Lễ Khai mạc Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025 và “Bản giao hưởng di sản” rực rỡ giữa lòng Hà Nội
(PNTĐ) - Tối 7/11, giữa không gian linh thiêng của Hoàng Thành Thăng Long, Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ I, năm 2025, chính thức khai mạc với chương trình nghệ thuật quy mô, mang tầm vóc và chiều sâu văn hóa chủ đề “Di sản kết nối thời đại”.
Đến dự buổi lễ, về phía đại biểu Trung ương có các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: Mai Văn Chính - Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ; Phạm Tất Thắng - Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Thúy Anh - Phó Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Chủ tịch nhóm nữ Đại biểu Quốc hội khóa XV; Nguyễn Minh Vũ - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao; Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nông Thị Hà - Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo; Trần Lan Phương - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội.
Đến dự buổi lễ còn có đại diện các Ban, Bộ, ngành Trung ương; Đại sứ, Trưởng cơ quan đại diện ngoại giao, các tổ chức quốc tế tại Hà Nội và đại diện tỉnh Quảng Trị, thành phố Huế.
Về phía lãnh đạo thành phố Hà Nội có các đồng chí: Nguyễn Văn Phong - Phó Bí thư Thường trực Thành ủy; Phạm Thị Thanh Mai - Thành ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố; Vũ Thu Hà - Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND thành phố; Bạch Liên Hương - Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội.
Tham dự buổi lễ còn có các đại biểu đại diện Ban, Sở, ngành, lãnh đạo các xã, phường thuộc thành phố Hà Nội; đông đảo nghệ nhân, nghệ sĩ, Nhân dân Thủ đô và du khách.
“Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025” là sự kiện văn hóa do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức dưới sự chỉ đạo của Thành ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội.
Phát biểu tại lễ khai mạc, đồng chí Vũ Thu Hà - Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết: Thời gian qua Thành phố đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách Phát triển Công nghiệp văn hóa trên nguyên tắc đảm bảo hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, phát huy tối đa những tiềm năng, thế mạnh, giá trị văn hóa truyền thống mang bản sắc của Thủ đô kết nối, mở rộng mạng lưới và tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế, các thành phố có kinh nghiệm, các quốc gia uy tín trong phát triển Công nghiệp văn hóa, nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa và ngày càng nâng cao tiêu chuẩn, chất lượng, giá trị sản phẩm văn hóa làm nên thương hiệu của Thủ đô và Việt Nam trên trường quốc tế.
Festival Thăng Long -Hà Nội lần thứ nhất năm 2025- sự kiện văn hóa, nghệ thuật có quy mô lớn được tổ chức tại Hoàng Thành Thăng Long, là một Lễ hội của di sản, có không gian sáng tạo mở, các giá trị văn hóa truyền thống được kết nối với tinh thần của thời đại số, nơi những Nghệ nhân dân gian gặp gỡ các Nghệ sỹ, nhà sáng tạo trẻ để cùng làm mới, làm giàu thêm bản sắc văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập.
Festival Thăng Long -Hà Nội lần thứ nhất năm 2025 được diễn ra từ ngày 01/11 đến hết ngày 16/11/2025 với hơn 30 hoạt động văn hóa, nghệ thuật, du lịch đặc sắc có sự tham gia của hơn 500 Nghệ sĩ, diễn viên và 200 Nghệ nhân tiêu biểu trong nước và quốc tế, các hoạt động nổi bật như Lễ hội đường phố, trình diễn nghệ thuật truyền thống và đương đại, triển lãm di sản, Lễ hội áo dài, trình diễn thủ công mỹ nghệ, các tọa đàm và hoạt động kết nối doanh nghiệp sáng tạo được trải nghiệm tại nhiều không gian di sản và sáng tạo của Thủ đô như: Hoàng thành Thăng Long, Phố đi bộ Hồ Gươm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng Hà Nội. Các hoạt động được tổ chức gắn ký ức cộng đồng với những ý tưởng sáng tạo mới để nhấn mạnh vai trò, phát huy các giá trị của dân tộc trong phát triển ngành công nghiệp sáng tạo, thúc đẩy Thủ đô phát triển thực sự xứng tầm là “Thành phố sáng tạo” của UNESCO.
