Luật Căn cước công dân (sửa đổi) hướng tới lợi đảm bảo tiện ích của người dân

Thảo luận tại tổ đoàn ĐBQH Hà Nội về nội thảo luận về nội dung này, Trung tướng Nguyễn Hải Trung – Giám đốc CATP Hà Nội khẳng định: Nội dung xuyên suốt của dự thảo Luật Căn cước công dân (sửa đổi) hướng tới mục tiêu phục vụ, đảm bảo tiện ích của người dân và các cơ quan thực hiện các thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, Luật cũng hướng tới đảm bảo chuyển đổi số quốc gia. Bởi, để đảm bảo chuyển đổi số quốc gia, quan trọng nhất là phải có cơ sở dữ liệu, trong đó cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được xác định là yếu tố quan trọng số 1, ngoài ra các Bộ, Ngành có các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Trung tướng Nguyễn Hải Trung

Theo đúng tinh thần của Đề án 06/CP, để phục vụ chuyển đổi số quốc gia, các cơ sở dữ liệu chuyên ngành phải có kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia trong khâu giải quyết các thủ tục hành chính thuộc chức năng của các ngành.

"Hiện nay, chúng ta đang thực hiện Đề án 06 của Chính phủ về nghiên cứu, ứng dụng, phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước công dân nhằm phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Dự thảo Luật Căn cước cũng đã bao hàm các nội dung của Đề án 06" - Trung tướng Nguyễn Hải Trung nêu rõ.

Mục tiêu thứ ba được Trung tướng Nguyễn Hải Trung nêu ra là Luật Căn cước công dân (sửa đổi) hướng tới cải cách hành chính, giảm giấy tờ và góp phần phòng chống tham nhũng, tiêu cực. "Khi tất cả thủ tục đã thực hiện trên môi trường mạng, chuyển đổi số, thì mọi thứ đều công khai, minh bạch, hạn chế tiếp xúc giữa người làm thủ tục với cán bộ nhân viên hành chính và qua đó sẽ góp phần quan trọng trong công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước".

Về phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Căn cước công dân (sửa đổi), ngoài đối tượng là công dân Việt Nam thì Luật đã bổ sung thêm thành phần “người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch”, cụ thể là bổ sung việc cấp căn cước cho nhóm đối tượng “người gốc Việt Nam không có quốc tịch đang sinh sống ở Việt Nam”.

Các đại biểu thảo luận tại Tổ đoàn ĐBQH Hà Nội

Trung tướng Nguyễn Hải Trung dẫn ví dụ, ở phía Nam, nhiều bà con Khơ Me từ Campuchia về, không có giấy tờ gì. Những người này cũng phải tham gia các hoạt động xã hội để đảm bảo cuộc sống, ngược lại chúng ta cũng phải quản lý họ. Hiện, cơ quan chức năng đã có cơ sở dữ liệu về nhóm cư dân này. Do vậy, cần phải quy định trong Luật để đảm bảo tính chính danh, và bảo đảm tốt hơn quyền con người cũng như phục vụ công tác quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự.

Đối với quy định cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi, Trung tướng Nguyễn Hải Trung cho biết, dự thảo Luật mới chỉ khuyến khích chứ chưa bắt buộc. Thực tế, trẻ em cũng có rất nhiều hoạt động đòi hỏi phải có giấy tờ chứng thực, xác thực nhằm đảm bảo “con người đó là con người đó, không thể là người khác”. Việc xác thực này nhằm phục vụ mọi hoạt động của đời sống, từ đi học, khám bệnh, hay di chuyển bằng phương tiện vận tải công cộng…

Theo đại biểu Nguyễn Hải Trung: Hiện nay để tham gia những hoạt động đó thì trẻ phải dùng giấy khai sinh; song giấy khai sinh chưa đảm bảo tính xác thực cao vì không có nhận diện, không có ảnh, không có sinh trắc; lại dễ bị hỏng, rách nát… Vì thế, thẻ căn cước sẽ khắc phục được các hạn chế trên và đáp ứng được tiêu chí dễ sử dụng, dễ bảo quản.

Trước một số ý kiến băn khoăn về việc hạ tầng công nghệ thông tin hiện nay đã đảm bảo chưa, rồi bảo vệ bí mật dữ liệu thế nào?... Trung tướng Nguyễn Hải Trung cho biết, luật pháp mà đi trước được thực tiễn thì là điều rất tốt. Hệ thống cơ sở hạ tầng đến một lúc nào đó sẽ phải được hoàn thiện. Còn về vấn đề bảo vệ bí mật dữ liệu, ngày 7/4/2023 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Sau này, có thể khi tổng kết Nghị định sẽ phải đánh giá và nâng lên thành luật để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.