Kêu gọi thế giới thúc đẩy giải pháp nấu ăn sạch
(PNTĐ) - Các thành viên tham gia Hội nghị toàn cầu về giải pháp giảm mức sử dụng năng lượng trên thế giới đang kêu gọi mọi người tiếp cận phương pháp nấu ăn sạch thông qua các ưu đãi và trợ cấp của chính phủ để huy động thêm nguồn vốn từ tư nhân.
Hội nghị thường niên lần thứ 9 về hiệu suất năng lượng của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) có trụ sở tại Paris quy tụ các bộ trưởng, CEO và các nhà lãnh đạo tư tưởng từ khắp nơi trên thế giới.
Hội nghị thảo luận về phương pháp đẩy nhanh tiến độ sử dụng hiệu quả năng lượng mà các chuyên gia cho rằng có thể giảm đáng kể lượng khí thải làm nóng lên hành tinh. Mục tiêu của chương trình nghị sự là tìm ra cách cung cấp dịch vụ nấu ăn sạch với giá cả phải chăng, bao gồm sử dụng điện, năng lượng mặt trời và các giải pháp khác thay vì sử dụng các nhiên liệu gây ô nhiễm hơn như than, gỗ và dầu hỏa.
Ông Brian Motherway, người đứng đầu văn phòng tiết kiệm năng lượng và chuyển đổi toàn diện của IEA, cho biết: “Có nhiều rào cản thực tế đối với sử dụng hiệu quả năng lượng và tất nhiên là rào cản về nhu cầu đầu tư đang ở trước mắt”.
“Chìa khóa để thúc đẩy sử dụng hiệu quả năng lượng nằm trong tay các chính phủ, các chính sách nghiêm ngặt, có sự phối hợp của các chính phủ sẽ huy động tài chính và cho phép doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng thực hiện các hành động cần thiết để giảm chi phí chi tiêu”, ông Motherway tuyên bố.
Hội nghị năm nay được tổ chức tại Nairobi (Kenya) nhằm đưa ra các biện pháp để đẩy nhanh tiến độ trong việc tăng gấp đôi hiệu quả sử dụng năng lượng vào năm 2030 theo thỏa thuận của các chính phủ tại Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP28).
Giám đốc điều hành của Ủy ban Năng lượng Châu Phi, ông Rashid Abdallah nhận định rằng “nấu ăn sạch phải là một phần của bất kỳ chính sách năng lượng nào” hoặc kế hoạch phát triển kinh tế xã hội.
Trên toàn cầu, khoảng 2,3 tỷ người nấu ăn bằng nhiên liệu sinh khối rắn như gỗ và than và dầu hỏa. Ở châu Á, có 1,2 tỷ người không được tiếp cận với các cơ sở nấu ăn sạch và ở châu Phi, hơn 900 triệu người sử dụng sinh khối làm nguồn năng lượng chính. Những nguồn năng lượng này thải ra khói độc hại dẫn đến bệnh tật và tử vong, đồng thời là tác nhân gây ra biến đổi khí hậu.
Nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tên Matt Shupler tại Trường Y tế Công cộng Harvard cho biết cũng có bằng chứng cho thấy ô nhiễm không khí trong nhà do nấu ăn bằng nhiên liệu bẩn có thể dẫn đến bệnh tiểu đường và các hậu quả bất lợi cho thai kỳ như thai chết lưu và trẻ sơ sinh nhẹ cân. Matt Shupler cho biết, các lựa chọn thay thế sạch hơn bao gồm bếp điện và ethanol thải ra ít chất ô nhiễm hơn.
Giá cao là trở ngại trong việc cung cấp điều kiện nấu ăn sạch, xanh và phải chăng cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, các xu hướng tích cực đang xuất hiện trong lĩnh vực này với vốn đầu tư vào các doanh nghiệp nấu ăn sạch tăng lên mức cao nhất mọi thời đại là 215 triệu USD vào năm 2022. Theo báo cáo của Clean Cooking Alliance, số lượng doanh nghiệp nấu ăn sạch có doanh thu vượt quá 1 triệu USD tăng lên 11 doanh nghiệp cùng năm đó.
Mặc dù đã có những tiến bộ nhất định, nguồn vốn hiện tại vẫn còn thiếu hụt rất lớn để đảm bảo rằng tất cả mọi người sẽ có thể tiếp cận giải pháp nấu ăn sạch vào năm 2030. Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính rằng cần 8 tỷ USD hàng năm để đầu tư vào bếp nấu ăn sạch, thiết bị và cơ sở hạ tầng để đáp ứng mục tiêu.
Một trong những quốc gia đã mở rộng đáng kể việc nấu ăn sạch, chất lượng cao, giá cả phải chăng là Indonesia. Năm 2007, chính phủ bắt đầu thực hiện chương trình chuyển đổi nhiên liệu nấu ăn chính từ dầu hỏa sang khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG). Ông Dadan Kusdiana, Tổng thư ký Bộ Năng lượng và Tài nguyên Khoáng sản, Năng lượng và Tài nguyên khoáng sản, cho biết tỷ lệ người dân được tiếp cận giải pháp nấu ăn sạch đã tăng gấp đôi từ 40% năm 2010 lên 80% vào năm 2018. Các quy định và các khoản hỗ trợ là chìa khóa thành công của chương trình.
Ông Dadan Kusdianan cho biết: “Những gì chúng tôi làm là cung cấp năng lượng với giá cả phải chăng. Người dân cần loại năng lượng này, nhưng họ không thể mua được chúng ở mức giá thương mại”.
