Hỗ trợ học phí để thu hút sinh viên ngành Sư phạm

Mức hỗ trợ tốt nhất từ trước tới nay

Ông Trần Tú Khánh, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ GD- ĐT cho biết, theo Nghị định số 116/2020/NĐ-CP của Chính phủ, tới đây, sinh viên Sư phạm sẽ được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng học phí bằng mức thu học phí của cơ sở đào tạo giáo viên nơi theo học. Ngoài ra, sinh viên còn được hỗ trợ 3,63 triệu đồng/tháng để chi trả chi phí sinh hoạt.

Theo đánh giá của hiệu trưởng nhiều trường Sư phạm, đây là mức hỗ trợ tốt nhất từ trước đến nay, về cơ bản sẽ giúp sinh viên Sư phạm bảo đảm đủ tiền đóng học phí và chi trả chi phí sinh hoạt tối thiểu, qua đó giúp các em không còn phải lo lắng trong thời gian theo học ngành Sư phạm.

Trước Nghị định 116, Nhà nước từng có thời gian dài áp dụng chính sách miễn học phí đối với sinh viên sư phạm. Tuy nhiên, theo GS.TS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng trường đại học Sư phạm Hà Nội, việc bao cấp học phí đã thu hút nhiều sinh viên theo học, nhưng phần lớn là sinh viên nghèo. Nhiều em chọn học sư phạm vì được miễn học phí nhưng bản thân lại không thích hợp và không mong muốn chọn ngành Sư phạm. Vì vậy, tỷ lệ sinh viên sư phạm ra trường làm trái ngành, nghề cao.

Ảnh minh họa

Với Nghị định mới được áp dụng ngay từ năm học 2021-2022, theo TS Minh, có một số điểm ưu việt hơn như gắn đào tạo sư phạm với nhu cầu tuyển dụng của địa phương, hạn chế tối đa việc sinh viên sư phạm ra trường đã được hưởng chính sách nhưng không làm đúng nghề. Bên cạnh đó, chính sách còn đa dạng hóa các nguồn tài trợ cho đào tạo sư phạm từ ngân sách nhà nước, từ các công ty và cơ sở có nhu cầu sử dụng lao động, từ gia đình và cá nhân nên sinh viên nào muốn học ngành sư phạm, nhưng không cần hưởng chính sách thì vẫn đóng học phí bình thường và không chịu sự ràng buộc.

Theo ông Trần Tú Khánh, Nghị định 116 ban hành được kỳ vọng sẽ hỗ trợ học sinh, sinh viên yên tâm học tập tốt, đồng thời thu hút sinh viên giỏi vào học ngành sư phạm, xây dựng cơ chế đào tạo gắn với việc sử dụng sinh viên sau tốt nghiệp, tránh tình trạng sinh viên sư phạm làm trái ngành dẫn đến thừa, thiếu giáo viên cục bộ đang diễn ra tại các địa phương và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong tương lai.

Thiếu chế tài bồi hoàn tiền hỗ trợ

Cũng theo TS Minh, Nghị định mới sẽ tăng tính trách nhiệm và ràng buộc pháp lý rõ ràng đối với sinh viên khi muốn hưởng chính sách ưu đãi.

Theo đó, sinh viên sư phạm nhận kinh phí hỗ trợ từ Nhà nước có trách nhiệm trong thời hạn 2 năm kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp sẽ phải công tác trong ngành giáo dục và có thời gian công tác tối thiểu gấp hai lần thời gian đào tạo tính từ ngày được tuyển dụng. Nếu đảm bảo điều kiện này thì sinh viên không phải bồi hoàn kinh phí hỗ trợ.

Trong trường hợp ra trường sau 2 năm (kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp) mà không công tác trong ngành giáo dục, sinh viên phải bồi hoàn kinh phí hỗ trợ đã nhận từ Nhà nước. Sinh viên đang trong thời gian đào tạo có nhu cầu chuyển ngành, tự thôi học, không hoàn thành chương trình đào tạo hoặc bị kỷ luật buộc thôi học cũng sẽ có trách nhiệm bồi hoàn khoản hỗ trợ đã nhận.

Trách nhiệm thu hồi chi phí bồi hoàn được giao cho UBND cấp tỉnh (ra thông báo thu hồi và thông báo cho sinh viên sư phạm và gia đình đối với các trường hợp phải bồi hoàn kinh phí). Trường hợp sinh viên hoặc gia đình chậm thực hiện nghĩa vụ bồi hoàn quá thời hạn quy định thì phải chịu lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn do Ngân hàng Nhà nước quy định đối với khoản tiền chậm bồi hoàn. Số tiền thu hồi từ kinh phí bồi hoàn được nộp vào ngân sách nhà nước.

Theo ông Dương Xuân Huyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, việc yêu cầu sinh viên sư phạm vi phạm cam kết phải bồi thường kinh phí là cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay chưa có chế tài xử lý nên UBND các địa phương rất khó thu hồi kinh phí của sinh viên vi phạm. Tại Lạng Sơn, thời gian qua có 10 sinh viên diện cử tuyển trong diện cần thu hồi kinh phí đào tạo, UBND tỉnh đã 5 lần gửi thông báo tới các sinh viên này nhưng vẫn không thu hồi được kinh phí.

Đại diện UBND tỉnh Lạng Sơn cũng cho rằng nhiều sinh viên theo diện cử tuyển, bị đúp 2-3 năm rồi trở về địa phương và gần như không thể thực hiện bồi thường. Phía UBND tỉnh Lạng Sơn cho rằng, không nên có cơ chế đi học cử tuyển nữa để tránh lãng phí kinh phí đào tạo của Nhà nước.

Theo ông Trần Tú Khánh, mục tiêu của Nghị định là thu hút sinh viên giỏi vào ngành Sư phạm, chứ không nhằm bắt sinh viên bồi hoàn kinh phí. Phía Bộ GD-ĐT tin rằng, với nhiều giải pháp đồng bộ, sinh viên theo học ngành sư phạm được hỗ trợ học phí, sinh hoạt phí, khi ra trường được tạo điều kiện về việc làm thì tỷ lệ sinh viên bỏ nghề dẫn tới phải bồi hoàn kinh phí sẽ thấp.

TRUNG THU