Sửa Luật thuế Thu nhập cá nhân: Không thể chần chừ thêm nữa
(PNTĐ) -Trong thời bão giá, mức giảm trừ gia cảnh khi đóng thuế thu nhập cá nhân đã không phù hợp với thực tế khi giá hàng hóa và dịch vụ đều tăng cao. Đã đến lúc cần phải sửa đổi quy định lỗi thời, đang gây khó khăn cho người lao động nộp thuế thu nhập cá nhân.
“Ngạt thở’ vì bão giá
Chị V.T.Lan Anh (ở La Khê, Hà Đông) chia sẻ lo lắng bởi thời giá tăng đồng loạt từ xăng dầu, thực phẩm, đến các loại chi phí sinh hoạt, trong khi thu nhập của chị không tăng mà tiền thuế thu nhập cá nhân lại vẫn bị trừ đều đặn.
Dẫn chứng thực tế, chị Lan Anh cho hay, gần 2 năm nay với thu nhập của chị mỗi tháng bị khấu trừ 1,5 triệu đồng. Vợ chồng chị có 2 con nhỏ, mỗi người tính giảm trừ cho 1 con. Với quy định mức giảm trừ gia cảnh cho mỗi lao động là 11 triệu và mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
Chị Lan Anh tính ra 4,4 triệu đồng không đủ để chi tiêu cho 1 con nhỏ. Từ khi con 6 tháng tuổi, riêng thuê người trông con 6 triệu đồng/tháng, chưa kể phải chi phí tiền sữa, bỉm... Mới đây, con được 13 tháng tuổi, chị cho học trường mầm non tư thục gần nhà, riêng học phí đã là 4 triệu đồng/tháng. “Những ngày tháng này tôi thật sự thấy “ngạt thở” vì bão giá, mọi chi phí bị đội lên, cả việc con cái ăn học cũng tăng chi từ học phí đến sách vở, đóng góp… Vậy mà hàng tháng vẫn phải gánh khoản trừ thuế thu nhập cá nhân”- chị Lan Anh nói.
Cũng tâm tư về việc đóng thuế thu nhập cá nhân, chị N.T Vân ở Giảng Võ, Ba Đình cho hay, hai năm nay dịch bệnh Covid-19 và bão giá gần đây càng khiến gia đình chị trở nên bí bách. Những tưởng tiền lương 25 triệu đồng/tháng là khá cao, nhưng thực tế lại không đủ chi tiêu, chị đã phải tiêu đến cả tiền dành dụm bấy lâu dự định để mua nhà.
Cụ thể, tiền thuê nhà 6,5 triệu đồng/tháng, hai con ăn học trường công và học thêm, mỗi tháng 8 triệu đồng, chi phí ăn uống sinh hoạt, đi lại, tiết kiệm cũng hết 10 triệu đồng/tháng, còn tiền hiếu hỉ, về quê, biếu bố mẹ, quà bánh người thân, nhất là tiền ốm đau đi bệnh viện… Có lẽ vì vậy mà công cuộc tiết kiệm mua nhà của gia đình chị chục năm nay vẫn mãi chưa thực hiện được.
Với mức giảm trừ hàng tháng cho người lao động là 11 triệu đồng và người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng, chị Lan Anh, chị Vân và nhiều người lao động khác cũng chung suy nghĩ là quy định đã lỗi thời, không theo kịp thực tế giá cả tăng. Nhất là sau 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, và từ đầu năm tới nay vật giá leo thang đến chóng mặt đã khiến nhiều gia đình phải thắt lưng buộc bụng, dè sẻn trong chi tiêu.
Cần tăng mức giảm trừ gia cảnh
Luật Thuế thu nhập cá nhân được ban hành vào năm 2007 và áp dụng từ 1/1/2009, lần sửa Luật gần nhất đến nay đã 10 năm (từ cuối năm 2012). Đây là khoản từ thuế thu nhập cá nhân với người làm công ăn lương, người kinh doanh, cá nhân đầu tư chứng khoán, chuyển nhượng bất động sản...
Ngày 2/6/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, mức giảm trừ cho người nộp thuế từ 9 triệu đồng/tháng lên 11 triệu đồng/tháng; trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 3,6 triệu đồng/tháng lên 4,4 triệu đồng/tháng.
Mức giảm trừ đã qua 2 năm đang bị xem là lạc hậu trong bối cảnh kinh tế liên tục tăng trưởng. Giá cả hàng hóa, dịch vụ tăng cao mà vẫn chưa điều chỉnh được. Vì vậy, các chuyên gia kinh tế cho rằng việc sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân là không thể chần chừ thêm nữa.
Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng đây là một nghịch lý. Cuộc sống của nhà kinh doanh, người lao động chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch, tỷ lệ từ tiền công, tiền lương vẫn chiếm rất lớn. Những khoản đóng góp khác như chứng khoán, bất động sản dù có tăng mạnh nhưng tính theo số tuyệt đối thì không nhiều.
Thuế thu nhập cá nhân vẫn chủ yếu đến từ người làm công ăn lương. Đời sống của người dân cao hơn thì phải đảm bảo đủ chi tiêu. Vì vậy, Nhà nước cần xem xét giảm thuế thu nhập cá nhân cho người lao động. Điều này là cần thiết và nên làm vì nó giúp kích cầu tiêu dùng nội địa, tăng tiêu thụ sản phẩm, tạo động lực cho phục hồi sản xuất kinh doanh. Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế cũng phải nâng từ 11 triệu đồng lên mức từ 15-20 triệu đồng.
Theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú, trong bối cảnh bão giá hiện nay, mức giảm trừ gia cảnh đang là quá thấp. Quy định điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo chỉ số giá tiêu dùng tăng đến 20% cũng gây thiệt thòi cho người nộp thuế.
Vì vậy, Bộ Tài chính cần sớm trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội sửa đổi toàn diện quy định của Luật này. Cụ thể, biểu thuế lũy tiến cần được giảm xuống 5 thay vì 7 bậc như hiện nay, khoảng cách giữa các bậc thuế được giãn ra với nguyên tắc mức tiền thuế phải nộp giảm đi. Mức giảm trừ gia cảnh phải được điều chỉnh hằng năm theo biến động của chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Cần tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc lên bằng 70% mức giảm trừ của người lao động bởi mức 4,4 triệu đồng/tháng hiện nay đã quá lạc hậu.
Được biết, hiện nay Bộ Tài chính đang nghiên cứu lấy ý kiến góp ý để sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân. Trước đó, từ năm 2021, Thủ tướng và Chính phủ đã có văn bản yêu cầu Bộ Tài chính rà soát, đề xuất sửa đổi các bất cập của Luật Thuế này. Tháng 3 năm 2022, Chính phủ đã có Nghị quyết số 30 chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu, rà soát bất cập của Luật Thuế thu nhập cá nhân để trình Chính phủ trong năm nay.
