Giúp người khuyết tật khởi nghiệp và chuyển đổi số
(PNTĐ) - Sáng nay 24/11/2023, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo “Thực trạng và giải pháp hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp với Chuyển đổi số”. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình “Tỏa sáng Nghị lực Việt” 2023 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam, Ủy ban quốc gia về Người khuyết tật Việt Nam và Công ty TCP Việt Nam phối hợp tổ chức.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, anh Nguyễn Hữu Tú, Uỷ viên BCH Trung ương Đoàn, Uỷ viên Thường trực Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Hội LHTN Việt Nam cho biết, Hội thảo với mong muốn là nơi để các bạn chia với tổ chức Đoàn, Hội về thực trạng, những khó khăn mà các bạn đã và đang gặp phải trong quá trình khởi nghiệp, những thắc mắc và mong muốn được trang bị kĩ năng, công cụ số để tự tin hơn khi khởi nghiệp trong thời đại 4.0 hiện nay.
Đặc biệt, Hội thảo có sự tham gia của đại diện Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, chuyên gia của nền tảng Tik Tok Việt Nam và các chuyên gia, những tấm gương thanh niên khuyết tật khởi nghiệp số thành công. “Chúng tôi sẽ cùng với các bạn, những thanh niên tiêu biểu đại diện cho cộng đồng người khuyết tật trẻ cùng nhau thảo luận và đưa ra những giải pháp để thực hiện mong muốn, khát khao cháy bỏng của của mình, đó là: khát khao được khởi nghiệp, tự chủ và đóng góp cho cộng đồng xã hội”, anh Tú nói.
Thông qua Hội thảo, anh Nguyễn Hữu Tú mong rằng sẽ được nghe nhiều ý kiến, đóng góp của các bạn để chúng ta sẽ đưa ra được những giải pháp, những kiến nghị phù hợp nhất, có hiệu quả để từng bước giúp các bạn khởi nghiệp số thuận lợi hơn, phát huy được khả năng, sự cống hiến của bản thân cho cộng đồng, xã hội…
Tại hội thảo, các đại biểu và khách mời đã thẳng thắn chia sẻ những thông tin, giải pháp về khởi nghiệp số, những kỹ năng cần có khi khởi nghiệp. Đặc biệt là các bạn thanh niên khuyết tật đã chia sẻ những khó khăn mà mình gặp phải trong quá trình khởi nghiệp, xin việc, cũng như học tập…
Anh Trịnh Công Thanh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thanh niên khuyết tật Việt Nam cho biết, trong 35 bạn trẻ khuyết tật tiêu biểu tại đây có nhiều người đã, đang kinh doanh và tham gia vào kinh doanh trên nền tảng số ở các mảng như: Quảng cáo, in ấn, đào tạo dạy nghề cho thanh niên khuyết tật; tham gia vào sàn thương mại điện tử để bán sản phẩm của quê hương…
Theo anh Thanh, trong cộng đồng người khuyết tật Việt Nam có nhiều người không kém gì diễn giả khuyết tật nổi tiếng Nick Vuijic. Những tấm gương sáng ấy, cũng như kinh nghiệm mà các bạn thanh niên tiêu biểu trong chương trình “Toả sáng nghị lực Việt” chia sẻ, là kiến thức rất hữu ích cho các bạn trẻ khuyết tật nói riêng và các bạn trẻ nói chung trên con đường lập nghiệp.
Là một trong 35 gương được tuyên dương năm nay, bạn Dương Đình Bảo, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ quảng cáo B-ONE (tỉnh Đắk Lắk) cho biết, bản thân bị khuyết tật vận động. Dù vậy, Bảo đã nỗ lực vươn lên, mở công ty truyền thông, quảng cáo, dạy thiết kế đồ họa online miễn phí bằng kênh Youtube B-One Multimedia. Chàng trai trẻ đã hỗ trợ cho thanh niên dân tộc thiểu số tỉnh Đắk Lắk khó khăn có việc làm ổn định. “Công ty của Bảo hỗ trợ dạy nghề miễn phí cho các bạn có hoàn cảnh khó khăn tại địa phương và tặng nhiều suất quà tới trẻ em, đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới”, Bảo nói.
Dương Đình Bảo chia sẻ: “Trước đây, tôi luôn mặc cảm với hai từ khuyết tật. Năm 2015, bị tai nạn, tôi hụt hẫng, sau đó đi xin việc nhưng rất khó khăn. Tôi thấy nếu người ta thương mình thì mới nhận, còn lại bị khuyết tật rất khó hoà nhập. Năm 2016, tôi thành lập công ty về thiết kế đồ hoạ, tự chủ phát triển kinh tế và đào tạo, tạo việc làm cho những người đồng cảnh.
Hiện nay, kênh Tiktok của công ty có hàng chục nghìn người theo dõi. Nay, công ty có 15 máy đào tạo online và offline. Tôi rất muốn kêt nối và nhân rộng mô hình ra các tỉnh, thành khác, để tạo nghề cho người khuyết tật, cũng như những người yêu thích đồ họa”.
