Hiếm muộn con, đừng đổ lỗi do vợ
(PNTĐ) - Khi một cặp vợ chồng hiếm muộn, người phụ nữ thường là đối tượng đầu tiên bị nghi ngờ. Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ vô sinh ở nam giới cao tương đương với nữ giới. Vô sinh nam có thể do nhiều nguyên nhân, thậm chí những người có khả năng sinh lý bình thường vẫn có thể vô sinh. Đừng bỏ qua yếu tố nam giới, bởi đây chính là chìa khóa để giải quyết vấn đề.

Tỷ lệ vô sinh ở nam giới chiếm khoảng 40%
Một trường hợp điển hình là anh K (42 tuổi), đã phải mất 10 năm tìm con trong mâu thuẫn gia đình vì cho rằng vợ mình hiếm muộn. Nguyên nhân xuất phát từ suy nghĩ chủ quan rằng khả năng sinh lý bình thường đồng nghĩa với khả năng sinh sản không vấn đề gì. Anh càng tin vào điều này hơn khi các chị em ruột ở quê anh đều đông con, trong khi vợ mình lại từng phải điều trị hỗ trợ sinh sản. Suốt nhiều năm, người vợ đã đơn độc đi khám. Đỉnh điểm, mâu thuẫn khiến họ ly thân, và chỉ tái hợp sau đó để cùng nhau tìm ra nguyên nhân.
Tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bác sĩ đã khám lâm sàng và phát hiện anh K không có ống dẫn tinh, một dị tật bẩm sinh gọi là bất sản ống dẫn tinh hai bên. Kết quả xét nghiệm gene cho thấy anh K bị đột biến gene CFTR gây bệnh xơ nang, khiến ống dẫn tinh không thể hình thành trong bào thai.
Bác sĩ Lê Đăng Khoa, Trưởng đơn vị Trung tâm hỗ trợ sinh sản cho biết: Nam giới mắc dị tật này vẫn có thể sản xuất tinh trùng nhưng tinh trùng không thể xuất ra ngoài. Hơn nữa, người bệnh vẫn có khả năng sinh lý và cảm giác khoái cảm bình thường, nên họ thường chủ quan, chỉ phát hiện bệnh khi đã muộn.
Đáng nói, nguyên nhân vô sinh ở nam giới rất đa dạng, không chỉ giới hạn ở một trường hợp cụ thể nào, điển hình như ca của anh C, một bệnh nhân khác tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Sau 16 năm không có con, anh C được chẩn đoán mắc nhiều bệnh lý cùng lúc, trong đó đáng chú ý nhất là đột biến mất đoạn AZFc trên nhiễm sắc thể Y, gây suy giảm khả năng sản xuất tinh trùng. Tình trạng này không có phương pháp điều trị và có nguy cơ khiến khả năng sản xuất tinh trùng cạn kiệt.
Bên cạnh đó, anh C còn gặp phải vấn đề tắc nghẽn ống dẫn tinh, khiến tinh trùng không thể xuất ra ngoài dù vẫn được sản xuất ở tinh hoàn bên trái. Ống dẫn tinh bên phải lại thông suốt nhưng tinh hoàn đã bị tổn thương. Mặc dù đã được các bác sĩ vi phẫu nối chéo ống dẫn tinh để dẫn lưu tinh trùng ra ngoài, nhưng do đột biến gene, một mẫu tinh trùng của anh vẫn được trữ đông để bảo tồn khả năng có con trong tương lai.
Câu chuyện của hai trường hợp trên cũng là lời khuyên cho các cặp vợ chồng: Nếu kết hôn một năm vẫn không có thai, cả hai vợ chồng nên cùng nhau đi khám toàn diện để được chẩn đoán sớm và có phác đồ điều trị phù hợp. Lý do, không phải lúc nào cũng đến từ vấn đề sức khỏe của người vợ.
“Liệu pháp cặp đôi” - chìa khóa cho thành công
Theo bác sĩ Lê Đăng Khoa, tỷ lệ vô sinh ở nam giới cao tương đương với nữ giới, đều chiếm khoảng 40%. Khoảng 20% các trường hợp còn lại là do cả hai vợ chồng hoặc không rõ nguyên nhân. Vô sinh ở nam có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm: Chấn thương gây tắc nghẽn ống dẫn tinh; viêm nhiễm ở hệ thống cơ quan sinh dục; biến chứng sau khi mắc bệnh quai bị; rối loạn cương, suy sinh dục; các bất thường di truyền và đột biến gene như trường hợp của anh K.
Những trường hợp vô sinh nam lâu năm có thể kéo theo sự suy giảm sức khỏe sinh sản ở người vợ do tuổi tác, làm việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Trong trường hợp của vợ anh K, dự trữ buồng trứng đã suy giảm từ mức tốt (4,7ng/mL) xuống gần cạn kiệt, chỉ còn 0,7ng/mL.
Trước đây, việc điều trị hiếm muộn thường chỉ tập trung vào người phụ nữ, trong khi sức khỏe sinh sản của nam giới ít được quan tâm. Người bệnh phải điều trị mỗi người một nơi, tốn kém nhiều thời gian, chi phí mà không phát hiện được bệnh sớm.
Giờ đây, “Liệu pháp cặp đôi” được xem là một cách tiếp cận toàn diện. Phương pháp này tập trung vào việc khám và điều trị đồng thời cả hai vợ chồng để tối ưu hóa cơ hội thụ thai. Sau khi áp dụng liệu pháp này, vợ chồng anh K đã thành công có thai ở tuổi 42. Vợ anh được gom noãn qua 2 chu kỳ, thu được 6 noãn và trữ đông, sau đó tiếp tục thu thêm 3 noãn tươi ở chu kỳ thứ 3. Đồng thời, các bác sĩ đã chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da (PESA) cho anh K và thu được hai mẫu tinh trùng tươi. Kết quả là thu được 5 phôi loại tốt. Một phôi được chuyển vào tử cung sau khi người vợ được điều trị dứt điểm viêm nội mạc tử cung, và đã đậu thai thành công.
Với liệu pháp này, nam giới được quan tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản hơn, giúp phát hiện sớm các bệnh lý và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây là phương pháp giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị hiếm muộn cho các cặp vợ chồng.