Thương mại toàn cầu lao đao sau sự cố kênh đào Suez

Trước đó, tàu chở hàng Ever Given đã gặp phải một sự cố hy hữu khi di chuyển qua kênh đào Suez của Ai Cập hôm 24/3. Sự cố đã khiến con tàu khổng lồ này bị đổi hướng và mắc kẹt theo hướng chắn ngang tuyến đường biển quan trọng kết nối châu Âu với châu Á.

Lloyd's List, một tạp chí về vận tải biển có trụ sở tại London (Anh), ước tính sau khi sự cố này xảy ra, giá trị hàng hóa vận chuyển qua kênh đào Suez trung bình sẽ chịu thiệt hại lên tới 9,7 tỷ USD/ngày, với 5,1 tỷ USD đối với các chuyến vận tải về phía tây, và 4,6 tỷ USD đối với các chuyến vận tải về phía đông.

Với ước tình trên, nền kinh tế thế giới sẽ phải chịu thiệt hại tới 400 triệu USD/giờ, nếu như tàu Ever Given còn tiếp tục bị mắc kẹt giữa kênh đào Suez. 

Theo trang tin Business Insider, sự cố đối với tàu Ever Given đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn đã chịu nhiều thiếu hụt và chậm trễ trong quá trình vận chuyển kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát vào đầu năm ngoái. Sự cố cũng buộc một số tàu biển phải vẽ lại quãng đường di chuyển của mình và buộc phải thực hiện các chuyến hải trình dài, nguy hiểm và tốn kém hơn vòng qua vùng cực Nam của châu Phi.

Tàu chở hàng khổng lồ Ever Given của Đài Loan gặp sự cố và chắn ngang kênh đào Suez. Vị trí của tàu khiến giao thông từ cả hai phía của kênh đào Suez đều tắc nghẽn.

Theo Cơ quan quản lý kênh đào Suez (SCA), khoảng 12% giao thương toàn cầu đi qua kênh đào Suez, với tổng số 18.829 tàu chở 1,17 tỷ tấn hàng hóa qua kênh đào này trong năm 2020. Trong khi đó, dữ liệu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) cho thấy, phương thức vận tải chính của thương mại toàn cầu là vận tải hàng hải với khoảng 90% hàng hóa giao dịch được chuyển thông qua đường biển.

Cơ quan định giá độc lập quốc tế về các thị trường năng lượng và hàng hóa Argus Media dự báo, do sự đình trệ của kênh đào Suez, giá container phế liệu sắt dự kiến sẽ tăng lên 900 USD/container cho tuyến vận tải từ Mỹ đến vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) vào ngày 1/4 tới, so với mức tương ứng 800 USD/container của tháng 3.

Tại châu Âu, một số hãng vận tải hàng hải đã ra thông báo cho biết hoạt động vận chuyển cao su tổng hợp tới đối tác Ấn Độ sẽ bị trì hoãn trong vòng 7 ngày tới. Bên cạnh đó, ít nhất 2 tàu từ châu Á chở 10.000 tấn hóa chất công nghiệp có thể không thể cập cảng châu Âu đúng lịch trình.

Kênh đào Suez là tuyến vận tải quan trọng cho dầu thô, hóa chất và các sản phẩm tinh chế đi từ Trung Đông và châu Á-Thái Bình Dương đến châu Âu và Bắc Mỹ. Đây cũng là nguồn thu ngoại tệ quan trọng của Ai Cập, mang lại cho quốc gia Bắc Phi này doanh thu 5,6 tỷ USD trong năm ngoái.

HÀ NGUYỄN