Lễ khai mạc Festival Thăng Long- Hà Nội được đánh giá ấn tượng, sáng tạo và hấp dẫn. Dưới bàn tay tài hoa của tổng đạo diễn Phạm Hoàng Giang, chương trình trở thành một bức tranh nghệ thuật sống động - nơi di sản quá khứ hòa quyện cùng nhịp thở hiện đại, tạo nên hành trình mới đầy cảm hứng cho Hà Nội - “Thành phố sáng tạo” của UNESCO.
Lễ khai mạc Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 được dàn dựng trên sân khấu hoành tráng trải dài trước Đoan Môn - Hoàng Thành Thăng Long. Lần đầu tiên công chúng Thủ đô và du khách được chiêm ngưỡng sân khấu đầy sáng tạo và ý nghĩa, bao gồm hai sân khấu lớn đối xứng và một sân khấu bốn mặt ở trung tâm, tạo nên không gian trình diễn đa lớp, sống động. Mỗi tiết mục quy tụ hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên và nghệ nhân, mang đến bức tranh nghệ thuật quy mô và cảm xúc.
Đặc biệt, những “đặc sản” của Hà Nội trăm nghề từ hình ảnh gánh phở rong đầu thế kỷ XX đến các lễ hội, trò tích truyền thống, được tái hiện khéo léo, vừa gần gũi vừa giàu tính biểu tượng. Sân khấu rộn ràng với vật truyền thống, Con đĩ đánh bồng (Thanh Liệt), múa hát Chèo Tầu (Ô Diên), múa hát Bài bông (Phú Xuyên), múa Giảo Long (Việt Hưng), múa Ải Lao (Phúc Lợi), kéo co ngồi (Long Biên)… - tất cả hòa quyện, tái hiện không khí hội hè sôi động và rực rỡ sắc màu của Thăng Long xưa, đem di sản đến gần hơn với khán giả đương đại.
Chương I - Di sản mở ra hành trình ngược dòng thời gian, đưa khán giả trở về cội nguồn Thăng Long - Hà Nội ngàn năm văn hiến. Mở màn với “Từ Hoa Lư tới Kinh đô Thăng Long”, ca khúc “Dời đô” (Nguyễn Tiến) vang lên hào sảng qua giọng ca Trọng Tấn, tái hiện khát vọng dựng xây kinh thành thịnh vượng của vua Lý Thái Tổ.
Tiếp nối là “Hoàng Thành phát tích”, tác phẩm múa của Hà Nhi và Thúy Hiền, gợi hình ảnh đất thiêng kết tụ hồn dân tộc. Đến “Bách nghệ”, âm nhạc của NSƯT Nguyễn Quang Hưng và Nguyễn Quang Long, qua giọng Mai Tuyết Hoa cùng Nhóm Xẩm Hà Thành, vẽ nên bức tranh sinh động về nhịp sống Thăng Long xưa - tiếng guồng tơ, tiếng đục gỗ, tiếng rao chợ hòa thành bản hòa ca lao động khéo léo, tinh tế.
Khi Tùng Dương cất giọng hát “Thư pháp” (Nguyễn Duy Hùng) trong “Tinh hoa đạo học”, không gian như lắng lại, tôn vinh truyền thống hiếu học và tinh thần tôn sư trọng đạo – nét đẹp ngàn đời của đất kinh kỳ.
Khép lại chương một là “Kinh đô mở hội” - tiết mục rộn ràng, ngập tràn sắc màu dân gian. NSND Thu Huyền cùng các nghệ nhân phường xã, Nhà hát Múa rối Thăng Long và dàn nhạc dân tộc tái hiện lại một số lễ hội, trò tích truyền thống như đặc trưng của Hà Nội như: Múa rối cạn, Kéo co ngồi, Vật truyền thống, múa Con đĩ đánh bồng, Múa hát Bài bông, Múa Ải Lao…
Chương II mở ra một góc nhìn mới: Di sản là cầu nối. Hà Nội hôm nay không chỉ được biết đến như “Thành phố Di sản” mà còn là “Thủ đô Kết nối” - nơi giao hòa của những giá trị văn hóa từ mọi miền đất nước. Với vị thế “Thành phố Sáng tạo” của UNESCO, Hà Nội đang chủ động mở rộng không gian văn hóa, kết nối các di sản dân tộc với dòng chảy của thời đại, lan tỏa tinh hoa Việt Nam ra thế giới.
