art Museum), Bộ sưu tập của Gia đình Hoàng gia Morocco, Bộ sưu tập nghệ thuật của Hãng Mobil, Mỹ...
Có thể nói, họa sĩ Đỗ Sơn có nhiều đóng góp quan trọng vào sự đổi mới và phát triển của mỹ thuật Việt Nam kể từ đầu thập niên 1980, đặc biệt trong thời kỳ Đổi mới của đất nước nói chung, của sáng tạo mỹ thuật nói riêng, họa sĩ Đỗ Sơn được nhắc đến trong nền mỹ thuật nước nhà với một phong cách và quan điểm sáng tác riêng. Trong suốt nhiều thập kỷ đam mê với hội họa, ông thỏa sức sáng tạo và ghi dấu ấn với những đề tài đa dạng, gần gũi với đời sống.

Là một họa sĩ gắn bó sâu sắc với đề tài chiến tranh và quân đội, tranh của Đỗ Sơn về phụ nữ và đời sống thường ngày cũng là một mảng đề tài được ông thể hiện đầy cuốn hút. Ở đó, người xem lại cảm nhận một thế giới khác: nhẹ nhàng, kín đáo, giàu chất thơ và mang tính chiêm nghiệm. Đó là những không gian mà người xem không chỉ “nhìn” mà còn “cảm” - về vẻ đẹp của sự tĩnh tại, của đời thường, và của nội tâm họa sĩ. Tại Triển lãm, nhiều bức tranh nude của ông được trưng bày thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng.
Họa sĩ Đỗ Sơn chia sẻ thông qua triển lãm này ông muốn tôn vinh cái đẹp của cuộc sống, của người phụ nữ, của phong cảnh những vùng miền mà ông đi qua. Triển lãm lần này trưng bày chủ yếu các tác phẩm chất liệu sơn dầu mà ông đã vẽ rải rác trong khoảng thời gian dài, dồi dào là những bức vẽ về vẻ đẹp của người phụ nữ. “Gần đây tôi vẫn vẽ, đề tài tự do. Vẽ như niềm đam mê, như luyện tay, thuê người mẫu về nhà vẽ. Nhiều nhà sưu tập trong và ngoài nước mua tranh nude của tôi”- Họa sĩ cho biết.
Nhà nghiên cứu Vũ Huy Thông nhận định, ký họa, phong cảnh, nude… tại triển lãm là những tác phẩm xuất sắc được tuyển chọn trong gia tài nghệ thuật của họa sĩ Đỗ Sơn. Đặc biệt những tranh phong cảnh hình thành sau các chuyển đi thực tế của ông tại Sapa có nhiều dấu ấn hình thành nên ngôn ngữ hội họa của ông, ảnh hưởng không nhỏ đến thế hệ họa sĩ sau ông.

PGS. Nhà giáo Nhân dân, họa sĩ Lê Anh Vân (nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam) cũng cho biết, những bức vẽ phụ nữ nude tại Triển lãm tiêu biểu cho phong cách của họa sĩ Lê Anh Vân: có sự hồn nhiên, tươi trẻ, hoang dã cùng gam màu rực rỡ cuốn hút.
92 tác phẩm được triển lãm gồm các mảng: Ký họa với đa số là các dáng nữ khỏa thân; phong cảnh đặc biệt là những bức vẽ Sa Pa mang phong cách biểu hiện rõ nét, nhiều bức rất gần hội hoạ trừu tượng biểu hiện; trang nude (khoả thân); trừu tượng.

Ở mảng tranh nude (khỏa thân), Đỗ Sơn vẽ với ngôn ngữ hội hoạ không diễn tả theo quy luật ánh sáng, chỉ dùng bút lực thô phác và các màu tươi nguyên sắc biểu hiện cảm xúc ngồn ngộn tinh thần phồn thực nguyên thuỷ. Đỗ Sơn vẽ nude hối hả như sợ vuột mất cái thanh xuân, vuột mất những khoảnh khắc có thể biểu hiện thái độ hiện sinh mạnh mẽ bằng ngọn bút đẫm màu.
Triển lãm diễn ra hết ngày 9/10