“Vén khéo” tài chính trong hôn nhân

Ảnh minh hoạ

Từ hai bàn tay trắng đến “tậu” nhà lầu, xe hơi
Vợ chồng chị Minh (ở Hưng Yên) là một ví dụ điển hình. Lấy nhau từ hai bàn tay trắng, vợ chồng chị dần có tài sản tích luỹ tiền tỷ, xây nhà, mua xe nhờ có bí quyết chi tiêu. Chị Minh cho biết, bí quyết của chị là không giữ nhiều tiền trong người mà cất vào tài khoản tiết kiệm. Chị chia mức thu nhập làm các khoản khác nhau, chỉ giữ lại một khoản đủ để chi tiêu cơ bản và bắt buộc cho sinh hoạt hàng ngày. Lần đầu mua nhà, chị chỉ mua những món đồ nội thất cần thiết, nhưng phải mua loại hàng tốt nhất, bền nhất để tiết kiệm công năng tối ưu. Gia đình chị không thích đi du lịch, vì thế, khoản này chị không tiêu tốn nhiều. Chị Minh cho biết, nếu biết cách sắp xếp chi tiêu, mức 15 triệu đồng/tháng cho gia đình 4 người ở Hà Nội vẫn có cuộc sống thoải mái.

“Vén khéo” là một nhóm chia sẻ những kinh nghiệm, mẹo nhỏ giúp vun vén chi tiêu gia đình sao cho hợp lí tiến tới có tích lũy cho tương lai đang thu hút 1,1 triệu người truy cập theo dõi. Như chị Ngọc Hân (Hà Nội) chia sẻ, trước khi kết hôn, vợ chồng chị đều thống nhất cách chi tiêu kỷ luật và có tích luỹ trong thời gian dài như: Ăn bữa sáng ở nhà, không mua đồ ăn vặt quá nhiều; bữa cơm chỉ nấu đủ cho một bữa; săn sale đồ gia dụng tại các siêu thị, tận dụng đồ quê gửi lên… Nhờ có sự thống nhất về mục tiêu, định hướng và quản lý tài chính trong gia đình, đến nay, gia đình chị đã mua được nhà để ở và để ra một sổ tiết kiệm mấy trăm triệu đồng.

Chị Hạnh, 42 tuổi, ở phường Định Công (Hà Nội) chia sẻ: “Tôi cứ nghĩ 15 triệu đồng chi tiêu cho gia đình 3 người là thoải mái, nhưng khi con học lên cấp 3 mới thấy mọi thứ không hề đơn giản. Chỉ riêng tiền học thêm, sách tham khảo, ăn uống của con đã chiếm phần lớn ngân sách. Tôi buộc phải làm hẳn một bản chi tiêu tiết kiệm để kiểm soát”. 

Chị Hạnh đã dành 1/3 số tiền để phục vụ ăn uống trong gia đình, các chi phí học tập của con là 1/3 số tiền, số còn lại là điện nước, xăng xe và chi phí sinh hoạt khác. Đặc biệt, chị luôn để ra 1,5 triệu đồng hàng tháng để dự phòng khi phát sinh. Chị Hạnh thừa nhận: Nếu không làm bảng chi tiêu rõ ràng, chị sẽ rơi vào cảnh tiêu quá tay. 

“Vén khéo” để giữ lửa hạnh phúc
Trong giai đoạn kinh tế biến động, mất việc, dịch bệnh, lạm phát... mọi thứ đều có thể xảy ra. Nếu không "vén khéo", con thuyền gia đình rất dễ chao đảo trước cơn sóng đầu tiên. Tiền bạc không chỉ là tiền bạc, nó là sự an toàn, là tấm đệm để gia đình “ngã xuống” không bị đau. 

Ngày nay, không còn chuyện "chồng kiếm tiền, vợ tay hòm chìa khóa" một cách rập khuôn. Cả hai cùng đi làm, cùng có năng lực tài chính. Việc "vén khéo" tài chính lúc này không chỉ là làm sao cho đủ ăn đủ tiêu, mà là làm sao để cả hai cùng cảm thấy được tôn trọng, được đóng góp và cùng có tiếng nói chung trong các quyết định về kinh tế. Vì vậy, "vén khéo" trong tài chính không phải là để bo bo giữ tiền, mà là để bảo vệ tình yêu, để cùng nhau xây dựng một nền tảng vững chắc cho những ước mơ lớn hơn: Những đứa con, những chuyến đi, một tuổi già an yên. 

“Vén khéo” không chỉ là tiết kiệm tiền bạc, mà còn là nghệ thuật cân bằng giữa cuộc sống vật chất và tinh thần. Với các cặp đôi trẻ, thường mới bước chân vào hôn nhân, việc quản lý tài chính khéo léo giúp tránh những xung đột không đáng có, xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai. Nếu không “vén khéo”, họ dễ rơi vào vòng luẩn quẩn nợ nần, stress, thậm chí ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình. 

Theo nhà báo, nhà văn, chuyên gia tâm lý Hoàng Anh Tú, các gia đình trẻ thường vấp phải ba “cái bẫy” lớn. Thứ nhất là ngại nói chuyện tiền bạc. Khi yêu, mọi thứ được che phủ bởi sự lãng mạn, nhưng khi về chung một nhà, sự né tránh đó nhanh chóng biến thành những ấm ức. Vợ có thể nghĩ chồng không minh bạch, chồng lại cho rằng vợ tiêu xài không hợp lý. Sai lầm thứ hai là thiếu mục tiêu chung. Không ít cặp đôi coi thu nhập của ai thì người ấy tiêu, mạnh ai nấy sống. Hậu quả là cuối tháng nhìn lại, tiền đi đâu không rõ, và điều tệ hơn là chẳng có khoản tiết kiệm nào cho tương lai. “Cái bẫy” thứ ba, theo ông, chính là lạm dụng nợ và mua sắm theo cảm xúc. Thẻ tín dụng, các khoản vay tiêu dùng tạo cảm giác “mua trước trả sau” rất hấp dẫn, nhưng một phút yếu lòng có thể dẫn tới nhiều năm “còng lưng” trả nợ. 

Ông Tú cho biết, lộ trình đơn giản để các gia đình trẻ có thể bắt đầu quản lý tài chính hiệu quả. Bước đầu tiên là “soi” dòng tiền. Các cặp đôi nên dành 1-2 tháng để ghi chép toàn bộ chi tiêu, từ ly cà phê đến khoản học phí. Việc này không nhằm soi xét nhau, mà để cả hai cùng “bắt bệnh” cho chiếc ví của gia đình, xem tiền đang chảy đi đâu nhiều nhất. Bước thứ hai là lập ngân sách theo nguyên tắc 6 chiếc lọ (nhu cầu thiết yếu, tiết kiệm dài hạn, giáo dục, hưởng thụ, quỹ đầu tư và quỹ cho đi) (JARS) do T. Harv Eker đề xuất, nhưng có thể linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp. Bước thứ ba là tự động hóa tiết kiệm. Ngay khi nhận lương, một phần cần được chuyển tự động sang tài khoản tiết kiệm hoặc đầu tư. 

“Vén khéo” tài chính không đồng nghĩa với tằn tiện hay khổ sở. Ngược lại, chi tiêu thông minh nên ưu tiên cho những trải nghiệm - một chuyến dã ngoại, một bữa cơm nhà ấm áp - thay vì chạy theo vật chất. “Vén khéo” là kỹ năng, là nghệ thuật, và trên hết là minh chứng của sự thấu hiểu, tin tưởng giữa vợ và chồng.