Hiểu đúng để xóa bỏ bất bình đẳng giới
PNTĐ-Các chuyên gia về giới cho rằng, cần hiểu đúng về bản chất bình đẳng giới thì mới mong xóa bỏ được sự bất bình đẳng giới đang tồn tại.
Chúng ta đang trong tiến trình thực hiện bình đẳng giới (BĐG) với nhiều chính sách, chiến lược, chương trình hành động. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, nhận thức về BĐG của nhiều người vẫn còn sai lầm đã khiến cho nỗ lực thực hiện thành công BĐG bị chậm lại. Các chuyên gia về giới cho rằng, cần hiểu đúng về bản chất BĐG thì mới mong xóa bỏ được sự bất BĐG đang tồn tại.
 |
| Ảnh minh họa |
Để thực hiện hiệu quả Luật Bình đẳng giới, trước hết mỗi người phải hiểu rõ bản chất về giới, BĐG. Để rồi qua đó, nhận diện và phân biệt đúng các hành vi bất BĐG trong các lĩnh vực, điều chỉnh hành vi sai lệch của mình trong thực tiễn khi thực hiện luật.
Giới và giới tính là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau nhưng lại dễ gây sự nhầm lẫn nhất. Nếu chúng ta không xác định đúng nội hàm ý nghĩa của giới và giới tính thì sẽ khó nhận diện được bản chất của chúng là gì.
Giới tính chỉ các đặc điểm sinh học của nam, nữ. Nói cách khác, giới tính chỉ sự khác biệt phổ biến về mặt sinh học giữa nam giới và nữ giới. Ví dụ, phụ nữ tất cả mọi nơi trên thế giới, ở nông thôn hay thành thị đều giống nhau ở chức năng mang thai và sinh con và chỉ có họ mới có chức năng này. Hay, chỉ có nam giới mới có khả năng tạo ra tinh trùng.
Giới chỉ đặc điểm, vai trò, vị trí của nam và nữ trong các mối quan hệ xã hội, đề cập đến những khác biệt và mối quan hệ giữa phụ nữ và nam giới. Nói cách khác, giới đề cập đến những quan niệm, thái độ, hành vi, mối quan hệ và tương quan về địa vị xã hội của phụ nữ và nam giới trong bối cảnh xã hội cụ thể, do học hỏi mà có, và có thể thay đổi theo thời gian, có nhiều khác biệt giữa các nền văn hóa và khu vực địa lý.
Một trong những yếu tố khiến cho bất bình đẳng kéo dài chính là định kiến giới ăn sâu vào nhận thức của mỗi người. Theo Khoản 4, Điều 5 Luật Bình đẳng giới thì định kiến giới là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ.
Đó còn là những quan điểm mà mọi người cho rằng nam giới và phụ nữ có khả năng thực hiện. Ví dụ, chúng ta vẫn thường mặc định rằng phụ nữ chăm sóc gia đình tốt hơn còn nam giới có khả năng lãnh đạo giỏi hơn phụ nữ. Chính định kiến giới này đã khiến cho chúng ta áp dụng các quy định vào thực tiễn bị sai lệch. Đơn cử như Luật Bảo hiểm xã hội có quy định cho phép cả nam và nữ được hưởng chế độ nghỉ khi con nhỏ dưới 7 tuổi bị ốm, nhưng trên thực tế vẫn chỉ có lao động nữ được hưởng chính sách này. Vì những người thực hiện cho rằng phụ nữ có nhiệm vụ chính trong việc chăm sóc, nuôi con nên họ mới có quyền được nghỉ.
Sự phân biệt đối xử về giới cũng khiến bất BĐG trở nên nghiêm trọng. Khoản 5, Điều 5, Luật Bình đẳng giới quy định phân biệt đối xử về giới là việc hạn chế, loại trừ, không công nhận hoặc không coi trọng vai trò, vị trí của nam và nữ, gây bất bình đẳng giữa nam và nữ trong các lĩnh vực của đời sống xã hội và gia đình.
Chúng ta đã có hơn 10 năm thực hiện Luật Bình đẳng giới nhưng kết quả vẫn còn nhiều hạn chế. Không ít người vẫn cho rằng BĐG là hạ thấp vai trò của đàn ông, làm mất đi vị thế, quyền lãnh đạo của đàn ông, từ đó nâng cao vai trò của người phụ nữ hơn đàn ông. Hay, đàn ông và phụ nữ có thể làm thay vai trò của nhau...
Vì vậy, trong gia đình khi thực hiện quyền bình đẳng, nhiều người vợ đã cho rằng chồng phải làm thay vai trò của mình (nấu ăn, giặt giũ, chăm con), còn người chồng cũng “đẩy” vợ ra xã hội kiếm tiền thay mình, bấp chất khả năng của mỗi người có đảm đương được việc đó hay không. Đây là nhận thức sai lầm. Bởi BĐG là nam và nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó. Nó không phải bắt buộc hai giới hoán đổi vai trò của nhau mà là chia sẻ, hỗ trợ, tạo điều kiện để cả hai cùng thực hiện tốt công việc trong gia đình cũng như ngoài xã hội.
Thu Giang
