Miễn học phí cho học sinh: Phụ huynh mừng với chính sách nhân văn, kịp thời
(PNTĐ) - Chính sách miễn học phí cho toàn bộ học sinh mầm non, học sinh tiểu học, học sinh THCS và học sinh THPT công lập, học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật đã khiến nhiều phụ huynh vui mừng. Bởi đây là chính sách nhân văn, giảm gánh nặng học phí cho bộ phận gia đình khó khăn đang có con ăn học.
Đột phá trong chính sách phát triển giáo dục
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, căn cứ để đề xuất chính sách nhân văn này là từ Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng dã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” (Nghị quyết số 29) đã quy định “Hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi vào năm 2015, nâng cao chất lượng phổ cập trong những năm tiếp theo và miễn học phí trước năm 2020”.
Triển khai Nghị quyết số 29 và Nghị quyết số 35/2009/QH12 ngày 19/6/2009 của Quốc hội về chủ trương, định hướng đổi mới một số cơ chế tài chính trong giáo dục và đào tạo từ năm học 2010-2011 đến năm học 2014-2015, Chính phủ đã ban hành các quy định về học phí, trong đó quy định lộ trình học phí hằng năm và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho các đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc thiểu số.
Năm 2024, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 91-KL/TW về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, trong đó tiếp tục định hướng “Nhà nước bảo đảm kinh phí cho giáo dục bắt buộc, giáo dục phổ cập, miễn học phí cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi và thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm trong lĩnh vực giáo dục; ưu tiên đầu tư cho giáo dục, đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo”; “từng bước thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3, 4 tuổi”.
Hiện nay, đã có 10 tỉnh/thành phố đã ban hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh về miễn học phí mầm non, phổ thông cho năm học 2024-2025 là Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Dương và Long An.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đối tượng học sinh, gia đình ở các địa phương khác đang phải đóng học phí.
Do đó, căn cứ Nghị quyết số 29, Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới, để thể hiện tính ưu việt của chế độ và chủ trương bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, “không để ai ở lại phía sau”, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề xuất Bộ Chính trị, Đảng ủy Chính phủ xem xét chính sách miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông.
Ngày 28/02/2025, Bộ Chính trị đã đồng ý với đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông.
Mừng vì giảm được gánh nặng học phí cho con đến trường
Từ khi biết được chính sách miễn toàn bộ học phí cho học sinh công lập, chị Nguyễn Thị Minh Ánh (trú tại quận Đống Đa, Hà Nội) vui mừng khôn xiết. Chị Ánh cho biết, kinh tế gia đình không mấy khá giả, đang phải nuôi hai đứa con ăn học, trong khi anh chị vẫn phải sống cảnh "nhà thuê". Lâu nay, học phí cho các con vẫn là gánh nặng đối với anh chị.
“Khi nghe tin năm học tới các con đến trường học mà không phải đóng học phí nữa, vợ chồng tôi vui mừng khôn xiết vì giảm được một gánh nặng trong cuộc sống. Chúng tôi sẽ có thêm khoản tiết kiệm từ số tiền học phí không phải đóng để nâng cao hơn chất lượng cuộc sống cho các con, như đầu tư mua thêm có con máy tính để học tập chẳng hạn”.
Chị Lê Mai (trú tại quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, con trai chị năm ngoái thi vào lớp 10 công lập nhưng thiếu điểm phải vào học trường tư thục. Hiện nay, tiền học phí cho con trai học lớp 10 trường tư thục và con gái học lớp 4 trường công chiếm hết tiền lương của chị mỗi tháng, tất cả sinh hoạt phí của cả gia đình chỉ trông chờ vào thu nhập 7 triệu đồng của chồng nên cuộc sống rất vất vả.
“Cảm ơn Nhà nước đã có chính sách nhân văn này. Đều khiến tôi cảm kích nhất là không chỉ học sinh công lập được miễn học phí mà học sinh tư thực cũng được hưởng chính sách nhân văn này. Như vậy, gia đình tôi sẽ giảm được gánh nặng học phí rất nhiều”, chị Lê Mai nói.
Theo chính sách miễn học phí từ năm học 2025, toàn bộ học sinh mầm non, học sinh tiểu học, học sinh THCS và học sinh THPT công lập sẽ được miễn học phí. Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.
Không chỉ riêng gia đình chị Lê Mai, chị Ánh vui mừng trước chính sách nhân văn này, mà nhiều gia đình cùng chung niềm vui này. Bởi chính sách này đã phá bỏ được rào cản tài chính khiến nhiều giấc mơ đến trường của nhiều học sinh trong các gia đình khó khăn dang dở. Thực tế lâu nay, ở những vùng khó khăn, gia đình đông con, gặp khó khăn kinh tế phải chấp nhận cho con nghỉ học sau khi hoàn thành chương trình THCS. Bây giờ được đến trường miễn phí thì mọi học sinh khó khăn đều được tạo ra cơ hội để học tập hết THPT.
Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương, quyết sách của Bộ Chính trị tiếp tục khẳng định chủ trương đầu tư cho giáo dục là quốc sách và luôn được ưu tiên. Đây là một quyết sách nhân văn, bảo đảm cơ hội học tập tốt nhất cho học sinh ở mọi địa bàn, mọi độ tuổi, tạo nền móng vững chắc để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Quyết định miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến THPT công lập là một chủ trương nhân văn không chỉ giảm gánh nặng cho gia đình ở vùng khó khăn, mà còn góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương phổ cập giáo dục trung học, từ đó nâng cao trình độ dân trí và chất lượng nguồn nhân lực.
Theo thống kê, hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (chưa bao gồm học sinh học tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên), trong đó: 3,1 triệu học sinh mầm non dưới 5 tuổi; 1,7 triệu học sinh mầm non 5 tuổi; 8,9 triệu học sinh tiểu học; 6,5 triệu học sinh THCS và 3 triệu học sinh THPT.
Nhu cầu kinh phí ngân sách Nhà nước phải chi trả để thực hiện chủ trương miễn học phí cho các đối tượng nêu trên là khoảng 30 nghìn tỷ đồng (nếu trừ ngân sách địa phương của các tỉnh/thành phố đã thực hiện miễn học phí thì ngân sách trung ương sẽ phải thực hiện ít hơn số này). Trên thực tế, mức ngân sách cần đảm bảo sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định trên cơ sở quy định mức sàn, trần học phí quy định của Chính phủ.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng nếu thực hiện chính sách miễn học phí cho toàn bộ trẻ em mầm non đến THPT trên cả nước sẽ góp phần quan trọng làm tăng chất lượng giáo dục, được sự đồng thuận cao của xã hội, phù hợp với ưu việt của chế độ, chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục và phù hợp với xu thế chung của các nước phát triển.
