Khơi dậy sức mạnh yêu nước trong mọi thời đại

Sáng ngày 20/12/1946, Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh (viết ngày 19/12/1946) được phát đi khắp cả nước. Đó là lời hịch thể hiện ý chí, quyết tâm sắt đá của cả dân tộc, khơi dậy sức mạnh chủ nghĩa yêu nước, truyền thống anh hùng bất khuất; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta bước vào cuộc kháng chiến giành lại độc lập, tự do cho Tổ quốc. 

75 năm qua, ý nghĩa của Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước.

Xác lập đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện

Với dã tâm cướp nước ta một lần nữa, ngày 23/9/1945, được sự giúp đỡ của quân Anh, thực dân Pháp nổ súng gây hấn ở Sài Gòn, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương lần thứ hai, mở rộng đánh chiếm Nam Bộ và Nam Trung Bộ, tìm cách đưa quân ra Bắc Bộ, đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn, Hải Dương, gây nhiều vụ xung đột, khiêu khích ở Hà Nội.

Trước tình hình đó, cùng với việc củng cố chính quyền, bài trừ nội phản, cải thiện đời sống nhân dân, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh tìm các biện pháp đấu tranh mềm dẻo nhằm duy trì hòa bình, giữ vững độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Thế nhưng, bất chấp những thiện chí hòa bình của Việt Nam, trong các ngày 15 và 16/12/1946, quân Pháp nổ súng gây hấn nhiều nơi ở Hà Nội.

Ngày 17/12/1946, chúng cho xe phá các công sự của ta ở phố Lò Đúc, rồi gây ra vụ tàn sát đẫm máu ở phố Hàng Bún và phố Yên Ninh. Ngày 18/12/1946, tướng Môlie gửi cho ta hai tối hậu thư đòi chiếm đóng Sở Tài chính, đòi ta phải phá bỏ mọi công sự và chướng ngại trên các đường phố, đòi để cho chúng làm nhiệm vụ giữ gìn trị an ở Hà Nội. Chúng tuyên bố nếu các yêu cầu đó không được Chính phủ Việt Nam chấp nhận thì quân Pháp sẽ chuyển sang hành động chậm nhất là sáng ngày 20/12/1946.

Kẻ thù đã đặt dân tộc Việt Nam trước hai con đường: Một là khoanh tay, cúi đầu trở lại nô lệ; hai là đấu tranh đến cùng để giành lấy tự do và độc lập. Tình thế đó buộc Đảng, Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân ta không có lựa chọn nào hơn là cầm vũ khí đứng lên chiến đấu, phát động cuộc kháng chiến toàn quốc để bảo vệ độc lập dân tộc.

Ngày 18 và 19/12/1946, tại Vạn Phúc, Hà Đông (Hà Nội), Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp mở rộng do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì, đề ra đường lối, quyết định cả nước bước vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Chiều ngày 19/12/1946, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Võ Nguyên Giáp quyết định chuyển đến các đơn vị lực lượng vũ trang mật lệnh về ngày và giờ của cuộc giao chiến trong toàn quốc. Vào 20 giờ, ngày 19/12/1946, tín hiệu bắt đầu kháng chiến toàn quốc được phát ra, đồng thời quân và dân Thủ đô Hà Nội nổ súng mở đầu cuộc kháng chiến trong toàn quốc.

Thủ đô Hà Nội, nơi có Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh là nơi thực dân Pháp có ý định đánh úp cơ quan đầu não và tiêu diệt lực lượng vũ trang của ta đã trở thành chiến trường chính trong những ngày đầu kháng chiến toàn quốc. Sau đòn tiến công chủ động, đồng loạt và bất ngờ lúc 20 giờ, ngày 19/12/1946, quân và dân Thủ đô tiếp tục triển khai thế trận chiến tranh nhân dân, toàn dân đánh giặc.

Trải qua 60 ngày đêm chiến đấu kiên cường, anh dũng, sáng tạo, quân và dân Hà Nội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho cơ quan đầu não, tản cư, bảo đảm an toàn cho nhân dân; chuyển hàng ngàn tấn máy móc, vật tư ra An toàn khu, tạo tiềm lực ban đầu cho kháng chiến. Quân và dân Thủ đô đã đánh hàng trăm trận, làm tiêu hao nhiều sinh lực địch, giam chân chúng dài ngày trong thành phố, tạo điều kiện để cả nước bước vào chiến tranh, triển khai thế trận chiến đấu lâu dài.

Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng với Chỉ thị Toàn dân kháng chiến của Ban Thường vụ Trung ương Đảng (viết xong ngày 12/12/1946) và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Chinh đã xác lập đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ và dựa vào sức mình là chính; trở thành ánh sáng soi đường cho dân tộc ta đi đến thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Phát lệnh toàn quốc kháng chiến tại các cửa ngõ Thủ đô Hà Nội (Ảnh: Tư liệu)

Phát huy tinh thần, chủ nghĩa yêu nước trong thời kỳ mới

Lời Kêu gọi Toàn quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng sức mạnh đoàn kết, chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc ta không chỉ ở bối cảnh đấu tranh giành độc lập dân tộc, mà vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng đất nước ở thời kỳ mới.

Trong suốt quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta đã vận dụng chủ nghĩa yêu nước xuyên suốt và nhất quán. Tại các kỳ đại hội Đảng, các văn kiện chính trị, nghị quyết đều dành sự quan tâm đặc biệt cho việc xây dựng và thực hiện các chủ trương, chính sách nhằm khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, ở từng giai đoạn, từng hoàn cảnh.

Đặc biệt, trong văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, tinh thần yêu nước, sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc đã được đưa vào chủ đề của đại hội. Đó là “khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí”, “kết hợp với sức mạnh thời đại” thành cụm từ “khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại…”.

Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng được tổ chức mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng một lần nữa nhấn mạnh vấn đề này và xác định đó là một trong những giải pháp trọng tâm. Tổng Bí thư khẳng định: “Khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn dân tộc; phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra”.

Tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước nồng nàn cũng chính là truyền thống tốt đẹp bao đời nay của dân tộc ta. Chỉ cần lời hiệu triệu, tinh thần ấy sẽ được phát huy mạnh mẽ. Điển hình như cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 nhiều cam go và thử thách này, Đảng và Nhà nước đã ra “Lời kêu gọi” toàn dân phòng, chống dịch, đồng thời đóng góp sức người, sức của vào Quỹ vắc-xin phòng, chống Covid-19. Hưởng ứng lời kêu gọi Đảng, Chính phủ, từ người già đến trẻ nhỏ, công nhân, người lao động, đến các tầng lớp doanh nhân, kiều bào ta ở nước ngoài đều nhất tề ủng hộ, quyên góp tùy theo sức của mình.

Trong thời đại mới, tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc cần được tiếp tục kế thừa và phát huy mạnh mẽ hơn nữa. Đó là khơi dậy tinh thần yêu nước ở mỗi người dân, nhất là đối với thế hệ trẻ. Muốn làm được điều đó, chúng ta phải chú trọng công tác bồi dưỡng, giáo dục truyền thống cách mạng một cách thường xuyên. Nội dung phải phù hợp với từng đối tượng, từng lứa tuổi. Sao cho ở cương vị nào, tầng lớp nào, mỗi một người dân đều có thể phát huy được tình yêu nước và và đóng góp sức mình vào công cuộc phát triển đất nước.

NGUYỄN NAM