Xây dựng bãi xe ngầm tại HN: Vẫn nằm im chờ… cơ chế thoáng
PNTĐ-Hơn một năm trôi qua, hàng loạt dự án xây dựng bãi xe ngầm, bãi xe cao tầng tại các quận nội thành của Hà Nội đa phần “bất động”, tất cả vẫn “im lặng” trên bản vẽ.
Nổi, chìm đều “tắc”
Khi HN thắt chặt việc trông giữ xe trên 267 tuyến phố ở 9 quận, huyện, đến nay đã hơn 1 năm, chưa bao giờ nhu cầu mở rộng và phát triển bãi xe tĩnh hết “nóng”. TP kêu gọi các nhà đầu tư vào lĩnh vực được cho là “đầy tiềm năng” này. Hầu hết các dự án đã nhanh chóng được UBND HN chấp nhận về mặt chủ trương. Đó là gara đỗ xe cao tầng bằng giàn thép tại 32 Nguyễn Công Trứ (Q. Hai Bà Trưng), dự án bãi đỗ xe cao tầng tại phố Trần Nhật Duật (Q. Hoàn Kiếm) và phố Nguyễn Công Hoan (quận Ba Đình); bãi xe ngầm tại khu vực vườn hoa Bác Cổ (Q. Hoàn Kiếm), khu vực dọc hè phố Trần Nhân Tông, phố Lê Duẩn tiếp giáp với công viên Thống Nhất (Q. Hai Bà Trưng), khu vực Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô trên phố Trần Hưng Đạo, vườn hoa tại khu tái định cư Trung Hòa - Nhân Chính (cạnh nhà NO6)…
![]() |
Dàn xe cao tầng tại Nguyễn Công Trứ dù hiện đại vẫn hạn chế sức chứa |
Những dự án bãi đỗ xe “nổi” và “chìm” đều được quy hoạch tại những vị trí đắc địa, nằm trong 4 quận trung tâm nội thành là Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng - những khu vực tập trung dân cư đông đúc nhất Thủ đô, nơi bố trí nhiều nhất các cơ quan lớn, trung tâm thương mại dịch vụ, văn hóa giáo dục... đòi hỏi nhu cầu đỗ xe lớn. Nó “hứa hẹn” giải quyết triệt để bài toán trông giữ xe gần như đang “bế tắc” ở HN. Tuy nhiên, sau hơn 1 năm từ ngày được thông qua, chỉ duy nhất gara đỗ xe cao tầng ở Nguyễn Công Trứ được thực hiện và đi vào hoạt động.
Còn lại, tất cả dự án vẫn “im lặng” trên bản vẽ. Theo nhiều chuyên gia, bãi đỗ xe bằng công nghệ lắp ghép cao tầng tại Nguyễn Công Trứ nên xem như sự thử nghiệm bởi quy mô nhỏ, sức chứa rất hạn chế, chỉ khoảng 40 xe, trong khi phương tiện ôtô cá nhân đăng ký hằng năm ngày tăng chóng mặt, nhu cầu gửi xe của người dân quanh khu vực đó là rất lớn.
Hỗ trợ khi tình trạng “người khôn của khó”...
Bãi xe cao tầng tại 32 Nguyễn Công Trứ xây dựng khá nhanh do có lợi thế về mặt bằng, không phải giải tỏa nên chỉ sau vài tháng là có thể đưa vào khai thác. Song, với số tiền đầu tư lên đến hàng tỷ đồng, khả năng tối đa chỉ trông được khoảng 40 xe/ngày đêm, tính theo đúng giá quy định của TP, chủ đầu tư giàn xe cao tầng tại 32 Nguyễn Công Trứ sẽ phải mất gần… 50 năm mới có thể thu hồi vốn, sau đó mới tính đến chuyện lợi nhuận.
Nhìn vào thực tế này, không ít chủ đầu tư đã thấy… nản. Chưa kể, gọi là trải thảm đỏ mời các nhà đầu tư nhưng trên thực tế, bắt tay vào thực hiện, cơ chế chính sách đưa ra lại đang có độ vênh khiến các dự án bãi xe ngầm đang rơi vào tình trạng “bất động”, chưa triển khai được trên thực tế. “Nhiều cơ chế, quy định hiện hành trở thành rào cản gây khó khăn cho các dự án. Chủ trương là tạo điều kiện thuận lợi nhưng để được hưởng ưu đãi miễn tiền sử dụng đất phải mất hơn 20 lần giải trình, chờ thẩm định giá… thời gian này kéo dài hàng năm trời, tốn nhiều công sức đi lại” – một chủ đầu tư cho biết.
Theo tính toán của các chuyên gia trong ngành, chi phí xây dựng 1 tầng hầm tốn kém gấp 1,7 đến 2 lần so với việc xây một tầng nổi, số tiền xây dựng một bãi xe ngầm đắt gấp 4-5 lần một bãi xe nổi. Số vốn đổ vào dự án là rất lớn. Trong thời buổi “người khôn của khó”, các doanh nghiệp rất khó tiếp cận các nguồn vốn vay ngân hàng, nhất là những gói vay dài hạn, kéo dài 10 - 20 năm.
PGS Nguyễn Văn Hùng – nguyên Hiệu trưởng ĐH Xây dựng cho rằng: “Nếu không có hỗ trợ về vốn, đất đai thì khó có đơn vị nào dám đầu tư bãi giữ xe kể cả ngầm hay nổi. Ngay từ những năm 70, trên thế giới đã có những dàn đỗ xe tự động dưới lòng đất với hệ thống đường xoắn ốc giúp ô tô lên xuống dễ dàng. Vì thế, cái vướng nhất cần phải gỡ không nằm ở vấn đề công nghệ mà từ những mấu chốt nằm trong cơ chế, chính sách”.
Để các doanh nghiệp không “tháo chạy” khỏi các dự án xây dựng bãi xe, rút kinh nghiệm từ sự thành công của dự án cầu vượt, PGS Nguyễn Văn Hùng cho rằng, TP nên cụ thể hóa những cơ chế ưu đãi trong từng khâu, từng ngành, thậm chí là đặc cách nếu cần thiết; khuyến khích nhà đầu tư bằng cách giảm hoặc miễn tiền sử dụng đất, tiền chuyển mục đích sử dụng đất đối với các dự án đầu tư xây dựng, khai thác bến bãi vận tải, các dịch vụ cung ứng chỗ đậu xe phục vụ công cộng; miễn tiền thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian 5-10 năm từ khi công trình bắt đầu vận hành… để tăng sức hấp dẫn cho các dự án bãi xe ngầm - một lĩnh vực đầu tư công ích mà HN đang thiếu trầm trọng.
TS KTS Lương Tú Quyên - Khoa Quy hoạch đô thị - nông thôn (Đại học Kiến trúc HN) cho biết: “Khai thác không gian ngầm để xây dựng bãi đỗ xe là xu hướng tất yếu mà bất cứ thành phố lớn nào cũng phải nghĩ đến, cho phép chúng ta hy vọng trong một tương lai không xa, vấn nạn thiếu bãi đậu xe ở trung tâm thành phố sẽ được giải quyết dứt điểm. Những Thủ đô phát triển như Cambridge (Anh), Sôphia (Bungari)… đã xây dựng rất sớm những công trình ngầm như bãi đỗ xe, trung tâm thương mại, quán café… để giảm “gánh nặng” trên mặt đất. |
Ngọc Lê