Nông sản, du lịch gặp khó

Khách quốc tế được phát khẩu trang khi sử dụng dịch vụ xe buýt 2 tầng tại Hà Nội

Khách du lịch giảm nhẹ, giao thương chững

Do công tác phòng chống dịch bệnh nCoV được thực hiện nghiêm ngặt nên nhiều hãng hàng không trong nước tạm dừng khai thác các đường bay đến Trung Quốc; một số mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam hiện chưa thông qua các cửa khẩu của ta với Trung Quốc do nước này kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán khiến cho việc tiêu thụ nông sản, hàng hóa bị ảnh hưởng.

Thanh long - một trong những mặt hàng nông sản chủ đạo xuất sang thị trường Trung Quốc đang chịu tác động của dịch bệnh nCoV. Theo báo cáo của Bộ NN-PTNT. Đến tối ngày 2/2/2020, có khoảng 175 xe thanh long loại 20 tấn tại Lạng Sơn nguy cơ ùn ứ cục bộ là rất cao; nhất là từ nay đến đầu tháng 3 một số tỉnh phía Nam vào chính vụ thu hoạch thanh long với khối lượng dự kiến là hơn 80.000 tấn. Ngoài thanh long, dưa hấu là mặt hàng thu hoạch chính vụ sau Tết Nguyên đán; sản lượng đưa ra thị trường lớn, trong đó có thị trường xuất khẩu Trung Quốc. Những mặt hàng trái cây tươi cũng sẽ chịu tác động của thời tiết nên thời gian bảo quản không được lâu. Nếu bị ùn ứ tại cửa khẩu, nguy cơ hỏng là rất cao.

Du lịch cũng là ngành đang gặp nhiều thách thức khi dịch bệnh nCoV xuất hiện. Năm 2019, với hơn 5 triệu khách - chiếm gần 30% tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam - Trung Quốc là thị trường số 1 của Việt Nam. Ở chiều ngược lại, có khoảng 2,5 triệu khách Việt Nam đi du lịch Trung Quốc. Tuy nhiên, từ khi có dịch bệnh nCoV, nhiều công ty lữ hành đã hủy tour đưa khách Trung Quốc đến Việt Nam và khách Việt Nam đến Trung Quốc nhằm đảm bảo sức khoẻ cho du khách, giảm thiểu tình trạng lây lan bệnh. Du lịch nội địa ít nhiều đang bị tác động do một số tỉnh, thành trọng điểm về du lịch đã có bệnh nhân mắc bệnh nCoV. Bà Nguyễn Huyền - Giám đốc điều hành công ty du lịch Vietranstour cho biết: Trước nguy cơ lây lan dịch bệnh, công ty đã hoãn huỷ gần 300 khách đã đặt tour đi Trung Quốc khiến doanh thu của công ty mất gần 6 tỷ đồng. Công ty du lịch Vietravel tạm ngưng tất cả các tour đến Trung Quốc, trong đó có nhiều điểm đến rất phổ biến và quen thuộc đối với du khách Việt Nam. Theo thống kê của ngành du lịch, đã có 1.663 lượt khách Việt Nam hủy tour đi Trung Quốc. Dịch bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus Corona đã tác động lớn đến quyết định của du khách trong việc huỷ kế hoạch đi du lịch trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4/2020, nhất là đi du lịch Trung Quốc. Đối với khách quốc tế đến Việt Nam, trong đó có Hà Nội, theo đánh giá của một số công ty lữ hành, tỷ lệ huỷ khoảng 20%, tập trung chủ yếu là khách Trung Quốc. Cá biệt có những khách đã huỷ đến giai đoạn tháng 4/2020.

Chủ động ứng phó với dịch bệnh

Trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh nCoV, Bộ Công thương, Bộ NN-PTNT, Tổng cục Du lịch đã kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh, không để người dân rơi vào vùng xoáy của dịch.

Nhiều chuyên gia kinh tế nhìn nhận, đi liền với thách thức, đây là lúc tái cơ cấu lại các ngành kinh tế nói trên. Cùng với những giải pháp cấp bách trong ngắn hạn, cần sớm đưa ra giải pháp ứng phó trong dài hạn ứng với từng kịch bản diễn biến của dịch bệnh.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong tháng 1/2020, du lịch tiếp tục tăng trưởng khá. Với gần 2 triệu lượt người, số lượng khách quốc tế tới Việt Nam đạt mức kỷ lục, trong đó, lượng khách đến từ châu Á tăng cao nhất. Tại Hà Nội, lượng khách quốc tế giảm tập trung vào khách Trung Quốc nhưng số lượng khách đến từ các quốc gia khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, một số nước châu Âu và khách nội địa lại tăng nên nhiều công ty lữ hành vẫn duy trì tăng trưởng khá. Phòng chống dịch bệnh nCoV, các đơn vị lữ hành, vận tải đã chủ động tuyên truyền, phát khẩu trang miễn phí, tăng cường vệ sinh, khử trùng… Hà Nội được đánh giá là một trong những địa phương có nhiều điểm đến thân thiện, làm tốt công tác hướng dẫn du khách phòng, chống dịch bệnh. Theo ông Nguyễn Văn Tài - Giám đốc công ty lữ hành Vietsense, với hệ thống di tích, danh thắng, làng nghề phong phú tạo cho du khách nhiều lựa chọn, tránh tình trạng tập trung quá đông người ở một vài điểm nên du khách đến Hà Nội an toàn. Vì thế, trong thời gian tới, TP cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá hình ảnh tại các thị trường trọng điểm khác tại châu Âu, kích cầu với khách nội địa để duy trì ổn định sự tăng trưởng.

Với các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa nông sản, với những mặt hàng đang có nguy cơ ùn ứ cao như thanh long, dưa hấu… Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã có văn bản gửi Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam đề nghị thông báo cho các doanh nghiệp logictics ưu tiên cho thuê kho lạnh với mức giá ưu đãi; chính quyền tại các địa phương canh tác nông sản xuất khẩu có sự điều tiết kịp thời, tránh việc đưa hàng lên các cửa khẩu khi chưa được giải tỏa, tránh gây ùn ứ. Bộ sẽ bám sát tình hình thông quan tại các cửa khẩu để kịp thời thông tin. Với thị trường nội địa, theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, Bộ đã làm việc các tập đoàn, các tổ chức bán lẻ trong nước để đẩy mạnh thu mua, tiêu thụ ở trong nước; các nhà máy chế biến và các kho lạnh cũng được huy động vào cuộc hỗ trợ để chế biến (ép nước, sấy khô) nhằm giảm thiểu tình trạng hư hỏng.

Về lâu dài, theo chỉ đạo của Bộ Công Thương, cơ quan thương vụ tại các nước khẩn trương tìm kiếm, kết nối các doanh nghiệp để hỗ trợ, tìm thêm đầu ra cho nông sản xuất khẩu. Trong bối cảnh diễn biến phức tạp của dịch bệnh nCoV, trước hết cần tập trung vào những thị trường có tiềm năng và còn dư địa phát triển.

Nguyễn Hương