Ứng dụng chuyển đổi số trong phòng cháy, chữa cháy
(PNTĐ) - Những bất cập về công tác phòng cháy, chữa cháy đang tồn tại trên địa bàn thành phố Hà Nội cho thấy, việc xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn cứu hộ sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Đặc biệt, thông qua việc chuyển đổi số trong phòng cháy, chữa cháy, góp phần ngăn chặn, làm giảm số vụ cháy lớn, cháy gây hậu quả nghiêm trọng.
Công nghệ số giúp thông tin nhanh chóng, chữa cháy kịp thời
Từ ngày 1/7/2025, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH) năm 2024 và Nghị định số 105/2025/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết và Nghị định số 106/2025/NĐ-CP quy định xử phạt, chính thức có hiệu lực thi hành. Một trong những điểm mới quan trọng là yêu cầu tất cả các cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC phải trang bị, kết nối thiết bị truyền tin báo cháy với hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về PCCC&CNCH; đồng thời khai báo, cập nhật thông tin thường xuyên, đầy đủ, chính xác. Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là giải pháp then chốt để bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho cộng đồng.
Hệ thống cơ sở dữ liệu do Bộ Công an xây dựng, quản lý thống nhất trên toàn quốc, bảo đảm yêu cầu về an ninh, an toàn thông tin mạng, bảo mật thông tin. Việc khai báo, cập nhật dữ liệu và kết nối thiết bị báo cháy mang lại nhiều lợi ích thiết thực, như: Phát hiện sớm, xử lý kịp thời; thông tin đầy đủ, chính xác các dữ liệu và đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Để triển khai hiệu quả cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và truyền tin báo cháy trên địa bàn thành phố Hà Nội, cán bộ, chiến sĩ đơn vị đã bám sát hướng dẫn, nhanh chóng triển khai tập huấn khai báo, cập nhật thông tin và lắp đặt thiết bị truyền tin báo cháy đến 126 phường, xã trên địa bàn Thành phố; bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống” dữ liệu, đồng thời tuân thủ nghiêm các quy định về an toàn thông tin trong toàn bộ quá trình xây dựng, vận hành, kết nối và chia sẻ cơ sở dữ liệu.
Lần đầu tiên, một cơ sở dữ liệu tập trung, hiện đại về PCCC&CNCH được xây dựng và kết nối trực tuyến. Ngay khi lắp đặt thiết bị truyền tin báo cháy, trong vòng 3 ngày, cơ sở phải thực hiện khai báo dữ liệu lần đầu. Sau đó, mọi thay đổi đều phải được cập nhật kịp thời. Quy định này sẽ giúp lực lượng chức năng nắm chắc tình hình, quản lý hiệu quả và quan trọng hơn là giảm thiểu những nguy cơ cháy nổ từ sớm. Hệ thống dữ liệu tích hợp bản đồ số, cho phép lực lượng Cảnh sát PCCC dễ dàng xác định vị trí cháy, điều kiện giao thông, nguồn nước gần nhất. Những thông tin này khi được cập nhật chính xác sẽ giúp công tác cứu hộ, cứu nạn diễn ra nhanh chóng, khoa học và hiệu quả hơn.
Đại tá Phạm Trung Hiếu, Trưởng phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ cho biết, việc khai báo, cập nhật thông tin của cơ sở thuộc diện quản lý về Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về phòng cháy, chữa cháy là nhiệm vụ trọng tâm nhằm hiện thực hóa chủ trương số hóa, hiện đại hóa công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực này. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy, nổ gây ra, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong tình hình mới. “Mỗi cơ sở, doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh cần nhận thức việc khai báo, kết nối thiết bị truyền tin báo cháy không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là hành động thiết thực bảo vệ tính mạng, tài sản của chính mình và cộng đồng”, Đại tá Phạm Trung Hiếu nhấn mạnh.
