2013 – Năm của những nữ chính khách
PNTĐ-Năm 2013 là năm chứng kiến hàng loạt phụ nữ được bầu chọn và bổ nhiệm vào nhiều vị trí quyền lực.
Khi “hoa hồng” làm lãnh đạo
Chưa bao giờ trong lịch sử các nước Mỹ La tinh, địa vị của người phụ nữ trên chính trường lại thăng hoa đến vậy. Người ta đang dự báo về một làn sóng nữ chính khách lên nắm giữ các chức vụ cao nhất tại các quốc gia này trong một tương lai không xa. Với hơn 62% phiếu bầu, cựu Tổng thống Chile, bà Michelle Bachelet đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử mới đây.
Từ trái qua phải các nữ Tổng thống Brazil, Argentina và Costa Rica |
Ngoài Chile, hiện người đứng đầu nhà nước Argentina, Brazil và Costa Rica đều là nữ. Hiện tại, Argentina và Costa Rica cũng đang là những nước đạt được kết quả ấn tượng nhất, số phụ nữ chiếm 1/3 cả trong Thượng viện lẫn Hạ viện (trong khi con số này chỉ là 14% và 15% tại Mỹ). Ngay cả tại Mexico, được biết đến như là một trong những nước có nạn phân biệt đối xử với nữ giới trên chính trường trầm trọng nhất trong khu vực cách đây không lâu, phụ nữ cũng tham gia tại Hạ viện. Tháng 7 vừa qua, tại Colombia lần đầu tiên một phụ nữ được bầu làm Chủ tịch Thượng viện.
Bà Irune Aguirrezabal ở Cơ quan thúc đẩy phụ nữ tham gia chính trị của Liên Hợp Quốc cho biết, việc phụ nữ nắm quyền tổng thống ở các nước Mỹ Latinh mang tính “lịch sử” mà nguyên nhân sâu xa xuất phát từ một khu vực có sự phân biệt giới tính lên đến cực đoan. Thành tựu hôm nay là do nền dân chủ mở rộng, phụ nữ được phép tham gia vào hệ thống chính trị mà họ đã từng bị loại ra ngoài.
Trong khi đó, ở châu Âu, vị thế của phụ nữ cũng được đẩy mạnh. Theo Reuters, sau khi nhậm chức nhiệm kỳ 3, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã bổ nhiệm bà Ursula von der Leyen (55 tuổi) - cựu Bộ trưởng Bộ Lao động và Xã hội trở thành nữ Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên của Đức. Đây là điều gây ngạc nhiên nhất trong lịch sử CHLB Đức khi phụ nữ đứng đầu Bộ Quốc phòng. Bà mẹ của 7 đứa con này sẽ nhận nhiệm vụ hiện đại hóa quân đội và giám sát việc triển khai quân sự tại Afghanistan. Theo các nhà phân tích, việc bà Leyen trở thành Bộ trưởng Quốc phòng chắc chắn sẽ dẫn đến những thay đổi mạnh về văn hóa trong quân đội. Trong Nội các Đức còn 4 nữ Bộ trưởng khác.
Thủ tướng Đức Angela Merkel |
Ở Bắc Âu, hồi tháng 10 vừa qua, bà Erna Solberg đã đắc cử, trở thành nữ Thủ tướng thứ hai trong lịch sử Vương quốc Na Uy. Bà cũng đã bổ nhiệm một nửa số phụ nữ vào danh sách nội các. Vị trí Bộ trưởng Quốc phòng được trao cho bà Ine Eriksen Soreide…
Còn tại châu Á, bên cạnh nữ Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra, bà Park Geun-hye cũng tuyên thệ nhậm chức sáng 25/2/2013, chính thức đi vào lịch sử Hàn Quốc với tư cách nữ Tổng thống đầu tiên của nước này. Bà Park cũng đồng thời trở thành tổng chỉ huy của các lực lượng vũ trang Hàn Quốc.
Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra |
Nhưng bình đẳng giới vẫn còn nhiều thách thức
Theo ghi nhận mới đây của Liên Hợp Quốc, cứ 15 giây lại có một phụ nữ bị hành hung ở São Paulo, thành phố lớn nhất Brazil. Ở Colombia, những vụ tấn công tạt acid vào mặt phụ nữ, đã tăng gần gấp 4 lần từ năm 2011-2012.
Tổng thống Brazil Dilma Rousseff nhân Ngày Quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ hôm 25/11 cũng phải thừa nhận Brazil vẫn còn “phân biệt giới tính và thành kiến”, và luật pháp của Mỹ La tinh đang có nhiều thay đổi để ưu tiên hơn đối với phụ nữ, nhưng từ văn bản đến đời sống thực tế còn là chặng đường dài.
Hay như ở Ấn Độ, quốc gia có Tổng thống là phụ nữ, song con số ghi nhận cho thấy tình trạng gia tăng đáng báo động của các vụ tấn công tình dục ở nước này. Tổ chức nhân quyền phụ nữ cho rằng giờ đây dù có đi theo nhóm đông người thì phụ nữ vẫn không được an toàn. Theo Tòa án tối cao Ấn Độ, các trường hợp lạm dụng tình dục ở nước này đã tăng gấp đôi kể từ vụ nữ sinh viên bị hiếp dâm tập thể trên xe buýt tháng 12 năm ngoái.
Trong khoa học, bình đẳng giới có vẻ đến chậm hơn cả. Số lượng nhà khoa học nữ đoạt giải Nobel rất ít. Năm nay là một ví dụ, chỉ có duy nhất nữ văn sĩ người Canada Alice Munro, 82 tuổi, được trao giải Nobel Văn học và là nhà văn nữ thứ 13 có tên trong lịch sử giải thưởng này.
Minh Thi