Bảo đảm sự bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế
(PNTĐ) - Sáng 21/12, tại Hà Nội, Trung ương Đoàn và Bộ Y tế chỉ đạo, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và các đơn vị đối tác tổ chức Lễ mít tinh Tiếp cận y tế toàn diện - Vì một Việt Nam khỏe mạnh.
Dự buổi Lễ có: Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Ban Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng; Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Bùi Quang Huy; Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm; Thứ trưởng Bộ Y tế GS. TS Trần Văn Thuấn; Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam TS. Hà Anh Đức… cùng hơn 5.000 thanh niên và người dân Thủ đô.
Chương trình Tiếp cận y tế toàn diện do Trung ương Đoàn và Bộ Y tế chỉ đạo, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam cùng các đơn vị đối tác như AstraZeneca Việt Nam triển khai với 3 định hướng và 5 mục tiêu phát triển bền vững cho đến năm 2030.
Phát biểu tại buổi Lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế GS. TS Trần Văn Thuấn chia sẻ, trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Bộ Y tế đã đã không ngừng nỗ lực triển khai nhiều chương trình và chiến lược mang tính đột phá trong phòng, chống bệnh tật và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt, trọng tâm là quản lý các bệnh không lây nhiễm và giám sát chặt chẽ tình hình bệnh truyền nhiễm.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân vẫn đối mặt với những thách thức lớn. Tình trạng thiếu công bằng trong tiếp cận y tế giữa các khu vực là vấn đề nan giải hiện nay.
Tại các đô thị, người dân được tiếp cận với hệ thống cơ sở y tế hiện đại, trang thiết bị tiên tiến và đội ngũ bác sĩ chất lượng cao, trong khi đó, ở các khu vực nông thôn, miền núi và hải đảo, nhiều trạm y tế xã vẫn thiếu trang thiết bị cơ bản và nhân lực y tế chuyên môn, thậm chí không đáp ứng đủ thuốc thiết yếu hay thực hiện được các xét nghiệm cơ bản như đường máu để quản lý các bệnh mạn tính như đái tháo đường và tăng huyết áp.
Bên cạnh đó, các dịch vụ y tế chuyên sâu như điều trị ung thư, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), hay y học cá thể gần như chỉ tập trung tại các thành phố lớn, khiến người dân ở các khu vực khó khăn không thể tiếp cận các phương pháp điều trị tiên tiến.
Công tác phòng chống dịch bệnh tại những vùng khó khăn cũng gặp nhiều hạn chế do thiếu điều kiện tổ chức tiêm chủng hoặc giám sát dịch bệnh hiệu quả, dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch cao hơn. Những chênh lệch này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn gia tăng bất bình đẳng xã hội, đặt ra yêu cầu cấp thiết về các chính sách đầu tư và cải thiện toàn diện để đảm bảo công bằng y tế cho mọi tầng lớp nhân dân trên cả nước..
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế GS. TS Trần Văn Thuấn, nhìn lại chặng đường đã qua, chúng ta tự hào với những thành tựu nổi bật mà lực lượng thầy thuốc trẻ đã đạt được. Những sáng kiến như hệ thống khám chữa bệnh từ xa, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị, cùng việc xây dựng các nền tảng y tế số đã nâng cao hiệu quả của ngành y tế, đồng thời mang lại lợi ích thiết thực cho hàng triệu người dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa. Các chương trình tình nguyện y tế – từ hiến máu nhân đạo, tổ chức khám bệnh miễn phí đến các chiến dịch phòng chống dịch bệnh – đã làm sáng tỏ tinh thần nhân văn và trách nhiệm xã hội của thế hệ trẻ.
Đánh giá cao những sáng kiến của Hội thầy thuốc trẻ Việt Nam trong những năm qua, Thứ trưởng Bộ Y tế GS. TS Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: Các sáng kiến như Mạng lưới Đổi mới Sáng tạo Y tế của Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam, cùng các chương trình như "Chuyển đổi số vì sức khỏe phổi" và "Chăm sóc sức khỏe Tim mạch - Thận - Chuyển hóa CAREME". Đặc biệt, Chương trình "Tiếp cận Y tế Toàn diện" không chỉ là một mục tiêu mà còn là sứ mệnh cốt lõi của ngành y tế trong hành trình chăm sóc sức khỏe toàn dân. Đây là cam kết bảo đảm mọi người dân, không phân biệt vùng miền, dân tộc, giới tính hay tình trạng kinh tế, đều được tiếp cận bình đẳng với các dịch vụ y tế chất lượng.
