Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội phản biện dự thảo Nghị quyết về mức thu học phí
(PNTĐ) - Ngày 11/9, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên; cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao của thành phố Hà Nội năm học 2024-2025. Dự kiến dự thảo Nghị quyết sẽ trình HĐND Thành phố khóa XVI xem xét, thông qua vào kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 18) của HĐND Thành phố.
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Nguyễn Lan Hương và Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Đặng Thị Phương Hoa chủ trì Hội nghị.
Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Nguyễn Lan Hương đề nghị các đại biểu cho ý kiến vào một số nội dung trọng tâm như: Nguyên tắc, cơ sở đề xuất mức thu học phí đối với cơ sở giáo dục công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao của TP Hà Nội; mức thu học phí dự thảo đề xuất đã phù hợp điều kiện KT-XH, bảo đảm để các cơ sở giáo dục công lập tự bảo đảm chi thường xuyên, cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao của Thành phố duy trì hoạt động giáo dục...
Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng
Trình bày về cơ sở, căn cứ xây dựng dự thảo Nghị quyết quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên; cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao của thành phố Hà Nội năm học 2024-2025 (Nghị quyết), Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương cho biết, để có cơ sở triển khai thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên; cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao của thành phố Hà Nội năm học 2024-2025, cần thiết phải xây dựng Nghị quyết.
Về phạm vi điều chỉnh, ông Trần Thế Cương cho biết, Nghị quyết này quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục công lập của thành phố Hà Nội năm học 2024-2025 gồm:
a) Các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên (không bao gồm các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập đang thực hiện thí điểm đặt hàng giá dịch vụ giáo dục theo quy định tại Nghị quyết số 02/2023/NQ-HÐND ngày 04/7/2023 của HÐND thành phố Hà Nội về giá dịch vụ giáo dục tạm thời để thực hiện thí điểm đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông sử dụng ngân sách Nhà nước của thành phố Hà Nội; các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao).
b) Các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao.
Đối tượng áp dụng, thứ nhất là các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên của thành phố Hà Nội (không bao gồm các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập đang thực hiện thí điểm đặt hàng giá dịch vụ giáo dục theo quy định tại Nghị quyết số 02/2023/NQ-HÐND ngày 04/7/2023 của HÐND thành phố Hà Nội về giá dịch vụ giáo dục tạm thời để thực hiện thí điểm đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông sử dụng ngân sách Nhà nước của thành phố Hà Nội; các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao) và trẻ em mầm non, học sinh phổ thông đang theo học tại các cơ sở giáo dục này.
Thứ hai, các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao của thành phố Hà Nội và trẻ em mầm non, học sinh phổ thông đang theo học tại các cơ sở giáo dục này.
Đề xuất mức thu học phí năm học 2024-2025
Về mức thu học phí, UBND Thành phố đề xuất, đối với hình thức học trực tiếp: Mức thu học phí được xây dựng trên cơ sở định mức chi phí do cơ sở giáo dục xây dựng và ban hành; nguyên tắc xây dựng mức thu học phí, định mức chi phí trên cơ sở nguyên tắc do các đơn vị đề xuất (theo quy định tại Nghị định 81/2021/NĐ-CP và Nghị định 97/2023/NĐ-CP). Mức thu học phí đối với hình thức học trực tuyến (online) bằng 75% mức thu học phí theo hình thức học trực tiếp (kế thừa quy định tại khoản 2 Điều 2 Nghị quyết số 02/2024/NQ-HĐND).
Trong trường hợp xảy ra thiên tai, dịch bệnh, các sự kiện bất khả kháng, quy định áp dụng mức thu học phí theo hình thức học trực tiếp, trực tuyến như sau: kế thừa quy định tại Điều 3 Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐND, cụ thể: đối với các tháng có thời gian học cả tháng theo hình thức học trực tiếp hoặc hình thức học trực tuyến (online), các cơ sở giáo dục MN, giáo dục phổ thông áp dụng mức thu học phí của tháng đó theo mức thu đã được quy định tương ứng theo hình thức học.
Đối với các tháng đồng thời áp dụng cả hai hình thức học trực tiếp và trực tuyến (online), việc áp dụng mức thu học phí được quy định cụ thể: cơ sở giáo dục MN, giáo dục phổ thông căn cứ thời gian học tập của học sinh tại đơn vị để thực hiện áp dụng mức thu học phí của tháng đó, trường hợp thời gian học tập theo hình thức trực tiếp từ 14 ngày trở lên thì thực hiện thu theo hình thức học trực tiếp; trường hợp thời gian học tập theo hình thức học trực tuyến (online) từ 14 ngày trở lên thì thực hiện thu theo hình thức học trực tuyến (gồm cả số ngày nghỉ theo quy định pháp luật) và mức học phí tương ứng đã được quy định,
Tổng thời gian thu học phí (theo hình thức học trực tiếp, trực tuyến) phải bảo đảm nguyên tắc tổng số tháng thu học phí trong năm không vượt quá 9 tháng/năm.
