Tăng cường phân cấp cho doanh nghiệp
(PNTĐ) - Ngày 13/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Cắt giảm 7/24 (khoảng 30%) thủ tục hành chính
Trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, chỉnh lý quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ; Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; người đại diện phần vốn nhà nước; người đại diện phần vốn của doanh nghiệp.
Cắt giảm 7/24 (khoảng 30%) thủ tục hành chính; khoảng 50% số thủ tục trình lên Thủ tướng Chính phủ được cắt giảm hoặc phân cấp cho cơ quan đại diện chủ sở hữu, tăng cường phân cấp cho doanh nghiệp.

Dự thảo Luật đã được rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu Quốc hội. Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật gồm có 8 Chương, 59 Điều, giảm 3 Điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Tám.
Về phạm vi đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát, bảo đảm đúng tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết số 12-NQ/TW, chỉ tập trung đầu tư vốn vào một số doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong lĩnh vực then chốt, thiết yếu hoặc lĩnh vực mà các doanh nghiệp khác không đầu tư.
Thể chế hóa chủ trương của Đảng và tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, quy định phạm vi đầu tư vốn của Nhà nước vào doanh nghiệp là những lĩnh vực mà nhà nước cần đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp và đầu tư bổ sung vốn nhà nước, gồm: doanh nghiệp cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội; doanh nghiệp trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh; doanh nghiệp hoạt động tại những địa bàn trọng yếu về quốc phòng, an ninh; doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực độc quyền tự nhiên; doanh nghiệp phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm, quan trọng quốc gia, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế; doanh nghiệp thuộc lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế.
Bảo vệ tài sản của bên mua khi tham gia mua vốn của nhà nước
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (đoàn Quảng Ninh) đồng tình với chỉ đạo, rà soát, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phạm vi đầu tư vốn của Nhà nước vào doanh nghiệp là những lĩnh vực mà Nhà nước cần đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp và đầu tư bổ sung vốn Nhà nước.

Đại biểu đề nghị xem xét, phân định rõ các điều kiện đầu tư vốn vào doanh nghiệp để tránh vướng mắc trong quá trình thực hiện, như thế nào là ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn? Các doanh nghiệp hàng năm phải đầu tư số tiền lớn so với quy mô vốn có phải là đầu tư lớn không?
Theo đại biểu, hiện nay, doanh nghiệp nhà nước trong quá trình báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để tăng vốn điều lệ phải giải trình bổ sung để bảo đảm tuân thủ đầy đủ các nội dung quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 10 Luật 69/2014/QH13 Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp quy định phạm vi đầu tư vốn nhà nước để thành lập doanh nghiệp bao gồm cả: ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, tạo động lực phát triển nhanh.
Do vậy, để tránh gây nhầm lẫn rằng, doanh nghiệp chỉ được tăng vốn khi bảo đảm đầy đủ các phạm vi như điểm d, khoản 1, Điều 12, nâng cao tính minh bạch và khả thi trong thực hiện, đề nghị xem xét tách điểm d, khoản này thành 2 điểm riêng biệt: “Doanh nghiệp phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, ứng dụng công nghệ cao”; “doanh nghiệp đầu tư đầu tư lớn, xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm, quan trọng quốc gia, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế”.
Điểm b, khoản 3, Điều 20, dự thảo Luật đang quy định về phương thức chuyển nhượng vốn đầu tư của doanh nghiệp. Với quy định này các doanh nghiệp chỉ được thực hiện chuyển nhượng các cổ phần đang nắm giữ trên sàn chứng khoán thông qua phương thức khớp lệnh hoặc thỏa thuận trên sàn.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, Luật số 69/2014/QH13 và các Nghị định của Chính phủ quy định: các doanh nghiệp khi chuyển nhượng vốn tại công ty cổ phần đã niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán nhưng không thực hiện trên sàn giao dịch chứng khoán thì thực hiện theo thứ tự phương thức đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh, thỏa thuận (thực hiện giao dịch ngoài sàn).
Do vậy, để tránh vướng mắc và tiếp tục kế thừa các nội dung đang triển khai theo quy định hiện hành, đại biểu đề nghị bổ sung “điều khoản quét” tại điểm b khoản 3: "… hoặc các phương thức khác theo quy định của Chính phủ”.