"Công bằng trong y tế không chỉ dừng lại ở việc cung cấp các dịch vụ y tế thiết yếu mà còn mở rộng tới việc xây dựng một hệ thống y tế vững mạnh, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là những nhóm yếu thế như người nghèo, người dân tộc thiểu số và người sống ở vùng sâu, vùng xa. Hơn cả một cam kết, tiếp cận y tế toàn diện và công bằng y tế chính là biểu hiện sinh động của sự nhân văn, của tinh thần trách nhiệm đối với sức khỏe toàn dân, và là nền tảng vững chắc để xây dựng một xã hội khỏe mạnh, phát triển bền vững. Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập trong kỷ nguyên mới, đây không chỉ là nhiệm vụ mà còn là cơ hội để chúng ta khẳng định vị thế của ngành y tế Việt Nam trên bản đồ y tế khu vực và thế giới", Thứ trưởng Bộ Y tế GS. TS Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.
Phát biểu tại buổi Lễ, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam TS. BS Hà Anh Đức cho biết, chủ đề Tiếp cận y tế toàn diện không chỉ là một khái niệm chuyên môn. Đây là sự kết hợp giữa khoa học công nghệ tiên tiến và tinh thần xung kích, tình nguyện, để bảo đảm mỗi người dân, bất kể địa lý hay hoàn cảnh, đều có quyền được tiếp cận dịch vụ y tế có chất lượng cao.
Để bảo đảm việc tiếp cận y tế toàn diện cho người dân, Chương trình được triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, theo 3 định hướng là: tiếp cận chính sách, tiếp cận y tế cơ sở và tiếp cận người dân.
Trong đó, tiếp cận chính sách là bước đi quan trọng để tạo ra sự thay đổi từ cấp độ quản lý, bảo đảm các chương trình y tế có sự hỗ trợ vững chắc từ phía chính phủ và các bên liên quan.
Tiếp cận y tế cơ sở là tăng cường năng lực tại tuyến đầu. Y tế cơ sở là nơi đầu tiên người dân tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Do đó, nâng cao năng lực cho y tế cơ sở là chìa khóa để đảm bảo tính bền vững của hệ thống y tế.
Tiếp cận người dân là đưa y tế đến gần cộng đồng. Người dân, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ y tế. Do đó, cần triển khai các hoạt động trực tiếp để thu hẹp khoảng cách này như tổ chức các đoàn bác sĩ tình nguyện đến tận làng, bản để khám chữa bệnh và cấp phát thuốc miễn phí. Đặc biệt ưu tiên các nhóm dễ bị tổn thương như: người cao tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em và người khuyết tật.
Chương trình cũng xác định 5 mục tiêu cụ thể từ nay đến 2030 bao gồm: Ít nhất 50% cơ sở y tế tuyến quận, huyện được tập huấn và chuyển giao công nghệ AI ứng dụng trong sàng lọc các bệnh về phổi và các bệnh mạn tính khác; 100% hội viên Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam được hỗ trợ, tập huấn và sử dụng thành thạo các công cụ AI và quản lý bệnh nhân qua app cũng như các nền tảng tân tiến khác của Trung ương Hội; 100% hội viên thanh niên được giáo dục, tư vấn về sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân; Giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá của nam thanh niên xuống dưới 30% và không có hội viên thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử; Thí điểm sử dụng AI y tế như công cụ tiền sàng lọc, làm căn cứ để Bảo hiểm Y tế thanh toán cho sàng lọc bệnh mạn tính.
Trong giai đoạn từ 2025 - 2030, các đơn vị đối tác sẽ đồng hành cùng Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam và Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam tổ chức các hội nghị đối tác y tế, đối thoại Chính phủ và Quốc Hội, các chương trình hỗ trợ, trang bị và nâng cao năng lực y tế cơ sở, các chương trình khám tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Trước mắt, Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam cam kết hỗ trợ mỗi năm 1 triệu lượt đọc AI sàng lọc bệnh phổi, bệnh lao và ung thư phổi. Hỗ trợ khám sàng lọc bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng cho 20.000 người dân mỗi năm cũng như nhiều hoạt động thúc đẩy khoa học công nghệ, y tế xanh.
