Học sinh Hà Nội đạt giải Nhì toàn quốc về ý tưởng khởi nghiệp

Nhóm học sinh đó là Hoàng Hạnh Châu, Nguyễn Ngọc Minh, Phạm Ngọc Phương Anh, Nguyễn Lê Ngọc Mai, Nguyễn Hoàng Hà My.

Ý tưởng sản xuất nước súc miệng của các em khởi nguồn từ thực tế học sinh có bệnh lý răng miệng học đường (sâu răng, viêm nha chu, viêm lợi…) chiếm tỷ lệ còn cao, từ 55-75% tùy từng khu vực trong toàn quốc. Theo khuyến nghị của các chuyên gia, một trong các giải pháp chăm sóc răng miệng là sử dụng nước súc miệng đảm bảo chất lượng. Đặc biệt với học sinh bán trú, sử dụng nước súc miệng sau ăn trưa và sau ngủ trưa dậy sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt.

Từ những kiến thức khoa học tự nhiên được học và thực hành trong chương trình THCS, nhóm 5 học sinh đã mạnh dạn đề xuất với Ban giám hiệu nhà trường ý tưởng nghiên cứu một loại nước súc miệng có chứa hoạt chất nano bạc, dùng chất khử là dịch chiết lá vối, chitosan (chất ổn định).

Nhóm học sinh lớp 9 trường THCS Thanh Xuân (Hà Nội) và sản phẩm nước súc miệng TX Green Nano Ảnh: NVCC

Lý do nhóm sử dụng nano bạc trong sản phẩm dựa trên khả năng diệt khuẩn của nano bạc đối với các chủng vi sinh vật gây bệnh khác nhau. Nước súc miệng chứa nano bạc sẽ cho khả năng kháng khuẩn cực mạnh ở nồng độ vô cùng nhỏ cỡ ppm (mg/L), có thể tiêu diệt hơn 650 chủng vi khuẩn, trong đó có nhiều loại lây truyền qua khoang miệng hoặc thường trú gây viêm, loét, hôi miệng như Porphyromonas gingivalis, Streptococcus mutans, HSV-1, nấm Candida, cầu khuẩn... Không những thế, mới đây một nhóm các nhà khoa học quốc tế còn công bố kết quả điều tra tác động của hạt nano bạc đối với sự lan truyền Covid-19 cho thấy nước súc miệng và nước rửa mũi có chứa nano bạc có khả năng phòng, chống sự lây nhiễm của virus Covid-19.

Cùng với nano bạc, nhóm học sinh còn sử dụng một nguyên liệu đơn giản, rẻ tiền, sẵn có ở Việt Nam là lá và nụ vối. Lý do là các chất kháng sinh trong lá vối giúp ức chế vi khuẩn. Dịch chiết lá vối tươi được chuẩn bị theo tỉ lệ hợp lý giữa lá vối tươi và nước. Lá vối tươi được cân định lượng, rửa sạch và để ráo nước. Đun sôi dung dịch lá vối, để nguội rồi lọc qua giấy lọc để loại bỏ lá vối và cặn. Sau đó, các em sử dụng một số dung dịch để làm chất ổn định cho các hạt nano mới tạo thành. Dịch chiết lá vối được nhỏ từ từ từng giọt vào dung dịch tiền chất, duy trì khuấy.

Điều đặc biệt, quá trình sản suất nước súc miệng hoàn toàn không sử dụng các chất hóa học có hại, không thải chất độc hại nên rất an toàn với người tiêu dùng và môi trường, cũng không cần nhiều máy móc phức tạp nên có thể thực hiện ngay tại phòng thí nghiệm của nhà trường. Chi phí sản xuất nước súc miệng rẻ, trung bình một chai nước súc miệng 330ml có giá khoảng 10.000 đồng, thấp hơn một số sản phẩm nước súc miệng khác trên thị trường.

Cũng nhờ được chế biến từ nguyên liệu thiên nhiên nên sản phẩm nước súc miệng TX Green Nano cho hương vị dễ chịu, người dùng không bị ám ảnh bởi mùi cồn, khô miệng, vị đắng của Chlohexidine hay mất vị giác vì tê khi sử dụng hoạt chất kháng khuẩn là tinh dầu.

Theo cô giáo Lê Thị Thủy, Tổ trưởng Tổ khoa học tự nhiên, trường THCS Thanh Xuân, từ lúc hình thành ý tưởng tới khi sản phẩm ra đời, nhóm các học sinh mất khoảng 2 năm triển khai. Thời gian các em nghiên cứu, thực hành diễn ra vào tiết học buổi chiều, thậm chí có thể kéo dài tới tối.

Không ít lần các em gặp thất bại do tỷ lệ pha chất ổn định, chất chiết xuất của lá vối, bạc nitrat, nước cất… không hợp lý nên bạc bị kết tủa, ảnh hưởng đến chất lượng nước súc miệng. Sản phẩm cũng không có màu vàng nhạt như mong muốn. Tuy nhiên, các học sinh đều không nản chí và quyết tâm đi tới cùng thành công. Điều khá thú vị, trong nhóm 5 học sinh thì có 4 bạn là nữ. Các bạn đều có chung tình yêu khoa học, chuyên cần, thái độ học tập rất nghiêm túc.

Hiện tại, cô và nhóm học sinh trường THCS Thanh Xuân vẫn đang sản xuất nước súc miệng ở phòng thí nghiệm với công suất 20 lít/ngày để tiếp tục thử nghiệm. Các em cũng đang đẩy mạnh giới thiệu về ý tưởng của mình trên instagram, facebook, zalo…

Nhóm ước tính, nếu thành công, nguồn thu chính của dự án trong tương lai có thể đến từ việc bán nước súc miệng. Dự kiến doanh thu khi bán thí điểm cho 10 trường trên địa bàn Thủ đô Hà Nội (ước tính mỗi trường có 1.000 học sinh) có thể đạt tới trên 500 triệu đồng/tháng). Tuy nhiên, để làm được điều này, mong muốn của cô và trò là được một đơn vị hỗ trợ, đỡ đầu để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện sản phẩm, hoàn tất thủ cục để được cấp phép để được đưa vào sản xuất và bán đại trà.

“Nhóm chúng em hy vọng, sản phẩm nước súc miệng TX Green Nano sử dụng phương pháp hóa học xanh được làm bởi chính các học sinh sẽ có tác dụng truyền thông tốt, góp phần nâng cao nhận thức và thực hành chăm sóc răng miệng chủ động cho các bạn học sinh nói riêng và cộng đồng nói chung” - em Hoàng Hạnh Châu - nhóm trưởng nhóm nghiên cứu cho biết.

HOÀNG LAN