Bước ngoặt quan trọng trong công tác phòng cháy, chữa cháy
Để đẩy mạnh chuyển đổi số, tận dụng “thời gian vàng” trong công tác PCCC, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an thành phố Hà Nội đã thành lập Trung tâm thông tin chỉ huy kết nối hệ thống truyền tin báo sự cố PCCC trên địa bàn Thủ đô. Đại tá Phạm Trung Hiếu nhấn mạnh: Đến nay, toàn Thành phố đã có 24.474 cơ sở đã khai báo trên phần mềm và đã tiến hành lắp đặt thiết bị truyền tin đối với 147 cơ sở (nằm trên 53 xã, phường thuộc 28 đội khu vực); tổng số cơ sở đã đăng ký lắp đặt thiết bị truyền tin là 294 cơ sở trên tổng số 93 xã, phường. Phấn đấu trong thời gian tới, hoàn thành việc khai báo và lắp đặt thiết bị truyền tin 100% tại 126 xã, phường.
“Qua triển khai, kết quả bước đầu cho thấy, Trung tâm Thông tin chỉ huy kết nối hệ thống truyền tin, báo sự cố phòng cháy, chữa cháy được xây dựng với trang thiết bị hiện đại, đồng bộ. Tin báo được tự động ghi nhận, định vị, chuyển đến lực lượng chức năng theo phân tuyến, giảm tối đa thời gian trễ. Đồng thời, hệ thống cung cấp các tính năng hỗ trợ chỉ huy từ xa, truyền hình ảnh, dữ liệu phục vụ công tác tác chiến. Qua vận hành thử nghiệm, hệ thống hoạt động ổn định, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận và xử lý tin báo cháy”, Đại tá Phạm Trung Hiếu chia sẻ.
Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội chia sẻ: Việc thành lập Trung tâm Thông tin chỉ huy kết nối với hệ thống truyền tin, báo sự cố PCCC chính là bước ngoặt quan trọng, hiện thực hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo của Bộ Công an và Thành phố Hà Nội về ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số vào công tác PCCC&CNCH, hướng tới xây dựng “Thủ đô an toàn - Thành phố thông minh”.
Việc đưa Trung tâm Thông tin chỉ huy kết nối với hệ thống truyền tin, báo sự cố phòng cháy, chữa cháy đi vào hoạt động sẽ tạo ra bước đột phá quan trọng như: Tiếp nhận, xử lý tin báo 24/7, giúp kết nối thông tin nhanh chóng, kịp thời, chính xác giữa doanh nghiệp, người dân với lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH khi có vụ việc xảy ra, bảo đảm mọi thông tin sự cố cháy nổ, tai nạn đều được tiếp nhận, xác minh, phân loại nhanh chóng, chính xác, tận dụng tối đa thời gian vàng trong công tác PCCC&CNCH. Chỉ huy, điều hành đồng bộ, hiện đại, giúp lãnh đạo Công an Thành phố theo dõi, giám sát, điều phối lực lượng, phương tiện trực tiếp thông qua bản đồ số, hệ thống định vị, dữ liệu camera, đảm bảo công tác điều hành, chỉ huy chính xác, hiệu quả.
Thông qua hệ thống truyền tin báo cháy, sẽ giúp tăng cường kết nối với người dân. Nhân dân có thể báo tin trực tiếp qua ứng dụng, đường dây nóng, thiết bị cảnh báo, từ đó phát huy vai trò “tai mắt của quần chúng” trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Đồng thời góp phần thực hiện Đề án của Bộ Công an và định hướng Thành phố thông minh, an toàn của Hà Nội.
Trong thời gian tới, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH sẽ tập trung tuyên truyền, hướng dẫn, đôn đốc 100% cơ sở thuộc diện quản lý về phòng cháy chữa cháy khai báo cập nhật thông tin vào phần mềm (phấn đấu hoàn thành trước ngày 15/12/2025); hoàn thành trang bị, lắp đặt thiết bị truyền tin báo cháy theo đúng lộ trình quy định tại Nghị định 105 của Chính phủ (chậm nhất đến ngày 1/7/2027 phải hoàn thành).
Với bước phát triển mới về tổ chức và công nghệ, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Thủ đô tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt, chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong mọi tình huống. Đây là minh chứng rõ nét cho quyết tâm “gần dân hơn, thông minh hơn”, góp phần bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và giữ vững sự bình yên của Thủ đô.
