TS Lê Phước Hùng: Như chiếc Boomerang, càng xa quê càng muốn trở về
PNTĐ-“Xa New York nhưng tôi không thấy nhớ. Xa Việt Nam thì tôi lưu luyến vô cùng. Thế nên, tôi chọn ở nơi nào mà trái tim tôi đập mạnh hơn”...
“Xa New York nhưng tôi không thấy nhớ. Xa Việt Nam thì tôi lưu luyến vô cùng. Thế nên, tôi chọn ở nơi nào mà trái tim tôi đập mạnh hơn”. Hơn 40 năm sống trên nước Mỹ, TS Lê Phước Hùng luôn đau đáu niềm tin sẽ có ngày ông được trở về Việt Nam góp sức mình kết nối 2 nền giáo dục Việt-Mỹ, giúp cho thế hệ tương lai của đất nước được tiếp cận với môi trường giáo dục hiện đại, toàn diện, góp sức cho cuộc cách mạng chất xám của nền giáo dục nước nhà. Ông đã từng vinh dự nhận được giải thưởng Vinh danh nước Việt năm 2005.
 |
| TS Lê Phước Hùng tâm huyết phát triển giáo dục toàn diện |
Nỗ lực vươn lên
TS Hùng sinh năm 1969 tại Cần Thơ. Năm 8 tuổi, cậu cùng em gái theo bố mẹ sang Mỹ. Mặc dù vốn tiếng Anh còn quá khiêm tốn, Hùng vẫn được nhận vào học lớp 4 ở một trường tiểu học địa phương dành cho người bản xứ. “Thời gian đầu, tôi gần như không theo kịp các bạn. Bố mẹ tôi vì nuôi các con mà phải làm đủ mọi việc chân tay từ rửa bát thuê, làm móng, bán hàng ở siêu thị, phục vụ trong viện dưỡng lão... Tôi thương bố mẹ nên tự nhủ phải gắng học”.
Một lần, khi mẹ bị bệnh, Hùng đưa mẹ tới viện và trở thành phiên dịch tiếng Anh giữa mẹ với bác sĩ. “Chính tôi cũng ngạc nhiên về khả năng của mình. Tôi đã làm chủ tiếng Anh lúc nào không hay”. Cuối năm Hùng học cấp 2, trường tổ chức cuộc thi hùng biện thường niên mà vị trí Quán quân bấy lâu nay đều thuộc về các học sinh bản xứ.
Tại vòng chung kết, Hùng đã chọn hùng biện về đề tài phân biệt chủng tộc dựa trên những trải nghiệm của bản thân. Hùng nói về sự vất vả và thiệt thòi của người di cư và nêu lên thông điệp về quyền bình đẳng giữa mọi người trên thế giới. Với sự tự tin và các lập luận hợp lý, sắc bén, Hùng đã trở thành tân Quán quân trong sự bất ngờ nhưng nể phục của người tham dự. “Tôi hiểu ra một điều, tôi và những người bạn Mỹ đều có cơ hội ngang nhau. Bạn tôi giỏi thì tôi cũng giỏi và còn có thể giỏi hơn”.
Từ đó, Lê Phước Hùng bắt đầu chặng đường khẳng định vị trí của mình trong con đường học thuật. Anh đậu đại học St. John và sau đó trở thành Cử nhân ưu tú ngành Tâm lý học, Thạc sĩ hạng ưu ngành Lịch sử thế giới hiện đại và Thạc sỹ Tâm lý học tại đại học Columbia – nơi anh vinh dự nhận được giải thưởng Phi Delta Kappa dành cho các sinh viên sau đại học xuất sắc nhất.
TS Hùng tâm sự, anh xa quê từ nhỏ nên ký ức về Việt Nam chưa nhiều. Khu vực Rhinebeck, ngoại ô New York – nơi gia đình anh cư ngụ ngày đó – hầu như không có người Việt sinh sống. “Thế nhưng, nhà tôi có quy định, các con đi học đi làm nói tiếng Anh nhưng về tới nhà phải nói tiếng Việt”. Nhờ có bố mẹ mà TS Hùng và em gái vẫn giữ được tiếng Việt và đây chính là sợi dây giúp họ liên kết bền chặt với quê hương. Người mẹ của TS Hùng cũng hay nghe cải lương thường tự khóc một mình. Điều này càng thôi thúc anh phải tìm hiểu về loại hình âm nhạc truyền thống này.
Bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ ngành Lịch sử hiện đại với nhan đề: “Cải lương – một lối thoát cho người phụ nữ trong xã hội Việt Nam hiện đại” tại đại học St. John, TS Hùng nhận xét rằng những hy sinh vĩ đại của người phụ nữ Việt, cùng nỗi niềm, tự sự, và ước mong, đều được họ khéo léo gửi vào những giai điệu cải lương. Luôn là hậu phương vững chắc, những người phụ nữ Việt lấy thành công, hạnh phúc của chồng con và gia đình làm thành công, hạnh phúc cho bản thân.
Xa xứ để lại trở về
Năm 1999, sau hơn 20 năm định cư ở nước ngoài, TS Hùng mới lần đầu tiên trở lại Hà Nội. Vốn tiếng Việt thì có nhưng cách phát âm chưa tròn vành rõ chữ nên không mấy người Việt hiểu anh đang nói gì. Thế nhưng, anh không lấy đó làm bất tiện mà dành trọn vẹn 2 tuần để tận hưởng nhịp sống quê hương. Là người phụ trách khoa Sau đại học tại đại học St.John, TS Hùng luôn đau đáu với câu hỏi: Tại sao mình không kết nối để đưa bạn trẻ Việt Nam sang Mỹ nghiên cứu và ngược lại, đưa sinh viên Mỹ đến Việt Nam để họ hiểu hơn về đất nước con người Việt Nam?
Nghĩ là làm, nhiều năm thường xuyên qua lại giữa Mỹ và Việt Nam, TS Hùng – với tư cách là đại diện trường St.John – đã trực tiếp tham gia phỏng vấn cấp học bổng cũng như hỗ trợ tài chính cho rất nhiều sinh viên Việt Nam ưu tú để họ có cơ hội được học tập tại Mỹ. Trong những lần nói chuyện với các bạn sinh viên, TS Hùng luôn động viên các bạn trẻ hãy cố gắng học tập thật tốt và tích lũy nhiều kinh nghiệm để sau này về xây dựng đất nước. “Tôi kể trước đây, khi qua Mỹ, tôi còn không biết tiếng Anh mà còn được như hôm nay thì các bạn bây giờ, có tuổi trẻ, có ngoại ngữ, trí tuệ thì không gì không làm được. Vì thế, các bạn hãy học vì bản thân, gia đình và quê hương”.
Thật sự đáng mừng khi đa số các bạn trẻ nhận được sự giúp đỡ của TS Hùng đều đã trở về nước làm việc sau khi kết thúc quá trình học tập tại Mỹ.
Ở chiều ngược lại, TS Hùng cũng rất tích cực đưa sinh viên Mỹ đến Việt Nam. Đây cũng là lý do mà trong chương trình “Du học” của trường đại học St. John từ năm 2004 đã bổ sung thêm Việt Nam là một địa chỉ trao đổi sinh viên phổ biến bên cạnh các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Anh, Pháp, Tây Ban Nha… Nhớ lại lần đầu tiên đưa 10 sinh viên Mỹ lần đầu đến Việt Nam, nhiều em trong số đó vẫn nghĩ Việt Nam còn chiến tranh. Nhưng chuyến đi tuyệt vời đó đã giúp các bạn sinh viên nước ngoài có được cái nhìn đúng và khách quan nhất về sức sống hiện đại của một quốc gia hòa bình nằm cách nước Mỹ nửa vòng trái đất.
Mấy năm gần đây, TS Hùng đã đưa vợ con về Hà Nội để bắt tay phát triển giáo dục STEM cho trẻ em Việt Nam. STEM là phương thức giáo dục tích hợp liên môn giữa Khoa học - Công nghệ - Kỹ thuật - Toán học thông qua trải nghiệm thực tế, theo mô hình dự án, qua đó học sinh vừa được học và vận dụng kiến thức khoa học, vừa phát triển được bốn kỹ năng quan trọng của thế kỷ 21, bao gồm kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện, tính sáng tạo và kỹ năng hợp tác. TS Hùng tâm niệm phải phát triển được một môi trường giáo dục STEM chuyên nghiệp để tạo cảm hứng cho trẻ em Việt trong các môn học đa dạng và phức hợp, giúp các em sau này trở thành những người đổi mới, phát triển và kiến tạo trong tương lai.
Hoàng Lan
