Ngoại giao Việt Nam: 8 thập kỷ dẫn đường, phụng sự quốc gia
(PNTĐ) - Sáng 28/7, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh: 80 năm tận tụy phụng sự quốc gia, dân tộc”. Đây là một trong những hoạt động trọng tâm kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao, đồng thời góp phần định hình tầm nhìn chiến lược cho công tác đối ngoại trong thời kỳ mới.
Tham dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ Ngoại giao qua các thời kỳ cùng nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu về quan hệ quốc tế.
Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn điểm lại những dấu mốc quan trọng và đóng góp to lớn của ngành ngoại giao trong suốt 80 năm qua. Theo đó, ngoại giao đã góp phần quyết định vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. Trong thời kỳ kháng chiến, cùng với các mặt trận chính trị và quân sự, mặt trận ngoại giao đã cụ thể hóa những chiến thắng trên chiến trường thành kết quả trên bàn đàm phán, mà đỉnh cao là các hiệp định Geneva và Paris.
Sau ngày đất nước thống nhất, ngành ngoại giao tiếp tục phát huy vai trò then chốt trong công cuộc xây dựng hòa bình, phá thế bao vây, cấm vận, mở rộng quan hệ đối ngoại theo đường lối độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, vì hòa bình, hợp tác và phát triển. Ngoại giao trở thành lực lượng đi đầu trong tiến trình hội nhập quốc tế, với các dấu mốc nổi bật như gia nhập ASEAN, APEC, WTO và tham gia ký kết hàng trăm thỏa thuận, điều ước quốc tế.
Bước vào thời kỳ đổi mới, vai trò của ngoại giao ngày càng được mở rộng, khẳng định rõ trên ba trụ cột: Đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân. Ngoại giao phối hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh để bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ nước từ sớm, từ xa; đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp; tăng cường công tác kiều bào và quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới.
Đặc biệt, ngoại giao kinh tế đã trở thành một trong những nhiệm vụ trung tâm, đóng vai trò quan trọng trong phát triển đất nước. Việt Nam hiện nằm trong nhóm 20 quốc gia có quy mô thương mại lớn nhất thế giới, thu hút hàng trăm tỷ USD vốn FDI và là mắt xích chủ chốt trong 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), kết nối với hơn 60 nền kinh tế chủ chốt toàn cầu.
Hiện nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia, xây dựng được mạng lưới đối tác chiến lược và toàn diện với 37 quốc gia, trong đó có đầy đủ 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Đảng Cộng sản Việt Nam cũng duy trì quan hệ với hơn 230 chính đảng ở 119 quốc gia. Việt Nam là thành viên tích cực của hơn 70 tổ chức quốc tế và khu vực. “Ngày nay, trong con mắt bạn bè quốc tế, Việt Nam là một quốc gia tầm trung, có vai trò, vị thế ngày càng tăng. Không chỉ ở khu vực ASEAN hay châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam còn đóng góp tích cực vào việc giải quyết các vấn đề chung của cộng đồng quốc tế”, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Bên cạnh những thành tựu nổi bật, người đứng đầu ngành ngoại giao cũng thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại cần khắc phục như việc triển khai và tận dụng lợi ích từ các thỏa thuận quốc tế còn hạn chế; công tác dự báo chiến lược đôi lúc chưa theo kịp thực tiễn biến động nhanh chóng; và nguồn lực cho công tác ngoại giao còn chưa tương xứng với vị thế và yêu cầu mới của đất nước.
Hội thảo gồm hai phiên làm việc với nhiều tham luận chuyên sâu từ các chuyên gia, cán bộ ngoại giao. Nội dung thảo luận tập trung vào năm nhóm vấn đề trọng tâm:
Thứ nhất, tổng kết thực tiễn 80 năm hoạt động ngoại giao, góp phần hoàn thiện lý luận về nền ngoại giao Việt Nam hiện đại, toàn diện, chuyên nghiệp trên cả ba trụ cột.
Thứ hai, xác định nội hàm của ngoại giao trong kỷ nguyên mới, đặc biệt là cụ thể hóa khái niệm “nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên” mà Đảng ta đã xác định cho công tác đối ngoại, đặt ra yêu cầu thể chế hóa, nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành giữa ngoại giao với quốc phòng, an ninh, kinh tế và văn hóa – xã hội.
Thứ ba, đề xuất các giải pháp đổi mới ngoại giao kinh tế để phục vụ mục tiêu tăng trưởng bền vững, hướng tới tăng trưởng hai con số sau Đại hội Đảng lần thứ XIV.
Thứ tư, đưa ra sáng kiến trong công tác xây dựng ngành và phát triển đội ngũ cán bộ ngoại giao "vừa hồng vừa chuyên", bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ chuyên môn ngang tầm khu vực và quốc tế.
Thứ năm, đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược cho Đảng và Nhà nước, bảo đảm kịp thời và hiệu quả trong bối cảnh quốc tế đầy biến động hiện nay.
Hội thảo đã cho thấy tầm quan trọng đặc biệt của ngành ngoại giao trong hành trình 80 năm xây dựng và phát triển đất nước. Với tinh thần tiếp nối truyền thống và khát vọng vươn lên, ngoại giao Việt Nam được kỳ vọng tiếp tục giữ vững vai trò tiên phong, kiến tạo môi trường hòa bình, huy động nguồn lực quốc tế, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn 2045.
