Giải tỏa vướng mắc để khơi thông nguồn lực hàng đầu là đất đai
(PNTĐ) - Chiều 21/6, tại kỳ họp thứ 7, thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15 các đại biểu thống nhất cao về tính cấp thiết của việc sớm đưa luật vào thực thi từ 1/8.
Tác động tích cực đến kinh tế - xã hội
Đại biểu Nguyễn Trúc Anh (Đoàn Hà Nội) cho rằng, việc đẩy nhanh hiệu lực thi hành cácluật sớm hơn 5 tháng sẽ giải quyết được các tồn tại hiện nay trong thực hiện các vấn đề liên quan đến đất đai. Chính phủ đã có nhiều đổi mới trong xây dựng, thi hành pháp luật. Các dự án luật được thi hành sớm hơn ngày nào sẽ có tác động tích cực đến kinh tế - xã hội sớm ngày đó.
Theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (Đoàn Hà Nội), người dân và doanh nghiệp rất mong chờ Quốc hội thông qua các luật này để điều chỉnh thời gian, đẩy nhanh tiến độ, đưa 4 dự án luật sớm được thực hiện. Thời gian sớm gần nửa năm là tạo ra nhiều cơ hội phát triển, giải tỏa vướng mắc để khơi thông nguồn lực hàng đầu là đất đai. Các dự án luật này không chỉ khơi thông riêng về đất đai, mà còn khơi dậy các nguồn lực khác.
Đại biểu dẫn ví dụ trong thời gian qua, chúng ta đã chứng kiến những nỗ lực rất lớn của Chính phủ trong thực hiện những con đường cao tốc, đại biểu kỳ vọng không chỉ có những con đường cao tốc trong xây dựng cơ sở hạ tầng mà cần có những con đường cao tốc trong xây dựng và hoàn thiện thể chế.
Đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh: “Không có sự bứt phá về thể chế thì chúng ta khó thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình”. Khi tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm đang tâm lý khá phổ biến, thì Chính phủ đã vượt lên nỗi lo này. Không chỉ có dũng cảm trong thi hành thể chế mà còn cần dũng cảm, vượt lên, không sợ trách nhiệm, vì lợi ích chung trong xây dựng thể chế. Tinh thần này rất cần được cổ vũ trong bối cảnh hiện nay.
Theo đại biểu, trong những luật này thì phần lớn các nội dung được áp dụng ngay được. Chỉ một số ít nội dung là cần văn bản hướng dẫn của Chính phủ hay địa phương khi triển khai. Đưa những vấn đề đã rõ, đã chín, không cần văn bản hướng dẫn để luật đi vào cuộc sống đã là thành công rất lớn rồi.
Những nội dung cần hướng dẫn thì theo báo cáo của Chính phủ, phần lớn các văn bản đã tương đối hoàn chỉnh, có thể ban hành. Trên cơ sở đó, chính quyền địa phương cũng triển khai văn bản để thực hiện những luật này.
Muốn làm được điều này thì chúng ta có thể gửi luôn dự thảo văn bản cho địa phương, nói rõ có một vài điểm cân nhắc, những điểm đồng thuận rồi thì địa phương chuẩn bị. Khi chúng ta ban hành văn bản chính thức rồi thì các địa phương mới ban hành văn bản của mình.
Đại biểu Vũ Tiến Lộc tin tưởng với sự quyết tâm của Chính phủ, nỗ lực đồng bộ của cả hệ thống từ trung ương đến địa phương thì các luật này có thể triển khai sớm hơn 5 tháng.
Tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy đầu tư sản xuất, kinh doanh
Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) bày tỏ, việc đưa các luật vào thi hành sớm sẽ có tác động tích cực đến tăng trưởng GDP 6 tháng cuối năm 2024 khi luật sẽ tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy đầu tư sản xuất, kinh doanh.
Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn Bình Phước) cho rằng, đối với văn bản quy định chi tiết do cơ quan trung ương ban hành. Đến ngày 18/6/2024, mới chỉ có 1/16 văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai được ban hành; 7 văn bản quy định chi tiết Luật Nhà ở và 4 văn bản quy định chi tiết Luật Kinh doanh bất động sản đều chưa được ban hành. Đối với các văn bản của các địa phương quy định chi tiết nội dung được giao trong các luật, hồ sơ dự án luật, chưa có thông tin cụ thể về tiến độ, khó khăn, vướng mắc trong việc dự thảo và ban hành văn bản cho kịp với thời hạn hiệu lực sớm của 4 luật.
Cần bảo đảm không tạo ra khoảng trống pháp lý
Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) đề nghị cần nhận diện rõ, đầy đủ rủi ro, thách thức, khó khăn, vướng mắc có thể phát sinh, hệ quả tiêu cực của việc điều chỉnh thời gian hiệu lực và điều khoản chuyển tiếp của các luật, chủ động có các giải pháp xử lý, khắc phục.
Đồng thời, cần bảo đảm không tạo ra khoảng trống pháp lý hoặc để xảy ra tiêu cực, trục lợi chính sách, hợp thức hóa các sai phạm; không gây vướng mắc, ách tắc, khó khăn cho địa phương, người dân, doanh nghiệp, cản trở sự phát triển; không tạo ra hiệu ứng pháp lý tiêu cực, ảnh hưởng đến quyền lợi của đối tượng chịu tác động, môi trường đầu tư kinh doanh, quyền và lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp, tổ chức.
Đại biểu băn khoăn vấn đề, dù Quốc hội quyết định nhưng lại yêu cầu Chính phủ chịu trách nhiệm toàn diện trước Quốc hội và nhân dân về hiệu quả của việc điều chỉnh hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp của các luật, xử lý các vấn đề phát sinh sau khi điều chỉnh hiệu lực của các luật.
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) cho biết, trong tổng số 260 điều của Luật Đất đai có 97 điều giao chính phủ, bộ ngành và địa phương quy định, hướng dẫn thi hành. Nội dung còn lại trong luật đều có thể thi hành được và phát huy hiệu quả, nhất là chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc, mở rộng hạn điền, đối tượng được chuyển quyền sử dụng nông nghiệp, thuê đất trả tiền hằng năm của đơn vị sự nghiệp công lập.
Đối với Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản có nhiều nội dung mới, quan trọng trong quản lý, lành mạnh hoá thị trường bất động sản, phát triển nhà ở. Phần lớn các điều của hai luật này có thể thực hiện ngay mà không phải hướng dẫn chi tiết như miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, chuyển mục đích sử dụng, cải tạo xây dựng lại nhà chung cư, nhà ở xã hội, đối tượng nhà ở xã hội...
Đại biểu đồng tình các luật này sớm đi vào cuộc sống và đề nghị Chính phủ bổ sung báo cáo về tiến độ, lộ trình xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành các luật để tránh rủi ro, vướng mắc có thể phát sinh, tạo khoảng trống pháp lý hoặc để xảy ra tiêu cực, trục lợi chính sách...
Chính phủ tập trung chỉ đạo quyết liệt bộ ngành, địa phương nhanh chóng ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết thuộc thẩm quyền của mình, bảo đảm chất lượng, tiến độ, không để xảy ra bất cập do thiếu văn bản cụ thể hoá, trình cấp thẩm quyền ký ban hành kịp thời sau khi các luật này được thông qua.
