Giao lưu nhân chứng lịch sử “Một thời máu và hoa”:
Sáng ngời những “bông hồng thép” trong chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”
(PNTĐ) - Kỷ niệm 50 năm chiến thắng hào hùng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2022), sáng ngày 15/12/2022, tại Bảo tàng Chiến thắng B-52, Hội LHPN Hà Nội tổ chức chương trình Giao lưu nhân chứng lịch sử chủ đề “Một thời máu và hoa” với sự có mặt của các bà, các chị là những nhân chứng lịch sử trực tiếp chiến đấu và tham gia phục vụ chiến đấu trong trận chiến "Hà Nội- 12 ngày đêm Điện Biên Phủ trên không". .
Tham dự chương trình, có bà Trần Lan Phương, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam; Thiếu tướng Bùi Duy Hùng, Phó Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh Thành phố Hà Nội; Đại tá Doãn Kim Tuyến, Phó Chủ nhiệm Chính trị, Bộ Tư lệnh Thủ đô;
Lãnh đạo Sư đoàn Phòng không 361 – đơn vị kết nghĩa với Hội LHPN Hà Nội có Đại tá Nguyễn Duyên Cương, Ủy viên Thường vụ, Phó Chính ủy Sư đoàn.
Lãnh đạo Hội LHPN Hà Nội có bà Lê Kim Anh, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam, Thành ủy viên, Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội; bà Phạm Thị Thanh Hương, Phó Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội.
Phụ nữ Hà Nội góp phần làm nên chiến thắng lịch sử "Hà Nội -Điện Biên Phủ trên không"
Phát biểu khai mạc buổi giao lưu,bà Lê Kim Anh, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam, Thành ủy viên, Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội khẳng định: Cách đây 50 năm, vào tháng 12/1972, trong vòng 12 ngày đêm, quân và dân ta đã gan dạ, anh dũng, kiên cường chiến đấu và đánh bại hoàn toàn cuộc tập kích chiến lược đường không mang mật danh “Chiến dịch Linebacker-II” của đế quốc Mỹ vào Thủ đô Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương miền Bắc, làm chấn động dư luận thế giới và được ngợi ca là “trận Điện Biên Phủ trên không”. Chiến thắng lẫy lừng này minh chứng cho lời tiên đoán lịch sử của Chủ tịch Hồ Chí Minh rằng “Mỹ sẽ chỉ chịu thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”. Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” đã buộc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris, cam kết tôn trọng các quyền cơ bản của nhân dân Việt Nam, chấp nhận rút hoàn toàn quân viễn chinh Mỹ và các nước chư hầu ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho quân và dân ta tiến lên giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước vào Mùa xuân năm 1975.
Tự hào vì trong chiến thắng vẻ vang ấy có sự cống hiến, hy sinh của các tầng lớp phụ nữ Hà Nội, Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội Lê Kim Anh khẳng định, lịch sử phong trào phụ nữ Hà Nội sẽ mãi khắc ghi hình ảnh của những người phụ nữ như chị Phạm Thị Viễn - nữ chiến sĩ tự vệ nhà máy cơ khí Mai Động, đã nén chặt nỗi đau mất cha vì trúng bom giặc Mỹ, chít khăn tang trắng, biến đau thương thành động lực chiến đấu, kiên cường sát cánh cùng đồng đội vững vàng trên trận địa pháo. Chị Đỗ Thị Minh, trung đội phó dân quân ở Yên Viên, trong trận chiến đấu đánh máy bay, bị bom Mỹ bắn nát cả hai chân vẫn không rời trận địa, anh dũng cùng đồng đội chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Chị Cù Thị Bích Hoàn, đội trưởng công binh xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh đã dũng cảm tháo thành công 2 quả bom. Đó còn là hình ảnh của các chị em phụ nữ xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên tham gia Trung đội nữ cơ động trực chiến pháo 12ly7 bảo vệ Cầu Giẽ - trọng điểm quân sự trên tuyến Quốc lộ 1A và đường sắt Bắc - Nam - nơi không quân Mỹ ngày đêm đánh phá để chặt đứt huyết mạch chi viện cho chiến trường miền Nam.
