Lợi bất cập hại
Trước thực trạng không khí luôn trong ngưỡng ô nhiễm báo động, xu hướng tìm mua các sản phẩm bình oxy mini cầm tay, như một “cứu cánh” cung cấp nguồn không khí sạch, tự nhiên...
Thực tế, không khó để tìm hiểu và đặt mua các sản phẩm bình oxy mini cầm tay trên web, chợ thương mại điện tử. Chỉ cần vào trang tìm kiếm google, gõ “bình oxy cầm tay” bạn sẽ nhận dược 2,3 triệu kết quả chỉ trong 0,4 giây. Các sản phẩm được giới thiệu rất đa dạng, xuất xứ của nhiều nước như: Việt Nam, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ… với mức giá dao động từ 150.000 đồng đến hơn 1 triệu đồng.
Đơn cử trên trang web binhoxymini.com, qua trao đổi, phóng viên được nhân viên tư vấn đưa ra lời giới thiệu rất hấp dẫn: Với mức giá 150.000 đồng (thậm chí đang áp dụng khuyến mại mua 3 tặng 1), khách hàng có thể sở hữu 1 bình oxy mini cầm tay chứa oxy tinh khiết với mùi bạc hà dịu nhẹ, vô cùng an toàn. Đặc biệt, sản phẩm do Việt Nam sản xuất; khí oxy là của Không quân Việt Nam cung cấp. Với dung tích 8.000ml, bình có thể sử dụng được từ 120-150 lần thở, đủ cho người dùng sử dụng gần 10 phút.
![]() |
Người khỏe mạnh cũng có thể ngộ độc oxy, dẫn đến xơ phổi, mù võng mạc nếu không sử dụng bình oxy đúng cách. Nguồn: Internet |
Ngay tại trang web trên, bình oxy mini cầm tay cũng được quảng cáo với vô vàn công dụng: dùng cho bệnh nhân cần thở gấp và liên tục trong thời gian dài nhưng có nhu cầu di chuyển cao (hen suyễn, tim mạch…); dùng trong thể thao (bóng đá, leo núi); sử dụng cho người già cần thở, bà bầu; khi bạn làm việc quá lâu; học tập căng thẳng; tinh thần giảm sút; thậm chí hữu dụng trong trường hợp hỏa hoạn, cháy nổ, ngộ độc khí…
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (bệnh viện Bạch Mai): Oxy chiếm đến 22% trong không khí, thường được gọi là dưỡng khí vì duy trì sự sống của cơ thể con người. Loại khí này là một phần của không khí người ta sử dụng để hít thở. Nguyên tố này được tìm thấy trong cơ thể con người, đại dương và khí quyển. Nếu không có oxy, con người sẽ không thể tồn tại. Mua bình oxy về thở tại nhà về bản chất không gây hại gì cho sức khỏe. Đây là thói quen xuất phát từ tâm lý người dân muốn dùng oxy nguyên chất để thở, nhằm xua tan đi vấn đề bụi mịn cũng như ô nhiễm không khí nói chung. Tuy nhiên, oxy nguyên chất tưởng như an toàn này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ khôn lường nếu không biết cách sử dụng.
Thông thường, oxy được sử dụng trong các cơ sở y tế như bệnh viện để cung cấp kịp thời cho bệnh nhân có hiện tượng khó thở. Bộ máy thở này cũng được sử dụng bởi các phi hành gia đi bộ trong không gian, thợ lặn và leo núi. Khí oxy được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn, thường được sử dụng để điều trị các nạn nhân bị ngộ độc carbon monoxide. Khí oxy bản thân không gây nghiện, nhưng gây phụ thuộc khí oxy đối với tắc nghẽn mãn tính.
Những năm qua, bệnh phổi mãn tính được phát hiện nhiều. Tại nhiều quốc gia, người bệnh mắc phổi mãn tính cũng được khuyến khích sử dụng bình oxy tại nhà để tự thở thay cho việc nằm tại bệnh viện trong thời gian dài; nhưng phải được bác sĩ hướng dẫn cách sử dụng.
“Oxy tất nhiên là thứ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của mỗi người nhưng nhiều quá cũng không tốt cho sức khỏe. Con người chỉ có thể thở được 21% oxy, các yếu tố khác bao gồm nitơ và các chất khí khác. Thở oxy quá nhiều sẽ gây ức chế trung tâm hô hấp, làm chậm nhịp thở, giảm thông khí, tăng CO2 máu, giảm hoạt động bạch cầu, khô niêm mạc miệng, mũi họng. Khí phế quản nếu không được làm ẩm tốt nên dễ gây viêm phổi, tắc đờm và tạo cảm giác khó chịu cho bệnh nhân. Hít oxy nguyên chất có thể dẫn đến các triệu chứng co giật, chóng mặt, buồn nôn. Nặng hơn, bệnh nhân có thể bị động kinh hoặc tử vong đột ngột. Do đó, bất cứ ai mua bình oxy về thở tại nhà cũng cần hết sức cẩn trọng, nhất là với người không bị bệnh” - PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng khuyến cáo.
Bên cạnh đó, PGS.TS Dũng cũng nhấn mạnh: Người khỏe mạnh khi sử dụng bình oxy mini tại nhà cũng cần phải biết người lớn hay trẻ em thì thở như thế nào, thở bao nhiêu là đủ, đảm bảo quy định chống nhiễm khuẩn… Không chỉ trẻ em mà người lớn nếu sử dụng không đúng cách cũng có thể gây ngộ độc oxy, dẫn đến xơ phổi và mù võng mạc. Chưa kể, y học không khuyến khích việc cho thêm hương vị vào bình oxy. Oxy tinh khiết được coi là thuốc nên việc nhiều trang mạng quảng cáo “hít khí oxy giúp sảng khoái” cũng hoàn toàn không hợp lý, không phải ai cũng nên sử dụng.
Thảo Hương