Không đăng ký kết hôn nên không chịu nuôi con

Chị Nguyễn Thị Minh, ở Long Biên, Hà Nội từng có thời gian sống chung như vợ chồng với một người đàn ông, sau đó sinh được một bé gái. Nay, hai người “đường ai nấy đi”, chị yêu cầu bố đứa trẻ cấp dưỡng nuôi con nhưng anh ta lại từ chối. “Anh ta nói với tôi là chúng tôi không đăng ký kết hôn. Pháp luật cũng không ghi nhận anh ta đã làm bố nên anh ta không có gì ràng buộc với mẹ con tôi cả”, chị Minh chia sẻ và mong được báo Phụ nữ Thủ đô tư vấn nên làm gì với bố đứa trẻ?

Theo khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014: Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.

Trường hợp hai người có quan hệ yêu đương, chung sống với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn và có con. Theo phương diện pháp luật thì đây không được coi là vợ chồng, hai bên không có nghĩa vụ vợ, chồng với nhau tuy nhiên nghĩa vụ với con đã được quy định tại Điều 14, 15, 16 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 về nghĩa vụ của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:

Điều 14. Giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.
Điều 15. Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con trong trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con.
Điều 16. Giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật Dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.”

Chính vì vậy cha, mẹ trong trường hợp chung sống với nhau như vợ chồng mà không có đăng kí kết hôn vẫn phải chịu trách nhiệm, nghĩa vụ đối với con theo Luật Hôn nhân và gia đình do quan hệ huyết thống tạo nên. 

LS Trần Thị Thanh Lam
Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội