Cha mẹ và con đều vi phạm pháp luật

Ảnh minh hoạ

Chồng đi tù vì cưới vợ chưa đủ tuổi 
Mới đây, TAND tỉnh Sóc Trăng mở ra phiên tòa xét xử phúc thẩm bị cáo Nguyễn Tuấn Khanh, sinh năm 1993, trú tại thị xã Năm Căn, tỉnh Sóc Trăng về hành vi giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Bị hại trong vụ án này chính là vợ của Khanh. 

Theo cáo trạng, tháng 11/2020, Nguyễn Tuấn Khanh gặp T.T.N.T khi cô gái này đi cùng mẹ ruột đến nhà để thu tiền hụi. Sau lần đó, Khanh và T có cảm tình với nhau. Đến tháng 3/2021, cha mẹ hai bên gia đình tổ chức lễ cưới cho Khanh và T (chưa đăng ký kết hôn). Sau khi cưới, T về sống tại nhà chồng ở phường 1, thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng. Đến tháng 6/2021, vợ chồng Khanh xảy ra mâu thuẫn nên T bỏ về nhà mẹ ruột sống. Đến ngày 22/7/2022, mẹ T gửi đơn đến Công an thị xã Ngã Năm tố Khanh có hành vi quan hệ tình dục với con gái bà khi cô bé chưa đủ 16 tuổi. 

Tháng 5/2023, TAND thị xã Ngã Năm mở phiên tòa sơ thẩm xét xử Nguyễn Tuấn Khanh về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”. Tại toà, Khanh cho biết, khi tổ chức đám cưới, Khanh hỏi T bao nhiêu tuổi thì mẹ T cho biết, năm 2021 là đủ 18 tuổi. Nhưng về sau mới phát hiện giấy khai sinh ghi T sinh ngày 17/7/2005 (nghĩa là lúc đám cưới, T chưa đủ 16 tuổi). Kết thúc phiên tòa, HĐXX sơ thẩm đã tuyên phạt Khanh mức án 3 năm tù. Tới phiên tòa phúc thẩm, HĐXX tuyên phạt Khanh 18 tháng tù về tội giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.

Một vụ án hi hữu khác xảy ra tại tỉnh Hải Dương, khi trong quá trình giải quyết đơn ly hôn, cơ quan chức năng phát hiện người chồng đã phạm tội giao cấu trẻ em với… chính vợ mình. Theo đó, khi Nguyễn Duy Tưởng (31 tuổi, trú tại xã Phú Điền, huyện Nam Sách) và vợ là N.T.N.H (25 tuổi, ở Hà Nội) nộp đơn xin ly hôn do có mâu thuẫn, cơ quan chức năng nhận thấy vụ việc có dấu hiệu phạm tội nên đã điều tra, và phát hiện Tưởng quan hệ tình dục khi chưa đủ 16 tuổi khiến H có thai. Sau đó, hai người tổ chức đám cưới nhưng chưa đăng ký kết hôn do H chưa đủ tuổi theo quy định của pháp luật. H sinh con khi mới 16 tuổi 15 ngày. Ngày 29/7/2014, khi H đủ tuổi, hai người đã đến UBND xã Phú Điền làm thủ tục đăng ký kết hôn. Theo Toà án nhân dân huyện Nam Sách, mặc dù hai người quan hệ tình dục tự nguyện nhưng do H ở tuổi vị thành niên nên Tưởng vẫn phải chịu án theo quy định của pháp luật. Toà án nhân dân huyện Nam Sách đã tuyên phạt bị cáo Tưởng 3 năm tù về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”.
Cha mẹ phạm luật khi tổ chức đám cưới cho con vị thành niên
Theo luật sư Bùi Quang Thu, Đoàn luật sư Hà Nội, việc tổ chức lễ cưới cho con gái mình khi biết con chưa đủ tuổi kết hôn là hành vi vi phạm pháp luật. Bởi theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Việc tổ chức đám cưới cho con khi chưa đủ tuổi là đã vi phạm quy định cấm tảo hôn tại điểm b khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. 

Tùy vào tính chất mức độ của hành vi, người thực hiện hành vi tảo hôn hoặc tổ chức tảo hôn có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo đó, người có hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn thì có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng, căn cứ tại khoản 1 Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP. 

Trường hợp người vi phạm duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án, thì người này có thể bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng theo khoản 2 Điều 58 Nghị định này.

Bên cạnh đó, người tổ chức tảo hôn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội tổ chức tảo hôn theo Điều 183 Bộ luật Hình sự hiện hành nếu tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10 - 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm. Như vậy, đối với hai vụ án trên, bên cạnh bị cáo bị truy tố trước pháp luật mà bố mẹ tổ chức đám cưới cho con gái chưa đủ tuổi kết hôn cũng sẽ bị phạt từ 1 - 3 triệu đồng. 

Thực tế, không ít trường hợp đã bị xử lý hình sự khi kết hôn với người chưa đủ 18 tuổi. Đáng tiếc, có rất ít trường hợp bị phát hiện ngăn chặn ngay từ đầu, hoặc cũng có những vụ bố mẹ biết nhưng do thiếu hiểu biết về pháp luật đã đứng ra tổ chức cho con… Để ngăn ngừa những hậu quả đáng tiếc xảy ra, các bậc phụ huynh nên chủ động giáo dục giới tính cho con từ sớm, hiểu luật để giúp con hiểu quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên là hành vi vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội tại địa phương cần tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật để người dân hiểu và biết, tránh vi phạm các quy định của pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi.