Sùi mào gà ở trẻ vị thành niên
(PNTĐ) - Trong thời gian gần đây, Bệnh viện Da liễu Trung ương ghi nhận số lượng trẻ vị thành niên mắc sùi mào gà vùng hậu môn - sinh dục đến khám và điều trị gia tăng đáng kể. Đây là bệnh lý lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây ra và có thể để lại nhiều hậu quả lâu dài nếu không được phát hiện, xử trí kịp thời.
Điển hình là một bệnh nhân nữ gần 18 tuổi đã đến Phòng khám chuyên đề các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) của Bệnh viện, do phát hiện các tổn thương dạng u nhú vùng sinh dục trong khoảng hai tuần.
Qua thăm khám, bác sĩ ghi nhận nhiều sẩn sùi màu hồng, dễ chảy máu, kích thước từ 0,5 - 2cm, phân bố ở âm hộ, âm đạo và cổ tử cung. Bệnh nhân có tiền sử quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su 2 - 3 tháng trước đó. Xét nghiệm PCR HPV xác định bệnh nhân nhiễm HPV týp 6, thuộc nhóm gây sùi mào gà. Sau khi được sàng lọc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Laser và Săn sóc da để điều trị.
Bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng laser CO₂ để loại bỏ toàn bộ tổn thương tại âm hộ, âm đạo, cổ tử cung. Thủ thuật được thực hiện bằng phương pháp gây mê toàn thân và kết hợp kháng sinh dự phòng nhiễm trùng. Sau 3 ngày, vùng điều trị khô, sạch, không rỉ dịch hay chảy máu. Bệnh nhân được hẹn tái khám định kỳ 2 tuần/lần trong 3 tháng để theo dõi và đánh giá hiệu quả.
Trong y khoa, sùi mào gà do HPV, chủ yếu týp 6 và 11 gây ra. HPV tuýp 16, 18 và một số tuýp nguy cơ cao khác có thể gây viêm cổ tử cung, loạn sản, thậm chí ung thư cổ tử cung. Sùi mào gà biểu hiện dưới dạng các sẩn sùi màu hồng hoặc màu da, mọc đơn lẻ hoặc thành cụm giống mào gà. Hiện chưa có thuốc tiêu diệt được HPV hoàn toàn, vì vậy điều trị chủ yếu là loại bỏ tổn thương bằng các phương pháp như: Thuốc bôi điều biến miễn dịch, laser, đốt điện, dao plasma, áp lạnh, quang động học…
Trẻ quan hệ tình dục sớm, thiếu hiểu biết và không sử dụng biện pháp bảo vệ có nguy cơ: Nhiễm HPV sớm, dẫn đến tổn thương kéo dài ở cơ quan sinh dục; tăng khả năng mắc ung thư cổ tử cung trong tương lai (nếu nhiễm tụyp nguy cơ cao); đồng nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như lậu, giang mai, chlamydia… gây viêm nhiễm mạn tính, viêm tắc vòi trứng, thậm chí vô sinh.
Đáng nói, số ca trẻ vị thành niên mắc sùi mào gà tăng lên trong những năm gần đây. Bao cao su không bảo vệ hoàn toàn khỏi HPV, vì virus có thể lây qua tiếp xúc da, niêm mạc ở những vùng không được che phủ. Do đó, việc giáo dục sức khỏe sinh sản cho thanh thiếu niên đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Phụ huynh cần tạo môi trường để trẻ có thể chia sẻ khi phát hiện dấu hiệu bất thường, giúp trẻ được khám và điều trị sớm.
Hiện đã có vắc-xin giúp phòng ngừa các chủng HPV gây sùi mào gà và ung thư cổ tử cung. Bộ Y tế cũng đã có khuyến cáo: Tiêm cho trẻ từ 9 tuổi, cả nam và nữ; có thể tiêm đến 45 tuổi. Hiệu quả cao nhất khi tiêm trước khi có quan hệ tình dục.
Thanh thiếu niên cũng nên chủ động tìm hiểu và giáo dục trẻ về tình dục an toàn. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, dù không bảo vệ tuyệt đối nhưng giúp giảm nguy cơ nhiều bệnh STIs. Khám chuyên khoa sớm khi có biểu hiện bất thường như: U nhú, sẩn sùi, ngứa, đau rát, chảy dịch bất thường. Tiêm vắc-xin HPV đầy đủ và đúng lịch. Khuyến khích mối quan hệ một bạn tình, tránh quan hệ bừa bãi.
Việc nâng cao nhận thức và hành vi tình dục an toàn sẽ giúp trẻ vị thành niên tự bảo vệ bản thân, hạn chế nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục và sống một cuộc sống khỏe mạnh, an toàn hơn.
