Các địa phương được chủ động chỉ định đầu mối tiêu thụ nông sản

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải trả lời tại cuộc họp báo Chính phủ chiều ngày 2/3.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nêu rõ, trong thời gian vừa qua, Chính phủ rất quyết liệt trong việc chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương trong việc bảo đảm mục tiêu kép vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế. Khi dịch diễn biến phức tạp có chiều hướng xấu tại một số địa phương, ngày 28/1/2021 Chính phủ có Chỉ thị 05 về các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, trong đó, Thủ tướng giao Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư được quyết định các biện pháp phong tỏa, giãn cách xã hội căn cứ với từng mức độ nguy cơ trên các địa bàn. Như vậy, quyền của các địa phương ở đây trực tiếp thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh là rất cao.

Thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng, các địa phương, bộ, ngành rất quyết liệt. Có thể nói rất đáng mừng là đến nay dịch bệnh bước đầu được khống chế kịp thời ở một mức mà chúng ta chấp nhận được, đồng thời có các biện pháp tháo gỡ khó khăn, tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện một số địa phương do quá chú trọng đến công tác phòng chống dịch đã ban hành một số văn bản chưa linh hoạt, chưa phù hợp với tình hình thực tiễn. Thậm chí chưa thực hiện đúng chỉ đạo của Thủ tướng vừa phòng chống dịch nhưng vẫn phải bảo đảm sản xuất kinh doanh. Chính vì vậy đã gây ra một số khó khăn vướng mắc, ách tắc trong lưu thông hàng hóa, nhất là hàng hóa về nông sản, hàng hóa đến vụ mùa thu hoạch, có sản lượng cao tại một số vùng có dịch.

Trước những khó khăn đó, Bộ Công Thương rất chủ động ban hành các chỉ đạo cũng như đưa ra các khuyến nghị, giải pháp tiêu thụ hàng hóa nông sản hỗ trợ cho người dân. Bộ Công Thương đã làm việc với các hệ thống phân phối lớn các doanh nghiệp lớn để hỗ trợ tiêu thụ nông sản, an toàn thực phẩm trong đó có thể kể đến các hệ thống phân phối lớn như Central Retail (Big C, GO!), VinCommerce (Vinmart, Vinmart+), BRG Retail, MM Mega Market, Saigon Co.op (Co.opmart) và đã hỗ trợ tiêu thụ lượng sản phẩm lớn, nhất là nông sản.

Thông qua làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cùng các Bộ, ngành liên quan, Bộ Công Thương đã báo cáo Chính phủ chi tiết về thực tiễn, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho tiêu thụ hàng hóa, nông sản, loại bỏ tâm lý e dè của người tiêu dùng đối với các sản phẩm của vùng có dịch.

Trên cơ sở đó ngày 21/2/2021, Bộ Công Thương đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc tháo gỡ khó khăn, đề xuất nguyên nhân của việc này, ách tắc ở đâu và từng việc các bộ, ngành địa phương cần làm. Sau đó Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản 1193 ngày 24/2 đồng ý với các đề xuất của Bộ Công Thương và giao nhiệm vụ rất cụ thể cho từng bộ ngành và địa phương để tháo gỡ khó khăn trong vận chuyển lưu thông hàng hóa theo đúng chỉ đạo tại cuộc họp của Thường trực Chính phủ với Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống Covid-19. Tại Thông báo số 31 ngày 25/2/2021 của VPCP, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế để ban hành hướng dẫn thu mua nông sản hàng hóa tại vùng có dịch.

Ngay sau khi nhận được chỉ đạo của Thủ tướng, trong ngày thứ bảy và chủ nhật (27 và 28/2), Bộ Công Thương đã triển khai xây dựng dự thảo văn bản và ngày 1/3/2021 (thứ hai), Bộ Công Thương đã có buổi làm việc trực tuyến với tỉnh Hải Dương, TP. Hải Phòng, các bộ liên quan và các doanh nghiệp trong hệ thống phân phối để bàn rất kỹ về nội dung dự thảo văn bản này và đến tối cùng ngày (1/3), Bộ Công Thương đã ban hành văn bản này theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ mà theo Bộ Công Thương, đã nhận được sự đánh giá, đồng thuận rất cao của các địa phương, các doanh nghiệp

Trong văn bản này có nội dung: “Khi cần thiết, chỉ định cơ quan đầu mối tại địa phương (đặc biệt là các địa phương đang có dịch) để cấp các giấy tờ liên quan theo quy định về phòng chống dịch đối với sản phẩm hàng hóa, nông sản cho các tổ chức, cá nhân thu mua, tiêu thụ, đồng thời giải quyết nhanh, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức, cá nhân này thực hiện hoạt động kinh doanh trên địa bàn”.

Liên quan đến câu hỏi của phóng viên tại buổi họp báo, theo đó tại sao Bộ không quy định rõ trường hợp nào là cần thiết và chỉ định, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói, như đã biết các địa phương đều có các cơ quan chuyên môn liên quan đến vấn đề này. Ví dụ như liên quan đến dịch thì chắc chắc phải là ngành Y tế, rồi sản xuất là ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, về phân phối lưu thông là ngành Công Thương. Đấy là tình hình bình thường.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh, nếu từng địa phương thấy rằng không cần phải chỉ định bất cứ đầu mối nào, cứ hoạt động có hiệu quả thì từng địa phương hoàn toàn có quyền chủ động trong việc không cần phải thành lập một đầu mối. Nhưng nếu thấy rằng một doanh nghiệp, một tổ chức thậm chí là cá nhân đến thu mua sản phẩm trong vùng dịch mà họ phải gặp một lúc đến ba, bốn đầu mối như vậy thì địa phương có quyền chủ động chỉ định một đầu mối. Có thể chỉ định một sở, ngành nào đó, thậm chí là Ban chỉ đạo phòng chống Covid-19 của tỉnh, tổ liên ngành để thực hiện công việc quan trọng nhất là tháo gỡ nhanh chóng nhất cho những người thu mua, hai là hỗ trợ họ khi gặp khó khăn và hỗ trợ người nông dân trong sản xuất đẻ có thể tiêu thụ được sản phẩm của mình.

“Chính các địa phương có quyền chủ động và được giao thẩm quyền có thể quyết định thành lập đầu mối hay không. Nếu xét thấy hoàn toàn không cần thiết thì đó cũng hoàn toàn là thẩm quyền của địa phương”- Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định.

Hiện nay, việc hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm không chỉ trong vùng có dịch, bởi chúng ta đang đến mùa thu hoạch với sản lượng lớn trên cả nước trong khi cầu giảm đi vì các bếp ăn tập thể chưa hoạt động, sinh viên chưa đi học, công nhân nhiều nơi nghỉ... Giữa cung và cầu chắc chắn xảy ra việc dư thừa. Do đó, chúng ta phải tiếp tục hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm nhưng vẫn bảo đảm tuân thủ các quy định của y tế phòng chống dịch trước hết.

VÂN NGA