Nơi cư trú của trẻ vị thành niên khi bố mẹ ly hôn
PNTĐ-Xin Báo PNTĐ cho tôi hỏi nơi cư trú của cháu tôi là nơi nào? Tại sao? Với độ tuổi cháu tôi sẽ phải chịu những mức án nào của luật pháp? Tôi xin trân trọng cám ơn quý báo.
Vợ chồng chị gái tôi ly hôn khi con trai của họ 16 tuổi. Theo quyết định của Tòa án, cháu sống với mẹ tại huyện Gia Lâm, Hà Nội. Nhưng, cháu lại thích sống với bố và thường xuyên ở với bố trong một khoảng thời gian dài. Bố của cháu cư trú tại một xã thuộc tỉnh Quảng Ninh. Vừa qua do mâu thuẫn, cháu đã đánh bạn và gây thương tích khiến bạn bị thương tật suy giảm 12% sức khỏe. Gia đình người bạn đó đã nộp đơn khởi kiện cháu tôi tại Tòa án huyện Gia Lâm nơi mẹ cháu cư trú. Xin Báo PNTĐ cho tôi hỏi nơi cư trú của cháu tôi là nơi nào? Tại sao? Với độ tuổi cháu tôi sẽ phải chịu những mức án nào của luật pháp? Tôi xin trân trọng cám ơn quý báo.
Hoàng Thị Nụ (Gia Lâm, HN)
Trả lời:
Vấn đề bạn hỏi nơi cư trú của cháu bạn ở nơi nào, xin được giải đáp như sau: Vì cháu bạn là người chưa thành niên, nên còn lệ thuộc vào nơi cư trú của cha hoặc mẹ; Điều 13 của Luật Cư trú quy định về nơi cư trú của người chưa thành niên như sau:
“1. Nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha, mẹ; nếu cha, mẹ có nơi cư trú khác nhau thì nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha hoặc mẹ mà người chưa thành niên thường xuyên chung sống.
2. Người chưa thành niên có thể có nơi cư trú khác với nơi cư trú của cha, mẹ nếu được cha, mẹ đồng ý hoặc pháp luật có quy định”.
Đối chiếu theo các quy định của Luật cư trú, do bạn cũng không nói rõ cháu bạn chơi ở một xã tại Quảng Ninh một khoảng thời gian dài là bao lâu? Nếu cháu không đăng ký tạm trú ở nơi bố của cháu thì vẫn xác định nơi cư trú ở Gia Lâm. Nếu cháu của bạn chứng minh nơi sinh sống thường xuyên với mẹ thì khả năng vụ việc của cháu chị sẽ được giải quyết ở huyện Gia Lâm là đúng.
Vấn đề bạn hỏi về việc cháu bạn đánh bạn học gây thương tích, chưa rõ cháu của bạn đã đủ tròn 16 tuổi hay chưa tại thời điểm cháu gây thương tích cho bạn (tính đủ năm, tháng và ngày sinh, VD: ngày cháu chị gây thương tích cho bạn, nhưng đến ngày mai mới là ngày sinh nhật lần thứ 16 thì cũng có thể xác định lúc cháu chị gây ra thương tích tại thời điểm dưới 16 tuổi). Điều này rất quan trọng cho việc xác định định khung hình phạt (nếu có). Nếu việc cháu gây thương tích cho bạn cùng lớp cháu ở Gia Lâm thì việc giải quyết thuộc thẩm quyền của các cơ quan chức năng huyện Gia Lâm, trong đó tòa án là một trong những cơ quan giải quyết.
Về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự được quy định tại Khoản 1 Điều 12 Luật Hình sự số 100/2015/QH13, được quy sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Khoản 3 Điều 1 của Luật số 12/2017/QH14 sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hình sự số 100/2015/QH13 có hiệu lực từ 1/1/2018 như sau:
“1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này”.
Hành vi của cháu bạn là hành vi cố ý gây thương tích, theo điều 134 Bộ luật Hình sự:
“Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm…”.
Như vậy, bạn có thể đối chiếu giữa hành vi của cháu chị với những quy định trên đây để xác định cháu chị phạm tội hay không phạm tội. Nếu cơ quan điều tra xác định có dấu hiệu tội phạm thì thuộc sự điều chỉnh của Luật Hình sự. Về dân sự nếu việc khám chữa bệnh của người bị cháu bạn đánh mất chi phí như thế nào thì cháu chị phải bồi thường về dân sự đến đó, nếu không thỏa thuận được thì nhờ tòa án giải quyết.
Cháu chị là người chưa thành niên, theo Luật trợ giúp pháp lý là thuộc diện được trợ giúp pháp lý miễn phí. Chị liên hệ với chi nhánh trợ giúp pháp lý thành phố Hà Nội số 11 có trụ sở tại Nhà văn hóa huyện Gia Lâm, khu 31ha Trâu Quỳ, Hà Nội để được trợ giúp khi tham gia tố tụng (nếu cần).
Luật sư Trần Thu Thủy
Văn phòng Luật sư Thiên Pháp