Trong mạch kết nối ấy, di sản Thăng Long - Hà Nội hòa quyện cùng hát văn xứ Bắc, ca Huế miền Trung, vọng cổ phương Nam, tạo nên một bản giao hưởng văn hóa đa sắc mà thống nhất. Dòng chảy văn hóa Bắc - Trung - Nam cùng hội tụ nơi trái tim Thủ đô, để từ đó, những giá trị truyền thống được khơi nguồn sáng tạo mới.
Tiết mục hát văn “Cô Đôi Thượng Ngàn” do NSƯT Diệu Hằng và Ca nương Kiều Anh thể hiện, đưa khán giả bước vào không gian linh thiêng của tín ngưỡng thờ Mẫu. Từ miền Bắc, hành trình tiếp nối với hát văn “Lời ca sông Hương” - giai điệu ngọt ngào, sâu lắng. Sân khấu sau đó bừng sáng cùng liên khúc “Câu Nhỉa zô gọi xuân - Chọc sàn bản em”, rộn rã hơi thở núi rừng Tây Bắc. Cảm xúc lắng lại trong “Dạ cổ hoài lang” - tuyệt phẩm của Cao Văn Lầu, qua giọng ca tha thiết của NSƯT Như Huỳnh. “Nét son Hà Nội” là điểm giao thoa rực rỡ - nơi NSƯT Văn Ty, Ca nương Kiều Anh, cùng Giáo phường Ca trù Thái Hà, Nhà hát Múa rối Thăng Long và Đoàn Múa HT cất lên khúc hoan ca của đất kinh kỳ, tinh hoa mà vẫn thanh lịch.
Chương II khép lại bằng “Giai điệu Việt Nam mình” - sáng tác của Masewasew, Reii, Tuấn Cry, do Quách Mai Thy thể hiện sôi động. Giai điệu EDM hiện đại hòa cùng múa dân gian đương đại, vẽ nên hình ảnh một Việt Nam trẻ trung, tự tin và đầy sức sống.
Sau hành trình trở về với cội nguồn và kết nối di sản khắp ba miền, Chương III - Thời đại mở ra như cánh cửa hướng tới tương lai. Ở đó, di sản không còn là ký ức ngủ yên, mà trở thành nguồn năng lượng sáng tạo, khơi dậy niềm tự hào dân tộc.
Mở đầu là “Hà Nội trong tôi” với liên khúc “Có phải em mùa thu Hà Nội - Nồng nàn Hà Nội” (Trần Quang Lộc, Nguyễn Đức Cường), do Anh Tú, Tùng Sax và Hoàng Hải Guitar thể hiện. Giai điệu hoài niệm mà tươi mới, gợi sắc thu dịu dàng và sức sống trẻ trung của Hà Nội hôm nay.
Tiếp nối, “Hà Nội - Bốn mùa qua phố” (Phố cổ - Nguyễn Duy Hùng), qua giọng hát Tùng Dương và biên đạo Khánh Ly, khắc họa nhịp sống tinh tế của Thủ đô - nơi ký ức và hiện tại đan xen qua từng mùa phố.
Khép lại là tiết mục hoành tráng “Thắp sáng di sản” (NSƯT Nguyễn Quang Hưng), quy tụ hàng trăm nghệ sĩ, nghệ nhân, dàn nhạc dân tộc và Lân sư rồng Hùng Anh Đường. Trong không gian rực rỡ ánh sáng, ngọn lửa di sản bừng lên - biểu tượng cho Hà Nội đang thắp sáng quá khứ để soi đường cho tương lai, để di sản tiếp tục sống và lan tỏa trong thời đại mới.
Lễ khai mạc Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 với chủ đề “Di sản kết nối thời đại” đã thể hiện trọn vẹn tinh thần: giữ gìn quá khứ để tạo dựng tương lai. Đạo diễn Phạm Hoàng Giang đã biến một sự kiện chính trị, văn hóa thành “bản đại giao hưởng di sản” nhiều màu sắc. Không phô trương cầu kỳ, anh chọn cách để di sản tự kể câu chuyện của mình bằng ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại. Mỗi khung cảnh là một lát cắt văn hóa, và toàn bộ chương trình vận hành như một dòng chảy thống nhất, tinh tế và đầy cảm xúc. Gần 1.000 nghệ sĩ, diễn viên, nghệ nhân cùng hòa mình trong bức tranh di sản ngàn năm, tái hiện các trò diễn dân gian, giữ nguyên hồn cốt nhưng mang sức sống mới.