Ở lĩnh vực nào, phụ nữ Thủ đô cũng nêu gương dũng cảm. Chị em ngành giao thông bám mặt đường, san lấp hố bom, sửa chữa cầu phà, thông xe đảm bảo huyết mạch giao thông. Các nữ bác sỹ, y tá, hộ lý bất chấp hiểm nguy cứu sống hàng ngàn bệnh nhân. Trong bom đạn ác liệt, chị em bưu điện Đông Anh, Gia Lâm giữ vững đường dây, đảm bảo tốt các cuộc đàm thoại giúp việc chỉ huy quân sự được thông suốt. Chị em thương nghiệp bám trụ nơi trọng điểm, kịp thời phục vụ bộ đội và các lực lượng khắc phục hậu quả sau trận đánh. Ở những nơi địch gây tội ác, các mẹ, các chị với tình thương và trách nhiệm đã đứng ra chôn cất, mai táng cho người đã khuất, chăm lo người già, trẻ em mất nơi nương tựa. Hàng ngàn các mẹ, các chị vào các tổ tiếp tế, cứu thương, cứu sập… đóng góp trên 2 triệu ngày công xây dựng trận địa pháo, đào giao thông hào, phá gỡ bom nổ chậm, phục vụ chiến đấu 12 ngày đêm bảo vệ Hà Nội.
Theo Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội Lê Kim Anh, nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” sẽ vẫn mãi là tài sản vô giá, nguồn động lực quan trọng, tiếp lửa cho các thế hệ quân và dân Hà Nội, trong đó có phụ nữ Thủ đô vươn lên đóng góp công sức cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, xứng danh là Thủ đô anh hùng, Thành phố vì hòa bình, góp phần làm rạng rỡ truyền thống văn hiến Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội.
Tự hào những tấm gương phụ nữ quả cảm
Đúng như tên gọi, chương trình giao lưu đã đưa khán giả trở về một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc qua lời kể của các nữ nhân chứng, những người đã trực tiếp tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu trong chiến dịch 12 ngày đêm “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
50 năm trước, bà Chu Thị Tịnh là Đảng ủy viên, Bí thư xã Đoàn, chính trị viên phó xã Đội xã Cổ Loa, huyện Đông Anh. Trong chiến dịch 12 ngày đêm, Cổ Loa bị địch đánh phá 6 trận (2 trận đánh ban đêm, 4 trận đánh vào ban ngày), bà đã cùng nhiều chị em dũng cảm lao đi giữa lúc bom rơi đạn nổ để làm công tác cứu sập, cứu thương, cứu hỏa. Bà đã từng phải bật khóc khi chứng kiến cảnh hoang tàn trên quê hương do giặc Mỹ gây ra với hơn 100 người bị chết, 40 người bị thương, không biết bao ngôi nhà bị đổ sập…
Nhưng, biến đau thương thành hành động, bà đã khẩn trương điều động Trung đội cơ động nữ khắc phục hậu quả, cẩn thận đào từng chút đất nhỏ để cứu người bị sập hầm. Vừa làm nhiệm vụ cứu hộ, bà và đồng đội lại nhận lệnh của cấp trên điều động đi giải tỏa hàng hóa ở ga Đông Anh. Mặc dù tham gia nhiều công việc với cường độ liên tục trong nhiều ngày nhưng với tình cảm và trách nhiệm, các bà đều hăng hái và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Tại Hội nghị giao lưu còn có bà Phạm Thị Viễn, nguyên nữ dân quân tự vệ Nhà máy Cơ khí Mai Động. Bà cũng chính là người nữ dân quân đã được Báo Phụ nữ Thủ đô viết trong loạt bài “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”: Chiến thắng của ý chí và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam”.
