Bước cải cách căn bản, toàn diện, nâng cao hiệu quả quản trị và phục vụ người dân

VÂN NGA
Chia sẻ

(PNTĐ) - Chiều 7/5, thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh: Việc chuyển đổi từ chính quyền địa phương 3 cấp xuống 2 cấp là một bước cải cách căn bản, toàn diện, nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản trị và phục vụ người dân.

Sự chuyển dịch trọng tâm quản lý hành chính

Theo Tờ trình Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), chính quyền địa phương sẽ được tổ chức theo mô hình 2 cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã. Đây là giải pháp căn cơ nhằm tinh giản bộ máy, khơi thông nguồn lực, nâng cao hiệu quả quản trị, tạo nên nền hành chính phục vụ gần dân hơn.

Dự thảo Luật gồm 7 chương, 54 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 42 điều, giữ nguyên 4 điều, bỏ 4 điều, bổ sung mới 8 điều. So với Luật hiện hành, đây là bước chỉnh lý sâu rộng, nhằm thể chế hóa chủ trương lớn của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy, phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và các luật liên quan được sửa đổi trong kỳ họp này.

Chính phủ đề xuất mạnh mẽ về việc phân định thẩm quyền giữa chính quyền cấp tỉnh và cấp xã, trong đó cấp xã sẽ đảm nhận cả phần việc của cấp huyện sau sắp xếp. Đây là sự chuyển dịch trọng tâm quản lý hành chính, đặt cấp xã ở vị trí trung tâm phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, lần đầu tiên, cấp xã được trao quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong phạm vi thẩm quyền.

Theo đó, chính quyền địa phương sẽ chỉ còn hai cấp: cấp tỉnh (tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường và đơn vị đặc khu). Mô hình cấp huyện sẽ không còn giữ vai trò là một cấp chính quyền địa phương độc lập như hiện nay.

Bước cải cách căn bản, toàn diện, nâng cao hiệu quả quản trị và phục vụ người dân - ảnh 1
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng: “Có tới 90 trong số 99 nhiệm vụ, quyền hạn của cấp huyện hiện hành sẽ được chuyển xuống cấp xã mới. Chỉ còn 9 nhiệm vụ sẽ do cấp tỉnh đảm trách. Việc phân định là rất rạch ròi”.

Theo Bộ trưởng, việc trao quyền cho cấp xã không chỉ là tinh giản đầu mối mà còn thể hiện tư duy cải cách mạnh mẽ, đưa chính quyền tới gần dân hơn. “Gần dân, sát dân và phục vụ dân” chính là triết lý xuyên suốt của mô hình mới.

Luật Chính quyền địa phương (sửa đổi) sẽ đồng thời phân định lại rõ ràng chức năng, thẩm quyền của từng cấp, kèm theo đó là phân loại cấp xã theo đặc thù: xã nông thôn, phường đô thị, đặc khu kinh tế, quốc phòng.

Đặc biệt, các đơn vị đặc khu sẽ không chỉ thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của cấp xã, mà còn được trao thêm các quyền hạn riêng, kèm theo chính sách và cơ chế đặc thù do Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành. Đây được xem là hướng đi chiến lược, vừa phục vụ phát triển kinh tế, vừa củng cố thế trận quốc phòng - an ninh.

Tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý

Hiện nay có tới 170 trong số 186 luật chuyên ngành vẫn đang quy định chức năng cho HĐND cấp huyện, nếu bỏ cấp huyện, sẽ phát sinh khoảng trống lớn. Để khắc phục, Chính phủ được Quốc hội ủy quyền lập pháp, ban hành ngay 25 nghị định hướng dẫn phân quyền và phân cấp để triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.

Đây là phương án linh hoạt, vừa đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, vừa xử lý kịp thời những vướng mắc trong quá trình chuyển giao.

Tuy nhiên, Bộ trưởng lưu ý, sau 2 năm thực hiện, toàn bộ các luật liên quan sẽ phải được sửa đổi để đồng bộ và đảm bảo hiệu lực lâu dài. 

Việc ủy quyền lập pháp trong giai đoạn chuyển tiếp không chỉ là quyết sách mạnh mẽ mà còn phù hợp với thông lệ quốc tế, đã được nhiều nước áp dụng để đột phá trong cải cách thể chế.

Tin cùng chuyên mục

Tiếp tục rà soát, đề xuất việc chỉnh lý các quy định về yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp

Tiếp tục rà soát, đề xuất việc chỉnh lý các quy định về yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp

(PNTĐ) - Ngày 27/10, tiếp tục kỳ họp thứ 10, Quốc hội làm việc tại Hội trường, nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; dự Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Trình Quốc hội các luật về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dẫn độ

Trình Quốc hội các luật về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dẫn độ

(PNTĐ) - Sáng 27/10, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày tóm tắt các Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý về 4 dự thảo: Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Tương trợ tư pháp về hình sự; Luật Tương trợ tư pháp về dân sự.
Xã Xuân Mai tổ chức Lễ khai mạc Đại hội Thể dục Thể thao lần thứ I năm 2025

Xã Xuân Mai tổ chức Lễ khai mạc Đại hội Thể dục Thể thao lần thứ I năm 2025

(PNTĐ) - Sáng 26/10, tại sân vận động trung tâm xã, UBND xã Xuân Mai long trọng tổ chức Lễ khai mạc Đại hội Thể dục Thể thao (TDTT) xã Xuân Mai lần thứ I, năm 2025. Đây là sự kiện chính trị - văn hóa – thể thao có ý nghĩa quan trọng, là ngày hội lớn của toàn dân trong phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”.
Hợp tác quốc tế – Chìa khóa để Công ước Hà Nội phát huy hiệu quả phòng, chống tội phạm mạng

Hợp tác quốc tế – Chìa khóa để Công ước Hà Nội phát huy hiệu quả phòng, chống tội phạm mạng

(PNTĐ) - Sáng 26/10, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Lễ mở ký và Hội nghị Cấp cao về Công ước Liên hợp quốc chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) tiếp tục với phiên thảo luận cấp cao, thu hút sự tham gia của đông đảo đại biểu đến từ nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế. Phiên thảo luận do Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Phạm Thế Tùng và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ đồng chủ trì.
Timor Lester chính thức trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN

Timor Lester chính thức trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN

(PNTĐ) - Ngày 26/10, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 ở Kuala Lumpur, Malaysia, Timor Leste đã chính thức gia nhập và trở thành quốc gia thành viên ASEAN thứ 11. Cột mốc này được đánh dấu bằng lễ ký kết lịch sử Tuyên bố kết nạp Timor Leste vào ASEAN, với sự chứng kiến của lãnh đạo 10 quốc gia thành viên khác.