Cần có biện pháp quản lý con em trên môi trường mạng
Mới đây, đoạn video trên Tik Tok của Youtuber Thơ Nguyễn về việc “xin vía học giỏi” đã khiến cho các bậc phụ huynh và cả xã hội bàng hoàng và phẫn nộ khi nhận ra rằng hàng ngày, hàng giờ trên internet, người ta vẫn đang tiêm nhiễm vào đầu óc con em mình những điều độc hại, nguy hiểm.
Youtuber Thơ Nguyễn trong clip “Xin vía học giỏi”.
Với cơn phẫn nộ này, Youtuber Thơ Nguyễn sẽ bị xử lý ở nhiều góc độ, từ các cơ quan chức năng đến sự tẩy chay của xã hội. Dù sau đó Youtuber Thơ Nguyễn đã lên mạng thanh minh rằng đó chỉ là một “trò đùa” ra sao, rằng phần sau (hay đoạn 2) của video đó cô đã nói rõ rằng muốn học giỏi thì phải siêng năng, nhưng tất cả chỉ là bao biện cho một cách thức làm video bất chấp để câu view trên các mạng xã hội.
Đoạn video đó trông có vẻ đơn giản, nhưng thực ra đã được Youtuber Thơ Nguyễn làm cực kỳ chuyên nghiệp, với đầy đủ các yếu tố gọi là “key word” để đánh vào tâm lý giới trẻ, giúp thu hút lượt xem “khủng”. Ôm một con búp bê dễ gợi đến loại búp bê ma có nguồn gốc Thái Lan (gọi là Kumanthong), Thơ Nguyễn gọi nó bằng một cái tên na ná là “cư ma mập”. Cô xưng mẹ - con và tạo dựng cuộc trò chuyện với búp bê như thể với thần linh ma quỷ, tạo ra tình huống đầy kịch tính, bí hiểm.
Có thể với một số người lớn chúng ta, xem video đó nhận ngay ra là một trò đùa rẻ tiền để lừa bịp trẻ nhỏ đang ở tuổi… chơi đồ hàng. Nhưng đừng quên rằng, khi thế hệ trẻ nhỏ được sinh ra và lớn lên trong thời đại bùng nổ internet đã bị tiêm nhiễm vào đầu cả một “từ trường” của những thứ tạm gọi là “văn hóa mạng”. Thơ Nguyễn đã bắt rất đúng tâm lý của giới trẻ khi xin vía học giỏi bằng một con búp bê gợi nhớ đến thứ ma mãnh đầy ám ảnh này.
Cơ quan chức năng đã làm việc với Thơ Nguyễn đồng thời đề nghị Công ty TNHH công nghệ Tiktok Việt Nam khẩn trương có biện pháp xử lý video nêu trên cùng chủ tài khoản kênh Thơ Nguyễn và tăng cường rà soát, thắt chặt kiểm duyệt các nội dung độc hại, phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam, gây ảnh hưởng xấu tới trẻ em trên nền tảng TikTok.
Video của Thơ Nguyễn chỉ như một giọt nước tràn ly. Bởi trên thế giới mạng không chỉ có một mình Thơ Nguyễn như “con sâu bỏ rầu nồi canh”.
Chắc chắn nhiều bậc phụ huynh đã hơn một lần được biết đến những vụ kinh hoàng do các video clip “xui dại trẻ con” lan tràn trên mạng. Điển hình như các video “dạy trẻ con tự sát” hoặc tự làm tổn thương mình, hoặc những video “nhát ma” khiến trẻ mất ăn mất ngủ… Đó là sự thực, nhưng chưa phải là tất cả.
“Nồi canh” trên mạng được ví như một “nồi lẩu thập cẩm”, mà đa phần là những thứ nếu không vi phạm pháp luật, thuần phong mỹ tục thì cũng tầm phào, vô bổ. Trẻ em bị tiêm nhiễm lâu dài, chắc chắn sẽ gây hại đến sự phát triển bình thường, chưa kể ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức và tâm lý của lứa tuổi thanh thiếu niên.
Sau vụ việc “xin vía học giỏi”, các bậc phụ huynh mới giật mình tìm xem lại loạt các clip vì thấy con mình mê kênh này. Thơ Nguyễn là một trong những youtuber kiếm tiền nhiều nhất trên mạng xã hội hiện nay nhờ vào việc đăng tải các video giải trí về đồ chơi, nấu ăn, thử thách trẻ nhỏ…. Clip cho trẻ nhỏ lẽ ra phải trong sáng nhưng không ít những clip gây rùng mình như thử thách liếm chân người khác không phù hợp trẻ nhỏ, gây ảnh hưởng đến đời sống, nhận thức hàng ngày của trẻ. Hay, đơn cử như một kênh Youtuber một thời rất nhiều người đã tung hô là Bà Tân Vlog cũng chứa đầy những thứ tầm phào, vô bổ, và dần biến thành phản cảm.
Đó là chưa kể đến nhan nhản các kênh mạng xã hội bất chấp sự thật để tung ra các tin giả (fake news), bất chấp đạo lý để chạy theo những thông tin phản cảm, bất chấp ý nghĩa giáo dục để chạy theo những chủ đề độc hại… Cả một thứ ngôn ngữ hàng chợ, vỉa hè đang tràn từ internet vào ngôn ngữ học đường, xã hội, gia đình. Tất cả đều chỉ để phục vụ mục đích kiếm tiền từ các chủ kênh.
Mặc dù các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội đã có những biện pháp kiểm soát nội dung, nhưng máy móc dù thông minh đến đâu cũng không thể thay thế cho con người. Thêm vào đó phương thức hậu kiểm (thả gà ra để đuổi) không ngăn chặn được tình trạng bùng nổ “nghề câu view” kiếm tiền trên mạng xã hội .
Do đó điều quan trọng nhất sau vụ “xin vía học giỏi” là các gia đình cần kiểm soát việc vào mạng internet của con em mình, sử dụng cả các biện pháp giáo dục và kỹ thuật để ngăn chặn trẻ em tự ý tiếp xúc với các kênh mạng xã hội phi chính thống. Đồng thời rất cần có sự vào cuộc đồng bộ của nhà trường, gia đình và xã hội, trong đó vai trò của gia đình là vô cùng quan trọng.
MỸ NGUYỄN
