Phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc, vì Việt Nam hùng cường và nhân văn
(PNTĐ) - Ngày 17/11/2025, tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Chủ tịch nước Lương Cường dự và có bài phát biểu tại Lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII (2025 - 2030).
Sự kiện còn có sự tham dự của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ GDĐT qua các thời kỳ; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan, đoàn thể Trung ương; đại diện lãnh đạo các sở GDĐT, cơ sở giáo dục; 39 Nhà giáo nhân dân, 47 Chiến sĩ thi đua toàn quốc được phong tặng trong giai đoạn 2020 - 2025; 141 tập thể, 174 cá nhân điển hình tiên tiến của các cơ sở giáo dục và đào tạo; đại diện học sinh đoạt Huy chương Vàng trong các kì thi Olympic quốc tế các môn học giai đoạn 2020 - 2025.
Lễ kỉ niệm và Đại hội được tổ chức nhằm tổng kết, đánh giá kết quả 05 năm thực hiện các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động và phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lí, giảng dạy và học tập” giai đoạn 2020 - 2025 của ngành Giáo dục; tôn vinh, tri ân những đóng góp của các tập thể, cá nhân cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo.
Giai đoạn 2020 - 2025, ngành Giáo dục thực hiện phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lí, giảng dạy và học tập”, gắn với các phong trào thi đua của Thủ tướng Chính phủ phát động và việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nội dung phong trào thi đua bám sát Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, các văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, bám sát nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ trọng tâm của ngành theo từng năm học. Các tiêu chí thi đua được cụ thể hóa phù hợp với chuyên môn mỗi cấp học, bậc học và trình độ đào tạo. Các cơ sở giáo dục đã xây dựng kế hoạch cụ thể hóa phong trào thi đua thành những tiêu chí thi đua phù hợp với thực tiễn đơn vị.
Sau 5 năm triển khai thực hiện, phong trào thi đua đã tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và tạo sự đồng thuận cao trong từng cơ quan, đơn vị. Bộ GDĐT đã trình Quốc hội, Chính phủ ban hành và ban hành theo thẩm quyền 286 văn bản gồm: 01 nghị quyết của Bộ Chính trị, 01 luật và 02 nghị quyết của Quốc hội; 23 nghị định, nghị quyết của Chính phủ; 36 quyết định và chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; 140 thông tư của Bộ trưởng và 83 quyết định cá biệt của Bộ trưởng; đồng thời, hoàn thiện để trình Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV 03 dự án luật (Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).
Công tác phổ cập và nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non tiếp tục được quan tâm. Đặc biệt, công tác chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào lớp 1 được chú trọng với các giải pháp phối hợp giữa mầm non và tiểu học, cho thấy sự chuẩn bị tốt hơn so với giai đoạn trước.
Trong 05 năm qua, ngành Giáo dục đã hoàn tất chu trình triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018, trong đó chuyển mạnh từ nền giáo dục trang bị kiến thức sang phát triển năng lực người học. Liên tục trong nhiều năm qua, ở các kỳ thi Olympic quốc tế, học sinh Việt Nam đều duy trì ở nhóm 10 quốc gia có kết quả tốt nhất trên toàn thế giới.
Giáo dục đại học có những bước phát triển, nhiều trường đại học có mặt trong các nhóm xếp hạng có uy tín trên thế giới. Giáo dục nghề nghiệp cũng tăng cường gắn kết với thị trường lao động, đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Thực hiện công bằng, bình đẳng trong tiếp cận giáo dục; nâng cao chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, kĩ năng sống, giáo dục quốc phòng và an ninh, giáo dục thể chất, thể thao trường học cho học sinh, sinh viên, công tác y tế trường học, bảo đảm an toàn trường học; đẩy mạnh triển khai xây dựng văn hoá học đường và công tác xã hội, tư vấn tâm lí trong trường học. Tăng cường cơ sở vật chất bảo đảm chất lượng các hoạt động giáo dục và đào tạo; sử dụng hiệu quả ngân sách nhà nước và huy động các nguồn lực đầu tư cho giáo dục. Đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính trong giáo dục và đào tạo. Chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, các đề án đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ các cấp học, bậc học tiếp tục được triển khai thực hiện hiệu quả nhằm xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục có chất lượng, cơ cấu hợp lí, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Các phong trào thi đua đã được toàn ngành triển khai bám sát nhiệm vụ chính trị. Công tác thi đua, khen thưởng đã đóng góp quan trọng vào mục tiêu chung của toàn ngành, có nhiều chuyển biến tích cực cả về nhận thức cũng như đổi mới nội dung, hình thức. Nhiều điển hình tiên tiến về đổi mới, sáng tạo trong dạy học, nghiên cứu khoa học và quản lí giáo dục được tôn vinh. Đội ngũ giáo viên các cấp đã phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành, tận tâm với nghề, hết lòng vì học sinh thân yêu.
Giai đoạn 2025-2030, toàn ngành Giáo dục thi đua đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước giai đoạn 2025 - 2030.
