Thu hút bởi những hướng đi “lạ”
Một điều khá bất ngờ thú vị được tiết lộ trước đêm diễn “Xẩm và Đời” ngày 20/1 tại Nhà hát Lớn khiến nhiều người ngạc nhiên là… cháy vé. Chuyện nghệ thuật truyền thống có người quan tâm đã lạ, cháy vé là chuyện khó tin trong thời buổi người người, nhà nhà cùng kêu cứu cho nghệ thuật dân gian Việt này. Đêm diễn “Xẩm và Đời” do Trung tâm Bảo tồn và phát huy văn hoá, âm nhạc dân tộc cùng CLB Xẩm Hà Thành thực hiện.
Theo ban tổ chức, ban đầu cả ekip khá lo lắng với chuyện khán giả tham gia, nhưng dù khó khăn về kinh tế, ekip cùng các nghệ sĩ vẫn quyết tâm thực hiện đêm diễn bởi không chỉ với mong muốn bảo tồn, mà còn đem theo khát vọng để Xẩm có mặt “đường đường chính chính” trong đời sống nghệ thuật hôm nay, trên thị trường nghệ thuật như mọi loại hình nghệ thuật thời thượng khác. Nhóm Xẩm Hà Thành quyết định “trẻ hoá” Xẩm, làm mới Xẩm vốn dĩ chỉ được quen nhìn với áo nâu sồng, chân đất…
Chương trình có sự tham gia của cả người đẹp làng giải trí, có cả ca sĩ trẻ rồi những loại hình nghệ thuật như beatbox, jazz… Sự hoà trộn giữa những giai điệu Xẩm mang đầy tính ngẫu hứng với các thể loại nhạc mới cũng là yếu tố khiến chính những khán giả lớn tuổi, từng yêu xẩm nhiều năm mong chờ.
 |
| Một tiết mục phối hợp giữa Chèo và rối nước |
Đầu năm, Nhà hát Chèo Hà Nội cũng náo nức trình làng một mô hình biểu diễn mới, lạ là kết hợp giữa Chèo và Rối nước trên cùng một sân khấu với tên gọi Long Thành diễn xướng. Ý tưởng này bắt nguồn từ việc giữa Chèo và Rối nước có một mối liên hệ đặc biệt, là cùng sinh ra từ vùng đồng bằng Bắc Bộ, chèo chính là phần âm nhạc, ngôn ngữ, tích truyện của Rối nước. Hơn thế, ở dự án Long Thành diễn xướng, cả hai sân khấu đều trình diễn song hành. Đây là dạng sân khấu đa năng (trên là sàn gỗ và dưới là hồ nước), có những tích trò thì cả trên sàn gỗ và dưới hồ nước đều trình diễn trên nền một bài hát hay những câu thoại chung.
Điều đặc biệt nhất của dự án này, chính là các nghệ sỹ Chèo trực tiếp điều khiển con rối, trực tiếp hát, nói, rối diễn cũng là người diễn luôn nên tạo thêm nhiều cung bậc cảm xúc. Có thể kỹ năng múa rối không được tinh xảo và điêu luyện như những nghệ sỹ múa rối nước thực thụ, nhưng cảm xúc mà các nghệ sỹ Chèo truyền vào con rối lại chân thật và có sức sống. Dự án được biểu diễn vào 20h hàng đêm tại Nhà hát Chèo Hà Nội tại Nguyễn Đình Chiểu, việc biểu diễn liên tục cũng được xem là hướng đi táo bạo, “bất chấp khó khăn” khi khán giả sân khấu chưa nhiều.
Gây chú ý bởi sự đầu tư kỹ lưỡng
Nếu như giờ này năm ngoái các ca sĩ chủ yếu ra các MV ca khúc đơn lẻ do khó bán đĩa, do kinh tế khó khăn, nhưng năm nay hàng loạt album được ra đời đã cho thấy sự khởi sắc.
Giải Nhất dòng nhạc dân gian Sao Mai 2007 Đinh Thành Lê chọn dịp cuối năm để giới thiệu đến khán giả CD Vol7 với tựa đề “Tình em như sông dài” mà cô đã dành rất nhiều thời gian, tiền bạc, công sức thực hiện trong suốt năm 2014. Album của Thành Lê là một sự “lột xác” ngoạn mục, những bài mang âm hưởng dân gian như Giấc mơ cánh cò (Vũ Quốc Việt), Tình em (Huy Du), Cho dù có đi nơi đâu (Thế Hiển), Đừng ví em là biển (Trần Thanh Tùng) đều được phối khí theo phong cách hiện đại, thiên về nhạc nhẹ với dàn nhạc điện tử phối hợp dàn dây. Thành Lê hát cũng biến hóa hơn, bớt ngân rung kiểu dân gian mà cô “hát thẳng” kiểu nhạc nhẹ tạo nên một sắc thái mới trong giọng hát.
Album của ca sĩ Phạm Phương Thảo cũng là một điểm nhấn trên kệ đĩa đầu năm bởi sự đầu tư kỹ, chỉn chu. Được thực hiện kéo dài suốt năm 2014, Cty nghe nhìn Thăng Long đã chi phí cả tỉ đồng để thực hiện album “Chút tình em gửi” cho Phạm Phương Thảo. Với nhu cầu nghe, nhìn của khán giả thời nay thì việc đầu tư lớn cho các album nhạc truyền thống là hướng đi phải làm vì công chúng ngày càng khó tính hơn.
Đầu năm nay nữ ca sĩ Minh Thu cũng mới phát hành album “Minh Thu hát Phó Đức Phương”. Cả Minh Thu và nhạc sĩ Phó Đức Phương đều cho rằng, dù mất 1 năm mới hoàn thiện nhưng với họ đó là quá trình dài cả một thập kỷ. Đó là cả thập kỷ để Minh Thu khám phá âm nhạc của người nhạc sĩ mà với cô mỗi tác phẩm “như một vở kịch, một cuốn tiểu thuyết”, hàng loạt các giải thưởng cô đoạt được trong con đường ca hát cũng đều nhờ ca khúc của Phó Đức Phương. Chính “một thập kỷ” tìm tòi ấy của Minh Thu đã chinh phục nhạc sĩ Phó Đức Phương, ông bị say đắm giọng ca đã liều lĩnh “phá” nhạc của ông để đem đến hơi thở hoàn toàn mới. Các ca khúc được Minh Thu phối khí mới hoàn toàn theo phong cách new age, rock ballad, dance… Và nhạc sĩ Phó Đức Phương đã lập tức coi Minh Thu là “người tình âm nhạc” mới của mình.
Nỗ lực khai mở những hướng đi mới, đầu tư cẩn trọng, kỹ lưỡng không chỉ đáp ứng mong mỏi của công chúng mà còn là tín hiệu tốt lành báo hiệu sự “ấm áp” và sôi đông của thị trường sân khấu, âm nhạc trong năm 2015. Hoàng Nhi
