Ngày càng nhiều sách cho trẻ em bị in lậu

Sẽ rất đau lòng nếu trẻ em không được đọc sách thật!

Vào ngày 26 tháng 7 năm 2004, Việt Nam nộp văn kiện gia nhập Công ước Berne. Và từ ngày 26 tháng 10 năm 2004, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Công ước quốc tế về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật. Đây cũng là công ước được đại văn hào Victor Hugo, tác giả bộ tiểu thuyết bất hủ Những Người Khốn Khổ, đích thân nỗ lực vận động.

Kể từ đó, Nhà xuất bản Kim Đồng cùng nhiều đơn vị khác trong ngành xuất bản Việt Nam đã chung tay thực thi Công ước với mục tiêu cao nhất là bảo vệ quyền của các tác giả sáng tạo - được kiểm soát việc xuất bản các tác phẩm nghệ thuật của mình và nhận nhuận bút cho tài năng và công sức, cho dù các tác phẩm được xuất bản ở quốc gia nào trên thế giới…

Mười sáu năm sau, Nhà xuất bản Kim Đồng cùng nhiều đồng nghiệp khác trong ngành xuất bản thấy mình vẫn đang đứng trước một đại nạn kéo dài – Sách giả và sách lậu. Nhà xuất bản Kim Đồng liên tục, nhiều lần phát hiện những cuốn sách của mình bị làm giả, in lậu với số lượng lớn, chất lượng kém. Đó là bộ sách văn học kinh điển Kính Vạn Hoa dành cho lứa tuổi học trò của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, đó là sách “90% Trẻ Thông Minh Nhờ Cách Trò Chuyện Đúng Đắn Của Cha Mẹ” trong Tủ sách “Làm Cha Mẹ”, đó là các bộ truyện tranh Doraemon, Thám tử lừng danh Conan… 

Bộ sách văn học kinh điển Kính Vạn Hoa dành cho lứa tuổi học trò của NXB Kim Đồng bị làm lậu, keo dán lồi lõm, bong tróc

Sự phát triển của internet và cùng với đó là môi trường thương mại điện tử khiến vấn nạn này càng trở nên nhức nhối. Nếu trước đây, sách giả - sách lậu trà trộn với sách thật, bày bán tại các cửa hàng, sạp báo nhỏ lẻ hoặc xa trung tâm, vùng sâu, vùng xa thì hiện nay, sách giả, sách lậu được bán công khai, cung cấp trên toàn quốc qua hệ thống bán lẻ online.

Người bán sách lậu sử dụng tài khoản ảo trên các mạng xã hội để bán sách giả, sách in lậu với mức giá các nhà xuất bản chân chính, không thể cạnh tranh nổi. Họ ngang nhiên sử dụng hình ảnh sách thật của Nhà xuất bản Kim Đồng để quảng cáo để lừa người mua. Người mua nhìn ảnh sách thật và bị hấp dẫn bởi chiết khấu quá cao, giá bán rẻ mà đăng kí mua để nhận được sản phẩm giả. 

Sách của NXB Kim Đồng, đối tượng chính là bạn đọc nhỏ tuổi, lại là một trong các sách bị làm giả nhiều nhất, làm ảnh hưởng không chỉ đến NXB, mà cả đến thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước. "Chúng tôi tha thiết đề nghị các cơ quan chức năng, các cơ quan quản lý, báo chí truyền thông, các nhà xuất bản cùng lên tiếng, chung tay đẩy lùi nạn sách giả, sách lậu, sách kém chất lượng, để trẻ em Việt Nam có thể được cầm trên tay và đọc những cuốn sách thật. Quyền của các tác giả cần phải được tôn trọng, sách và con trẻ đều xứng đáng với một tình yêu chân thật, trẻ em cũng như bất kỳ bạn đọc nào đều xứng đáng được cầm trên tay cuốn sách thật", đại diện NXB Kim Đồng cho biết.

Sách giả- sách lậu đang "giết chết" sách thật

Sách lậu đang làm tổn hại đến quyền lợi chính đáng của các tác giả chân chính – những người đã bằng tài năng, kiến thức, kinh nghiệm sống của mình cống hiến trọn đời cho niềm đam mê đọc sách của nhân loại - thế nhưng lại không hề được hưởng nhuận bút.

Sách lậu gặm nhấm, mài mòn sức lực từng biên tập viên, từng họa sĩ minh họa, chế bản, trình bày, người phụ trách in ấn. Một cuốn sách biên tập viên mất cả 10 năm theo đuổi, các họa sĩ lên phác thảo trình bày hoàn thiện hàng năm trời, được chế bản công phu, gia công in ấn cầu kỳ, bỗng biến thành một cuốn sách lậu – một sản phẩm thứ cấp bìa xộc xệch, màu phai lạt, được in chữ mờ chữ tỏ. Sách văn chương thì đứt mạch cảm xúc; sách kiến thức, giáo dục thì mất chữ, mất dòng.

Hãy hình dung hậu quả khôn lường của một cuốn sách y khoa in sai đơn thuốc; hay sách tranh cho in cho trẻ em mà dùng mực in kém chất lượng và không an toàn…

Sách lậu gây tổn hại đến quyền lợi của bạn đọc – những người bằng tình yêu với sách xứng đáng được tôn trọng bằng chất lượng in ấn và yên tâm rằng giá trị bản sách họ cầm trên tay đã có nhuận bút dành cho những người làm ra chúng.

Đại nạn sách lậu đã tồn tại lâu đến nhức nhối trong lĩnh vực xuất bản nói riêng và văn hóa nói chung; đại nạn gây bất ổn xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của ngành xuất bản nước nhà với các đối tác quốc tế.

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Phó Cục trưởng Cục Xuất bản-In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông, cần tiếp tục nâng cao nhận thức về phòng chống in lậu xuất bản phẩm và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực xuất bản cho tất cả người dân Việt Nam nhằm cải thiện môi trường kinh doanh khi Việt Nam tiếp tục hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.

Việc loại trừ các hành vi in, phát hành xuất bản phẩm lậu, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ là nhiệm vụ không chỉ của các cơ quan quản lý nhà nước, của chính quyền các địa phương mà cần có sự góp sức của các chủ sở hữu xuất bản phẩm và của toàn xã hội.

MAI CHI