Hoang mang, bất lực trong giáo dục con cái
(Ảnh: minh họa)
Vợ chồng tôi có hai đứa con và thường xuyên rơi vào cảnh bất lực trong việc giáo dục con cái. Chẳng hiểu sao đứa nào cũng bướng bỉnh, luôn bất đồng với bố mẹ trong mọi vấn đề. Tôi và chồng vẫn cho rằng, bố mẹ có quyền quyết định mọi việc và con cái phải nghe lời. Nhưng, hai đứa trẻ luôn làm theo ý mình, mỗi lần bị bố mẹ đưa vào khuôn phép là chúng "lên án" bố mẹ không hiểu tâm lý con cái, lúc nào cũng độc tài, áp đặt. Rằng, bố mẹ làm sai, làm hỏng thì chẳng việc gì, nhưng khi chúng làm sai chuyện gì thì bị trừng phạt.
Nói chung, chúng đưa ra nhiều "lý luận" để phản bác lại sự giáo dục của vợ chồng tôi. Nhiều lúc, vợ chồng tôi không thể hiểu nổi con cái mình. Điều này khiến cho khoảng cách giữa chúng tôi và con cái cứ rộng dần ra. Cứ thế, chúng tôi luôn cảm thấy bất lực trong việc dạy dỗ con cái hàng ngày. Làm thế nào để việc giáo dục trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn?
Nguyenlehang09@gmail.com
Dân gian có câu "sinh con rồi mới sinh cha, sinh cháu giữ nhà rồi mới sinh ông", thiên chức làm cha, làm mẹ, làm ông bà chỉ hình thành khi đứa con được sinh ra. Để làm tốt thiên chức đó, chúng ta cần phải học hỏi, phải có kiến thức và kỹ năng. Thế nhưng, đa số cha mẹ đều cho rằng chức năng giáo dục con là “thiên bẩm” chứ không cần phải học hỏi.
Bạn cứ hiểu nôm na, để nấu một nồi cơm cơm ngon thì phải học cách nấu thế nào, chọn gạo, đong nước ra sao cho vừa, củi lửa đun ở mức độ nào. Theo đó, để làm cha mẹ tốt, chúng ta cũng cần học hỏi và có những kỹ năng trong việc giáo dục con.
Lâu nay, chúng ta vẫn cho rằng làm cha mẹ là có quyền cao tối thượng với con cái, nói gì chúng cũng phải nghe bất luận đúng sai thế nào. Do đó, đa số cha mẹ đều nuôi dạy con theo kiểu áp đặt, không lắng nghe, không thấu hiểu con cái. Khi con cái bất mãn với kiểu nuôi dạy áp đặt ấy, có sự phản kháng mạnh mẽ trở lại thì cha mẹ hoang mang và bất lực.
Vợ chồng bạn hãy xác định lại những quan điểm trong việc nuôi dạy con cái. Đúng là cha mẹ cần có những nguyên tắc cứng đặt ra trong gia đình để con cái tuân theo. Nhưng bên cạnh đó cần có những nguyên tắc mềm để cha mẹ và con cái có thể xích lại gần nhau. Muốn nuôi dạy con tốt, cha mẹ không chỉ là "thầy cô giáo" khi ở nhà mà còn là những người bạn của con; biết lắng nghe con cái, chia sẻ với chúng, chơi cùng, học cùng, thậm chí đau khổ, buồn vui cùng con trước những sự cố trong cuộc sống mà con gặp phải. Hiện nay, trẻ được giáo dục trong môi trường bình đẳng và hội nhập nên hiểu rõ quyền của mình nhiều hơn. Cha mẹ không thể dùng quyền uy để đánh đập con cái thế nào cũng được. Vì trẻ có thể lên tiếng trước pháp luật về hành vi bạo hành gia đình của cha mẹ. Theo đó, đòn roi, bạo lực trong dạy con của cha mẹ đôi khi có thể bị pháp luật khép tội và xử lý nghiêm minh.
Làm cha mẹ cũng có thể được xem là một "nghề", để làm nghề giỏi, bắt buộc chúng ta phải học hỏi thêm nhiều kiến thức, kỹ năng mới đáp ứng được yêu cầu.
Tâm Giao