Đại dịch gây tổn thương thế giới trẻ thơ

Những đứa trẻ đối mặt với nghèo đói phần lớn tập trung tại Nam Á, kế đó là vùng hạ Sahara của châu Phi. Nguồn: Int.

Rất nhiều hệ lụy đã đè nặng lên vai những đứa trẻ. Đặc biệt là ở những nước nghèo, trẻ em ngày càng thiếu ăn do các chương trình cứu trợ bị gián đoạn. Nhiều cái chết đau lòng do đói nghèo và thiên tai diễn ra mỗi giờ. Trong khi đó, tại những nước phát triển, dù được chăm sóc đầy đủ nhưng trẻ lại phải đối diện với một vấn đề khác. Đó là tình trạng khủng hoảng về tâm lý cũng như các vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB), Covid-19 đã khiến thêm 88 triệu người rơi vào cảnh cực nghèo trong năm 2020, phần lớn tập trung tại Nam Á, kế đó là vùng hạ Sahara của châu Phi. Riêng Tổ chức Nông - Lương thế giới (FAO) thống kê, thế giới năm nay có thể có thêm khoảng 83-132 triệu trẻ suy dinh dưỡng vì đại dịch.

Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) Henrietta Fore cho biết: “Đối với các nước đang hứng chịu hậu quả của xung đột và biến đổi khí hậu, đại dịch Covid-19 đã đẩy cuộc khủng hoảng dinh dưỡng thành một thảm họa đói nghèo. Các gia đình vốn đã phải chật vật để nuôi bản thân và con cái, nay đang đứng trước cái chết vì nạn đói”.

Không chỉ đói nghèo, đại dịch còn khiến nhiều quốc gia rơi vào tình trạng tảo hôn kỷ lục. Theo người dân ở các quốc gia này, việc “gả” những bé gái đi lấy chồng sớm là cách để hạn chế miệng ăn trong gia đình. Vấn nạn này thường xảy ra ở Ấn Độ, Pakistan, Nepal, Ấn Độ, Bangladesh, Nigeria, Kenya, Ethiopia và Malawi.

UNICEF ước tính có tới 650 triệu trẻ em gái và phụ nữ còn sống ngày nay đã kết hôn khi còn nhỏ, và dự đoán sẽ có thêm khoảng 10 triệu trẻ em gái kết hôn sớm trong thập niên này. Henrietta Fore nói thêm: “Covid-19 làm cho tình hình vốn đã khó khăn của hàng triệu cô gái thậm chí còn trở nên tồi tệ hơn”.

Việc kết hôn sớm được cho là nguyên nhân hàng đầu của những “cái chết trẻ”. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các biến chứng khi mang thai và sinh nở là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em gái từ 15 đến 19 tuổi ở các nước đang phát triển, không những vậy, con của họ cũng có nguy cơ tử vong sơ sinh cao hơn.

Một vấn nạn khác bên cạnh nghèo đói là các vấn đề về tâm lý khi trường học bị đóng cửa khiến cho trẻ cảm thấy bế tắc. Không bạn bè, không được ra ngoài, hằng ngày phải ở trong phòng cũng như chứng kiến sự mâu thuẫn của cha mẹ, gia đình đã khiến những đứa trẻ dần trở nên trầm lặng.

Báo cáo của UNICEF tiết lộ, hơn 214 triệu trẻ em toàn cầu đã bỏ lỡ hơn 3/4 tổng thời gian học tập trên lớp trong năm 2020. Cơ quan này cũng cảnh báo, các trường học cần được sớm mở cửa trở lại, không chỉ để phục vụ việc học mà còn là môi trường quan trọng nuôi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần của các em.

Các bác sĩ tâm thần tại nhiều bệnh viện cho biết, trẻ em gặp các cơn hoảng loạn, tim đập nhanh cùng các triệu chứng đau khổ về tinh thần khác ngày càng phổ biến. Tiến sĩ Richard Delorme tại bệnh viện Nhi Robert Debré (Pháp), cho rằng: “Không có nguyên mẫu nào cho một đứa trẻ đang gặp khó khăn”. Cũng theo vị bác sĩ này, hiện bệnh viện nơi ông làm việc đã tiếp nhận không ít trẻ bị rối loạn tâm thần, chúng không chỉ rối loạn ăn uống, thích la hét, đập phá mà còn muốn tự tử.

Bệnh viện nhi Robert Debré, trước đây mỗi tháng thường tiếp nhận khoảng 20 trường hợp cố gắng tự tử của trẻ từ 15 tuổi trở xuống. Nhưng con số này không chỉ tăng gấp đôi kể từ tháng 9/2020, mà một số trẻ em dường như ngày càng quyết tâm hơn trong việc muốn kết liễu cuộc đời mình.

Tiến sĩ Richard Delorme nói: “Chúng tôi rất ngạc nhiên trước mong muốn được chết của những đứa trẻ 12, 13 tuổi, thậm chí có những đứa trẻ 9 tuổi. Mức độ căng thẳng ở trẻ thực sự rất lớn. Cuộc khủng hoảng Covid-19 thực sự đã ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, từ các bé 2 tuổi đến các cụ già 99 tuổi”.

Tiến sĩ David Greenhorn làm việc tại khoa Cấp cứu bệnh viện Hoàng gia Bradford, Anh cho hay, trước đây mỗi tuần chỉ có vài trẻ gặp các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe tâm thần, bao gồm cả tự tử. Nhưng giờ đây là mỗi ngày, thậm chí các bệnh nhân ngày càng nhỏ tuổi ghi nhận có bệnh nhân chỉ dưới tám tuổi.

PHÚ ĐỖ