Tín dụng đen có thể xóa sổ được không?
(PNTĐ) - Trả lời đại biểu Huỳnh Thanh Phương về vấn đề tín dụng đen, Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian tới, các cấp, các ngành cần tiếp tục chung tay vào để giảm vấn nạn này. Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức chính trị xã hội nắm bắt thông tin để người dân có nhu cầu vốn có thể tiếp cận những kênh chính thức và hạn chế cho người dân có nhu cầu vay vốn chính đáng phải tiếp cận tín dụng đen.
Hiện nay tín dụng đen vẫn còn đất sống
Chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đại biểu Huỳnh Thanh Phương (đoàn Tây Ninh) cho rằng, sau một thời gian bị kìm nén thì hiện nay tín dụng đen vẫn còn đất sống, vẫn len lỏi không chỉ ở vùng nông thôn mà ngay cả ở vùng thành thị, thậm chí một số nơi đang có dấu hiệu hoạt động mạnh trở lại gây không ít khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội. Đại biểu đặt câu hỏi rằng đâu là nguyên nhân cơ bản của vấn đề này? Tín dụng đen có thể xóa sổ được không để góp phần ổn định cuộc sống của nhân dân?
Trả lời đại biểu Huỳnh Thanh Phương, Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết: Tín dụng đen là một vấn đề được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm. Thời gian qua, Bộ Công an cùng với các bộ, ngành, trong đó có NHNN cũng đã triển khai quyết liệt rất nhiều giải pháp.
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 12 năm 2019 và Công điện số 766 để thúc đẩy, triển khai, tăng khả năng tiếp cận tín dụng ở các kênh chính thức để hạn chế tín dụng đen.
Về phía NHNN, cũng đã ban hành Quyết định 1178 để ban hành kế hoạch để triển khai hành động, trong đó đã tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, làm sao tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận được tín dụng từ các kênh chính thức, chẳng hạn như có thông tư quy định về việc cấp tín dụng của các công ty tài chính và công ty tài chính tiêu dùng.
Đối với Thông tư cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng, vừa qua Ngân hàng Nhà nước cũng đã sửa đổi để theo hướng có thể cấp tín dụng thông qua các phương tiện điện tử, tạo thuận lợi cho người dân.
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, thời gian qua, Bộ Công an chủ trì và NHNN cũng phối hợp tích cực tổ chức nhiều hội nghị về ngăn ngừa tín dụng đen. Đặc biệt, Bộ Công an đã tổ chức triển khai cơ sở dữ liệu dân cư của quốc gia và NHNN cũng đã phối hợp, có ký kết kế hoạch với Bộ Công an để có thể thúc đẩy các tổ chức tín dụng tham gia vào kết nối với hệ thống dữ liệu, để có thể là tiến tới cho vay tín chấp đối với lại những khoản cho vay nhỏ lẻ, từ đó có thể tăng khả năng tiếp cận tín dụng và hạn chế tín dụng đen.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay, thời gian tới, các cấp, các ngành cần tiếp tục chung tay vào để giảm vấn nạn này. Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức chính trị xã hội nắm bắt thông tin để người dân có nhu cầu vốn có thể tiếp cận những kênh chính thức và hạn chế cho người dân có nhu cầu vay vốn chính đáng phải tiếp cận tín dụng đen.
Đồng thời, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu, có kênh tín dụng để tiếp cận và không tiếp cận với nguồn tín dụng đen ở bên ngoài.
Chưa thể bỏ việc điều hành tăng trưởng tín dụng
Chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) nêu: Nghị quyết 62 có đề cập việc nghiên cứu hạn chế và tiến tới xóa bỏ việc điều hành, phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng tổ chức tín dụng. Đại biểu đề nghị Thống đốc NHNN cho biết lộ trình thực hiện như thế nào?
Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng lý giải nguyên nhân tăng trưởng tín dụng thấp là do cầu về tín dụng, số đơn hàng doanh nghiệp giảm sút, người dân và các hộ kinh doanh gặp nhiều khó khăn sau ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19.
Về nguồn cung tín dụng, NHNN đã điều hành theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức tín dụng cung tín dụng. NHNN đã thực hiện nhiều giải pháp, chỉ đạo các tổ chức tín dụng rà soát các thủ tục cho vay vốn để có thể rút ngắn thời gian, hỗ trợ tốt hơn cho người dân. Đồng thời đưa ra một số kiến nghị với các bộ, ngành liên quan để thực hiện các giải pháp cải thiện điều kiện tín dụng, đặc biệt với doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Về điều hành tăng trưởng tín dụng tiến tới xóa bỏ, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng, đây là một trong các giải pháp điều hành của NHNN, kết hợp với các công cụ chính sách khác. Trên thực tế, NHNN điều hành bám sát theo nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ.
“Qua tham khảo ý kiến các chuyên gia, nhà quản lý, có thể thấy trong điều kiện hiện nay, chưa thể bỏ việc điều hành tăng trưởng tín dụng, vì nhu cầu vốn của nền kinh tế còn phụ thuộc nhiều vào tín dụng”- Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay.
Hàng năm NHNN xếp hạng tín nhiệm của các tổ chức tín dụng
Về tranh luận của đại biểu Hà Sĩ Đồng liên quan đến điều hành mức tăng trưởng tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, thời gian qua NHNN đã tổ chức các buổi tọa đàm với chuyên gia và với đại biểu Quốc hội, qua phân tích, đánh giá, các đại biểu đều thống nhất rằng, với đặc thù của nền kinh tế Việt Nam hiện nay, vốn phụ thuộc vào vốn tín dụng của ngân hàng rất lớn; tỷ lệ dư nợ trên GDP trên 120% GDP và đang ở mức cảnh báo theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế. Nhu cầu vốn này của hệ thống ngân hàng vẫn còn một nguồn vốn dài hạn từ hệ thống ngân hàng. Vì vậy, nếu bỏ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng có thể tín dụng sẽ tăng rất mạnh, có thể rủi ro đối với hệ thống ngân hàng.
Vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và có nhiều hội nghị phát triển thị trường vốn để phát triển phân khúc khác của thị trường vốn như trái phiếu doanh nghiệp để đảm bảo nhu cầu vốn trung và dài hạn. Còn các tổ chức tín dụng chủ yếu cung ứng nguồn vốn ngắn hạn và vốn lưu động.
Để tránh trường hợp tùy ý trong việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đối với tổ chức tín dụng, NHNN hàng năm có định hướng nhưng trên cơ sở này cũng có nguyên tắc chung, đó là xếp hạng tín nhiệm của các tổ chức tín dụng. Ngoài ra, có một số tiêu chí khác như mặt bằng lãi suất giảm, tham gia vào quá trình tái cấu trúc... sẽ được cộng điểm.
Đối với tranh luận của đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, việc xây dựng đề án tái cơ cấu ngân hàng yếu kém là việc rất khó, chưa có tiền lệ, năng lực cán bộ còn hạn chế, cơ chế chính sách hỗ trợ cần sự giúp đỡ từ các cơ quan liên quan. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đang trong quá trình thực hiện theo tiến độ và trình các cơ quan liên quan.
