Tình yêu Tổ quốc trong Khúc tráng ca biển

Thứ Năm, 19/6/2014 08:50

Chia sẻ

PNTĐ-Với các văn nghệ sĩ, tuy chưa có điều kiện trực tiếp có mặt tại hiện trường nhưng ngòi bút của họ hừng hực khí thế chiến đấu. Nhạc sĩ Vũ Thiết là một trong những văn nghệ sĩ đó.

Trong những ngày này, tinh thần đấu tranh với hành vi hạ đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam vẫn tiếp tục dâng cao. Những cảnh sát biển và lực lượng kiểm ngư vượt sóng gió và bão tố ngoài khơi, thực thi pháp luật. Những ngư dân không sợ sự chèn ép, đâm và của tàu Trung Quốc, kiên cường bám biển. Người nông dân cắm cờ đỏ sao vàng trên bờ ruộng, tự hào hát “Ơi biển Việt Nam, ơi sóng Việt Nam…”. Với các văn nghệ sĩ, tuy chưa có điều kiện trực tiếp có mặt tại hiện trường nhưng ngòi bút của họ hừng hực khí thế chiến đấu, khích lệ tinh thần yêu nước của mỗi người dân Việt Nam.

Nhạc sĩ Vũ Thiết là một trong những văn nghệ sĩ đó. Anh có một loạt bài viết về biển đảo đang được công chúng ái mộ: Về với Trường Sa, Biển chiều Nha Trang, Thư ngoài Trường Sa, Khúc ca lính biên phòng trên đảo, Sóng hát, Khúc tráng ca biển…

Tình yêu Tổ quốc trong Khúc tráng ca biển - ảnh 1

Nhạc sĩ Vũ Thiết trong chuyến công tác ra đảo Trường Sa, tháng 5/2014

(Ảnh: Hữu Việt)

Vũ Thiết tên thật là Vũ Kiến Thiết, sinh năm 1956 ở vùng quê lúa Thái Bình. Từ nhỏ, anh đã ham mê âm nhạc. Năm anh 20 tuổi, anh đã trúng tuyển vào Đoàn Ca múa Thái Bình. Năm 1978 anh công tác tại Đoàn Ca múa Đắk Lắk, là nhạc công sáo flute. Năm 1986 anh học chuyên ngành sáng tác tại khoa Lý luận-Sáng tác-Chỉ huy của Nhạc viện Hà Nội, nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp anh về công tác tại Ban Âm nhạc, Đài Tiếng nói Việt Nam đến nay.

Nhạc sĩ Vũ Thiết có nhiều tác phẩm được giải thưởng hàng năm của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, trong đó, tôi đặt biệt chú ý đến ca khúc Khúc tráng ca biển đã đạt giải Nhì (không có giải Nhất) trong cuộc thi viết về biển đảo với chủ đề “Đây biển Việt Nam” do báo Vietnamnet phối hợp với Hội nhạc sĩ, Hội nhà văn Việt Nam tổ chức. Điều đặc biệt nữa là bài thơ Mộ gió của nhà thơ Trịnh Công Lộc mà Vũ Thiết lấy làm ca từ cho ca khúc Khúc tráng ca biển cũng đạt giải Nhì của cuộc thi này.

“Mộ gió đây
                những phút giây biển lặng
Gió là tay ôm ấp bến bờ xa
Chạm vào gió như chạm vào da thịt
Chạm vào
               nhói buốt
                    Hoàng Sa…”

Giọng thơ khắc khoải, đau đớn trước sự hy sinh, mất mát của hàng trăm người hùng binh Hoàng Sa mãi mãi không về, gửi lại thân mình dưới đại dương mênh mông. Người thân của họ đắp những ngôi mộ tượng trưng bằng cát để tưởng nhớ, gọi là “mộ gió”. Tuy nói về nỗi đau thương, mất mát nhưng bài thơ không bi luỵ, não nề mà ngược lại, như một khúc quân hành thôi thúc lòng yêu nước của người lính biển Việt Nam. Bài thơ thật bi tráng:

“Mộ gió đấy
                   giăng từng hàng, từng lớp…
Thổi bùng lên
                      những ngọn sóng
                                              ngang trời…”

Người đọc như cảm nhận được thịt da, xương cốt của các chiến binh hoà cùng sóng nước, “giăng từng hàng từng lớp” để rồi “thổi bùng lên những ngọn sóng ngang trời” của lòng yêu nước.

Nhạc sĩ Vũ Thiết đã bắt được cái hồn của bài thơ để rồi chắp cánh cho lời thơ bay cao, bay xa hơn nữa, đến với bạn yêu thơ, yêu nhạc. Một điều đáng chú ý trong ca khúc này là Vũ Thiết không phổ Mộ gió theo kiểu nhạc nhẹ hay dân gian đương đại mà anh chọn dòng thính phòng cho ca khúc của mình. Chất thính phòng làm sang trọng bài hát, giảm bớt cái bi thương và nỗi đau về những người lính ra đi không về.

Khúc tráng ca biển có giai điệu đẹp, được viết theo nhịp 4/4, giọng la thứ, chậm, tình cảm, dạt dào với âm hình chủ đạo đơn giản. Từ âm hình chủ đạo này, giai điệu ấy cứ thế vang lên một cách tự nhiên tuôn chảy, thơ và nhạc quyện vào nhau, như con sóng mãi ôm bờ, không bao giờ xa cách. Có lúc như lắng lại, nghẹn ngào bởi nỗi đau như cứa vào da thịt, có lúc trào lên hiên ngang ngạo nghễ: “thổi bùng lên những ngọn sóng ngang trời ”. Có thể nói, trong thơ đã có nhạc và nhạc sĩ Vũ Thiết đã đẩy bài thơ Mộ gió lên thành một Khúc tráng ca biển vừa da diết, vừa đậm chất anh hùng ca.

Xin mượn lời của nhạc sĩ Vũ Thiết để làm lời kết cho bài viết này: “Có lẽ ngắn gọn nhất là, mỗi công dân của nước Việt đều luôn hướng về Tổ quốc. Ai cũng muốn làm một điều gì đấy, cho dù là nhỏ để thể hiện lòng yêu nước của mình. Tình yêu Tổ quốc đến từ thẳm sâu trong tim mỗi người.”

Thu Hường