Sau Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ VIII, Bộ GD-ĐT ban hành kế hoạch triển khai phong trào thi đua, bám sát tinh thần Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 26/12/2024 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thi đua, khen thưởng trong tình hình mới, gắn với việc sắp xếp tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia..., làm cho thi đua thực sự trở thành ý thức tự giác, trách nhiệm và thường xuyên của mỗi cấp, mỗi đơn vị, cá nhân trong ngành Giáo dục, góp phần hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ của ngành và đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn bày tỏ, lễ kỷ niệm 20/11 năm nay có nhiều nét đặc biệt khi chưa bao giờ ngành giáo dục và đào tạo có được vị thế, được trao truyền sứ mệnh và được quan tâm chăm lo như hiện nay.
Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị xác định “giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc.” Nhà giáo được coi là động lực để phát triển giáo dục, là nhân tố quyết định chất lượng của giáo dục. Nhiều chính sách mới đã được Đảng và nhà nước ban hành để phát triển đội ngũ nhà giáo. Luật Nhà giáo quy định lương giáo viên được xếp cao nhất trong thang bảng lương hành chính sự nghiệp công lập. Nghị quyết 71 xác định mức phụ cấp tối thiểu cho giáo viên là 70%, nhân viên trường học là 30%, giáo viên vùng khó khăn là 100%. “Đó là niềm vui to lớn, là sự động viên khích lệ những người làm công tác giáo dục,” Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, năm nay, lần đầu tiên nghề dạy học được thể chế hóa bằng Luật Nhà giáo. Đạo lý, văn hóa, phong tục tôn sư trọng đạo được pháp điển hóa tạo nên sự chính thống, bền vững và quang minh cho nghề nghiệp nhà giáo. Đây là vinh dự là điều kiện pháp lý để nhà giáo phát huy vai trò xã hội của mình.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Lương Cường gửi lời tri ân sâu sắc các thế hệ nhà giáo, vì sự cống hiến to lớn, thầm lặng, nhưng vô cùng cao quý cho sự nghiệp “gieo chữ, trồng người” của dân tộc ta.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, trải qua 80 năm, kể từ khi nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, giáo dục luôn đồng hành cùng Nhân dân, dân tộc và lịch sử đất nước. Với triết lý “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”, ngay từ những ngày đầu lập quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định “chống giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm” là ba nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ và Nhân dân, Bác đã đặt giáo dục ở vị trí đặc biệt trong chiến lược kiến thiết quốc gia.
Chủ tịch nước Lương Cường khẳng định, Đảng, Nhà nước đã và luôn đồng hành cùng các bậc cha mẹ, tạo điều kiện tốt nhất để các cháu học sinh, sinh viên những người đang nối tiếp và phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc, vì Việt Nam hùng cường và nhân văn trong tương lai.
Chủ tịch nước nêu rõ, kế thừa và phát huy kết quả to lớn của phong trào thi đua yêu nước do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng, trong những năm qua, phong trào thi đua yêu nước trong ngành giáo dục đã có những bước phát triển mới. Nếu “thi đua dạy tốt - học tốt” là mạch nguồn truyền thống, thì ngày nay phong trào thi đua đã được mở rộng và đổi mới với nhiều nội dung thiết thực như: “Mỗi thầy, cô là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, “đổi mới, sáng tạo trong dạy và học” đã tạo nên khí thế thi đua trong toàn ngành, mang lại nhiều sáng kiến, mô hình hiệu quả, và gần đây là phong trào “xây dựng trường học hạnh phúc - học sinh tích cực” đang trở thành xu hướng nhân văn, giúp mỗi trường học là một nơi nuôi dưỡng trí tuệ và tâm hồn.
Đại hội thi đua yêu nước của ngành giáo dục không chỉ là dịp để tôn vinh, mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn, khơi dậy niềm tin, lòng tự hào, khát vọng và ý trí vươn lên của mỗi thầy, cô giáo, của mỗi cán bộ, nhân viên trong ngành giáo dục và mỗi cháu học sinh, sinh viên. Đồng thời, đây còn là động lực để thi đua không chỉ là khẩu hiệu mà phải là hành động cụ thể, là tinh thần đổi mới, sáng tạo mỗi ngày.
Bày tỏ tự hào về những thành tựu rất to lớn của giáo dục Việt Nam đã đạt được, tuy vậy Chủ tịch nước Lương Cường cho rằng phải thẳng thắn, nhìn nhận đúng những khó khăn, hạn chế để tiếp tục vươn lên mạnh mẽ hơn. Đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục là yêu cầu cấp thiết, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong tầm nhìn chiến lược phát triển đất nước, đòi hỏi sự kiên trì và quyết tâm “Vì sự nghiệp trăm năm trồng người”.
Trong khuôn khổ lễ kỉ niệm và Đại hội, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT trao tặng Cờ thi đua của Bộ GDĐT cho 11 tập thể có thành tích tiêu biểu xuất sắc, tặng Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho 12 tập thể và 12 cá nhân đại diện cho 141 tập thể, 174 cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lí, giảng dạy và học tập” giai đoạn 2020 - 2025 - đại diện cho hơn 62 nghìn cơ sở giáo dục và đào tạo và gần 1,6 triệu nhà giáo, cán bộ quản lí giáo dục trong cả nước.
Đại hội cũng thông qua danh sách 29 đại biểu của Bộ GDĐT tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI diễn ra tại Thủ đô Hà Nội vào tháng 12 năm 2025.