Cần làm rõ căn cứ thực tiễn
Tại hội nghị phản biện, đóng góp vào dự thảo Nghị quyết, PGS. TS. Bùi Thị An, Phó chủ nhiệm HĐTVKT Ủy ban MTTQ TP Hà Nội đánh giá cao ban soạn thảo đã chuẩn bị tờ trình có cơ sở khoa học, có căn cứ pháp lý, phù hợp với thực tiễn để trình HĐND ra Nghị quyết tăng thu mức đóng học phí của các đối tượng điều chỉnh trong Nghị quyết (dự thảo) là cần thiết.
"Từ 1/7/2024 thì số người hưởng lương từ ngân sách hoặc có nguồn gốc ngân sách đều đã được tăng lương. Vì vậy các mức thu trước đây (chưa có tính đến tăng thêm lương) chắc chắn sẽ không còn phù hợp và cần điều chỉnh để ít nhất cũng đủ bù khoản chênh lệch do tăng lương, đảm bảo cuộc sống cho các Thầy, cô, những người chăm sóc các em học sinh trong các cơ sở mầm non giáo dục phổ thông công lập chất lượng cao chưa tự đảm bảo chi thường xuyên trên địa bàn thành phố Hà Nội là hợp lý và cần thiết" - Bà An nói.
Cùng với đó, bà An đề nghị nên có một đánh giá, phân tích, minh bạch về chi (tức sử dụng các khoản thu vào các việc gì ? thiếu ở hạng mục nào ? vì sao thiếu? ...) trên cơ sở mức thu cũ để mọi người hiểu rõ hơn. Về mức đóng góp,nên có đánh giá tác động xã hội đối với các gia đình lao động bình thường (trừ các em được miễn giảm theo Nghị định 81/2021 ngày 27/8/2021 quy định về cơ chế thu, quản lý học phí...) vì sau Covid -19, không phải gia đình nào cũng lấy lại được sự cân bằng kinh tế. Một số gia đình còn gặp rát nhiều khó khăn trong đời sống vì công việc bấp bênh, không ổn định, đặc biệt sau trận bão Yagi này.
Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ - Pháp luật (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP) Phạm Ngọc Thảo đề nghị, Tờ trình và dự thảo Nghị quyết cần đánh giá rõ hơn tác động của mức thu học phí vừa qua và năm học tới đối với hoạt động của trường, lớp và học sinh; làm rõ số tiền thu từ học phí đó có tỷ lệ cơ cấu thế nào trong tổng chi phí cho hoạt động của trường, tác động thế nào đến trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, thu nhập của giáo viên, lao động hợp đồng…
Nhiều ý kiến đóng góp, phản biện của các đại biểu, chuyên gia tại hội nghị cho rằng Tờ trình nên làm rõ hơn việc quy định mức thu học phí theo Nghị quyết này trong năm học 2024-2025 làm cơ sở cho việc chi thường xuyên của các trường như thế nào và thúc đẩy các cơ sở giáo dục công lập tự chủ ra sao. Ngoài ra, cần có thêm đánh giá so sánh mức quy định học phí của Hà Nội với một số tỉnh, thành phố lớn tương ứng để có thêm cơ sở xem xét, thêm tính thuyết phục…
Kết luận Hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Đặng Thị Phương Hoa trân trọng cảm ơn những ý kiến phát biểu tâm huyết, sâu sắc, trách nhiệm của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học, thành viên các Hội đồng tư vấn của Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố. Đồng thời đánh giá cao chất lượng soạn thảo các dự thảo Tờ trình, Nghị quyết của các cơ quan soạn thảo.
Khẳng định các ý kiến đều tán thành việc HĐND TP Hà Nội ban hành Nghị quyết này, bảo đảm các cơ sở pháp lý và thực tiễn, nhưng cũng góp ý một số vấn đề cụ thể, thiết thực, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố sẽ tiếp thu, tổng hợp đầy đủ và gửi cho các cơ quan chức năng của Thành phố, để góp phần hoàn thiện các dự thảo Tờ trình và Nghị quyết, đảm bảo khi ban hành sẽ khả thi trong thực hiện.
