Đề nghị miễn trừ trách nhiệm nếu kết quả nghiên cứu khoa học không đạt
(PNTĐ) - Sáng 17/2, tại kỳ họp bất thường thứ 9, các đại biểu Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Cần có cơ chế miễn trách nhiệm hình sự
Dự thảo Nghị quyết, quy định tổ chức và cá nhân được miễn trách nhiệm dân sự nếu gây thiệt hại cho Nhà nước trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, với điều kiện tuân thủ đầy đủ quy trình và quy định về nghiên cứu khoa học.

Tổ chức chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước cũng không phải hoàn trả kinh phí đã sử dụng nếu đã thực hiện đầy đủ các quy định, quy trình nghiên cứu và nội dung thuyết minh nhưng không đạt được kết quả như dự kiến.

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai) cho rằng, những quy định trong dự thảo nghị quyết không chỉ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc mà còn thúc đẩy mạnh mẽ khoa học công nghệ phát triển, song nếu chỉ có cơ chế miễn trách nhiệm dân sự nếu gây thiệt hại cho Nhà nước, sẽ không bao quát hết tình hình thực tế.
Với tổ chức, cá nhân thực hiện đề tài khoa học và phát triển công nghệ, nếu đã tuân thủ đầy đủ quy trình và đảm bảo tính khách quan, đại biểu đề nghị nếu gây thiệt hại cho cả Nhà nước và cho cả các tổ chức, cá nhân khác, cũng cần miễn trách nhiệm dân sự.
Ngoài trách nhiệm dân sự, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị nghiên cứu miễn cả trách nhiệm hình sự cho hoạt động nghiên cứu khoa học.
"Tôi đề nghị cần có cơ chế miễn trách nhiệm hình sự với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ nếu đáp ứng các tiêu chí về tính khách quan, về quy trình thủ tục, nếu không người làm khoa học hết sức rủi ro"- đại biểu nói.
Theo đại biểu, có thể nghiên cứu nội dung này để đưa vào nghị quyết thí điểm, làm nền trong các luật tiếp theo.

Nêu ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Duy Minh (Đoàn Đà Nẵng) đề nghị bổ sung cơ chế miễn trừ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân quyết định việc đầu tư, quản lý, sử dụng kết cấu hạ tầng phục vụ cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số khi xảy ra thất thoát, lãng phí mà không có nguyên nhân từ tham nhũng, tiêu cực.
Đề nghị miễn thuế thu nhập cá nhân cho tất cả đơn vị nghiên cứu khoa học
Đồng tình với quy định về miễn trừ trách nhiệm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho biết, Dự thảo nghị quyết quy định được miễn trừ trách nhiệm nếu kết quả nghiên cứu khoa học không đạt dù đã thực hiện đúng quy trình, song nếu quy định "đúng quy trình thì quy trình là gì", điều này phải làm rõ. Nếu không cẩn trọng lại đi theo hướng "phải theo quy định của pháp luật", và cứ tuân thủ pháp luật là không làm cái gì cả.

Đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị sửa lại theo hướng "Khi đã thực hiện đúng quy trình nghiên cứu và đề tài đã đăng ký nhưng không đạt kết quả thì không phải hoàn trả lại kinh phí".
Về miễn giảm thuế, nghị quyết chỉ ra được miễn thuế thu nhập cá nhân với các phần kinh phí từ ngân sách Nhà nước đầu tư cho nghiên cứu, nhưng với phần kinh phí do doanh nghiệp tài trợ thì chỉ có doanh nghiệp được trừ vào trong phần chi phí để tính thuế, còn đơn vị nghiên cứu vẫn phải tính thuế thu nhập cá nhân.
Theo đại biểu, đây là điều bất hợp lý. Đơn vị nghiên cứu tự đi khai thác bên ngoài vẫn phải nộp thuế thu nhập cá nhân là không công bằng. Do vậy, đề nghị miễn thuế thu nhập cá nhân cho tất cả đơn vị nghiên cứu khoa học.