Bà chia sẻ: Trong chiến dịch 12 ngày đêm, đế quốc Mỹ đã đưa máy bay B-52 cùng các loại máy bay hiện đại khác như F111 đánh bom Hà Nội. Máy bay F111 bay rất thấp, liên tục đột nhập vùng trời Hà Nội để đánh phá. Bà và các đồng đội đã thay phiên nhau tiếp đạn cho đơn vị pháo 100 ly ở gần trận địa 14,5 ly. Ngày đó, bà Viễn chỉ nặng hơn 45kg, sức khỏe không tốt nhưng vẫn có thể vác quả đạn 100 ly nặng hơn 40kg trên vai đi băng băng. Tất cả chỉ có thể lý giải là nhờ sức mạnh của lòng yêu nước, căm thù giặc sâu sắc và tinh thần “mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”.
Tại chương trình giao lưu, không ít khán giả đã rưng rưng xúc động khi nghe bà Viễn kể rạng sáng ngày 26/12/1972, trong lúc đang trực chiến tại trận địa Vân Đồn, bà nhận được tin 2 em báo bố mất vì bom B-52 đánh trúng hầm. Ba ngày sau, chị em bà mới tìm được một phần nhỏ thi thể của bố ở cách nhà gần 200m qua vạt áo rách và tấm chứng minh thư. Trước đó, mẹ bà cũng đã qua đời vì bom đạn của giặc Mỹ. Hòa trong nỗi đau chung của nhiều gia đình, của đất nước vẫn còn đang bị đế quốc xâm lược, bà nén nỗi đau riêng, tiếp tục trở lại trực chiến. Sau này, hình ảnh của người chiến sĩ gái đầu quấn khăn tang ngồi trực trên mâm pháo đã đi vào thơ ca qua 4 câu thơ của nhà thơ Tố Hữu: “...Trắng khăn tang em chẳng khóc đâu/Hỡi em gái mất cha mất mẹ/Nước mắt em làm nhòa mặt quân thù/Em phải bắn trúng đầu giặc Mỹ...”.
Bà Trần Thị Bảy, nguyên Chi hội trưởng phụ nữ, nguyên Dân quân trực chiến tại phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân lại mang tới Chương trình những câu chuyện mộc mạc, nhưng sáng ngời tinh thần anh dũng, kiên cường của những người nữ dân quân năm nào ánh lên ý chí. Nhớ lời Bác Hồ dạy “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, bà Bảy và các đồng đội không quản hiểm nguy, luôn sẵn sàng chiến đấu, tiếp sức cho lực lượng pháo phòng không, qua đó góp phần vào thắng lợi của chiến dịch Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không. Bà tâm sự, hình ảnh đẹp nhất vẫn còn đọng lại trong ký ức của bà là khi được tận mắt chứng kiến chiếc B-52 của giặc Mỹ bị bắn hạ, cháy sáng trên bầu trời Hà Nội. “Các nữ dân quân chúng tôi không sợ gian khổ, không sợ hy sinh, chỉ sợ không hoàn thành nhiệm vụ”, bà tâm sự.
Câu chuyện của các nhân chứng đã lý giải vì sao, trong chiến dịch 12 ngày đêm tháng 12/1972, lực lượng của ta là có hạn và không thể so sánh được với lực lượng của Mỹ nhưng ta vẫn đánh thắng Mỹ.
Tại Chương trình, khán giả còn được gặp gỡ với bà Nguyễn Thị Hoan, người con gái bước ra từ bức ảnh chụp cô gái đang tưới hoa bên xác chiếc máy bay B.52 rơi ở hồ Hữu Tiệp, làng hoa Ngọc Hà của nhiếp ảnh Văn Bảo. Bức ảnh đã truyền đi thông điệp về những con người Hà Nội tài hoa, lãng mạn, giỏi đánh giặc, giỏi lao động sản xuất nhưng cũng luôn yêu chuộng hòa bình.
Trong khuôn khổ Chương trình, nhằm thể hiện sự tri ân với những đóng góp của thế hệ cha anh đã kiên cường chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc, Hội LHPN Hà Nội đã tặng quà 10 nữ nhân chứng lịch sử đã trực tiếp chiến đấu và tham gia phục vụ chiến đấu trong trận chiến "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không".