Là một người sáng lập ra Trung tâm Nghị lực sống – một doanh nghiệp xã hội hỗ trợ người khuyết tật thông qua đào tạo nghề công nghệ thông tin miễn phí và các kỹ năng giúp người khuyết tật tìm được việc làm phù hợp, chị Nguyễn Thị Vân, chủ tịch Hội đồng sáng lập Trung tâm chia sẻ: Suốt 20 năm kể từ ngày ra mắt, Trung tâm Nghị lực sống (do cố Hiệp sĩ Công nghệ thông tin Nguyễn Công Hùng thành lập) đã đào tạo miễn phí cho hơn gần 2.000 học viên, hằng năm đã hỗ trợ việc làm cho 60 - 70 người khuyết tật. Tuy nhiên thực tế tại Việt Nam có đến 6,2 triệu người khuyết tật nhưng trong số đó rất ít người có công ăn việc làm với thu nhập ổn định.
Chị Vân kể, cách đây 17 năm, khi đi đến nhà hàng, các cơ quan, doanh nghiệp tại Hà Nội, chị nhận thấy gần như không có một nhân viên nào là người khuyết tật. Việc làm và tạo thu nhập cho người khuyết tật vẫn luôn là vấn đề nổi cộm ở Việt Nam khi mà một tỷ lệ lớn người khuyết tật vẫn đang thất nghiệp, còn đối với hầu hết số người có việc làm thì công việc bấp bênh, không thuộc thị trường chính thức, thu nhập thấp. Những trăn trở đó đã thôi thúc chị cùng đội ngũ của Trung tâm Nghị lực sống luôn nỗ lực giúp đỡ, đồng hành, hỗ trợ người khuyết tật và người yếu thế hòa nhập toàn diện vào cộng đồng. Chị mong muốn giúp người khuyết tật được tự tin khi ra đường, được tiếp cận với giáo dục và sau đó đi làm, tự kiếm thu nhập nuôi sống bản thân, không phải phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ từ Nhà nước, từ gia đình hay nguồn hỗ trợ từ thiện...
Chị Vân cho rằng: “Hiện nay có hai vấn đề đặt ra trong lĩnh vực đào tạo, đó là cần nắm bắt được xu hướng của thị trường. Không phải chúng ta dạy gì mà phải xem thị trường cần gì để dạy. Không phải thị trường lao động cần gì hôm nay, mà tương lai thị trường cần gì. Câu chuyện đào tạo cái gì rất quan trọng, nên theo tôi chúng ta cũng cần thay đổi, kể cả “cách giải ngân”, tập trung vào việc đào tạo cái gì”. Theo chị Vân, dạy không khó mà đầu ra mới khó. Để cạnh tranh với thị trường, chúng ta phải đầu tư dài hạn.
Bà Đinh Thị Thuỵ, Trưởng phòng người khuyết tật, Cục Bảo trợ xã hội, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho biết: Hiện nay, một bộ phận không nhỏ thanh niên khuyết tật đang phải chịu nhiều thiệt thòi hơn so với những người bình thường khác. Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ nói chung và nền kinh tế số nói riêng đã mở ra những cơ hội mới giúp họ có thể bước qua những rào cản nắm bắt các cơ hội, phát huy năng lực, vươn lên hòa nhập và đóng góp cho xã hội.
Theo bà Thuỵ, thực tế, công nghệ hiện đại ngày nay đang dần thay thế sức lao động của con người. Con người sẽ đóng vai trò kiểm soát và điều hành nhiều hơn so với trước kia. Nhờ những công nghệ hiện đại mà khoảng cách định kiến của xã hội với người khuyết tật đang ngày càng thu hẹp lại thông qua việc cung cấp các công cụ giao tiếp tiện lợi, sử dụng trí tuệ nhiều hơn. Đặc biệt cơ hội khởi nghiệp cho người khuyết tật cũng cực kì nhiều, nhất là trong thời đại việc khởi nghiệp và người khuyết tật đều được tạo điều kiện phát triển như hiện nay.
Chỉ ra những thực tế hiện nay, bà Thuỵ cho rằng: Những ngành như lập trình, thiết kế đồ họa là lĩnh vực nổi trội và được các nhà tuyển dụng săn đón. Điều đó có nghĩa người khuyết tật có trình độ, chuyên môn ở các lĩnh vực trên sẽ cơ hội có việc làm là khá cao. Ưu điểm của công việc trong lĩnh vực lập trình, thiết kế đồ họa là đề cao sản phẩm, thành phẩm mà không quan trọng đến khiếm khuyết cơ thể hay vấn đề sức khỏe kém. Ngoài ra những công việc như chăm sóc khách hàng, chăm sóc fanpage, hỗ trợ trên các sàn giao dịch điện tử cũng ngày càng phổ biến và đa dạng hơn…
“Để không lãng phí nguồn nhân lực này, bên cạnh việc quan tâm hỗ trợ đào tạo dạy nghề cho người khuyết tật ở các địa phương, trường lớp thì các công ty, tổ chức cũng cần chia sẻ thông tin về việc làm cho người khuyết tật. Hai bên cùng có sự trao đổi sẽ đạt được kết quả tốt nhất. Các trung tâm việc làm có thể tổ chức các chương trình như triển lãm sản phẩm của người khuyết tật, Ngày hội việc làm... mở ra môi trường để cả người khuyết tật cũng như doanh nghiệp hiểu rõ về nhau hơn”, bà Thuỵ gợi mở.
